Buxgalteriya hisobi, tahlil va audit

Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni	So‘mma, ming so‘m	Hisobvaraqlar korrespondensiyasi
Yozuvlarni tasdiqlovchi hujjatlar
Debet	Kredit
Xodimga kompyuterni realizatsiya qilish aks ettirildi	500		4730	9310	Asosiy vositani hisobga olish inventar varaqasi, asosiy vositalarni qabul qilish dalolatnomasi
Kompyuterning boshlang‘ich qiymati hisobdan chiqarildi	1 020		9310	0140	Hisoblash qaydnomasi, limit-zabor kartalari
Kompyuterning hisoblangan eskirishi hisobdan chiqarildi	612		0230	9310	Qayta baholash qaydno­ma­si, schot fakturalar
Realizatsiyadan zarar aks ettirildi	92		9420	9310	Buxgalteriya hisob-kitobi, inventar kartochkalar, mo­liya­viy hisobot shakllari
Xodimdan to‘lov kelib tushdi yoki so‘mma xodimning ish haqidan ushlandi	500		6710	4290	Kirim kassa orderi, buxgal­teriya hisob-kitobi

Talab qilinadi:
1. Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me’yoriy hujjatlardan foydalanishi lozim?
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
3. Bunday holatda auditorlar qanday yo‘l tutishlari lozim?
4. Korxona buxgalteri tomonidan yo‘l qo‘yilgan xatoni aniqlab, to‘g‘ri buxgalteriya provodkalarini bering hamda auditorlik hisobotining asosiy vositalar bo‘limi uchun ma’lumot tayyorlang.


Masala. Korxona (YAST to‘lovchi) balansida ofis mebellari to‘plami hisobga olingan bo‘lib, ularga bugungi kunda to‘liq amortizatsiya hisoblangan. O‘tkazilgan inventarizatsiya natijasida uni keyinchalik foydalanish uchun yaroqsizligi munosabati bilan hisobdan chiqarish to‘g‘risida qaror qabul qilindi. Mebellar to‘plamining hisobdan chiqarish paytidagi tiklash qiymati hisoblangan amortizatsiya so‘mmasiga teng bo‘lib, 1050 ming so‘mni, qayta baholash qoldig‘i 92 ming so‘mni tashkil qiladi. Korxona buxgalteri tomonidan mazkur holda to‘liq amortizatsiyalangan mebel to‘plamining tugatilishidan olingan daromad 92 ming so‘m (1050 - 1050 + 92), deb baholagan.
Korxona buxgalterining fikricha, korxonada to‘liq amortizatsiyalangan mebel to‘plamining tugatilishidan olingan daromad (92 ming so‘m) bo‘yicha YASTni hisob-kitob qilishda soliq majburiyatlari vujudga kelmaydi. Korxona buxgalteri tomonidan buxgalteriya hisobida mebel to‘plamining hisobdan chiqarilishi quyidagi yozuvlar bilan aks ettirilgan: