Buxgalteriya hisobi, tahlil va audit

MUSTAQIL ISH MAVZULARI
1. Auditorlik tekshiruvlar natijalarini umumlashtirish va baholash.
2. Auditorlik xulosasi va hisoboti.
3. Auditorlik hisoboti uchun javobgarlik.
4. Auditorlik xulosasining tuzilishi.
5. Auditorlik xulosalarining turlari.
6. Auditorlik xulosasini tuzishdan bosh tortish.
7. Auditorlik xulosasi uchun javobgarlik
“AUDITORLIK TEKSHIRUVINING YAKUNIY BOSQICHI” MAVZUSI BO’YICHA GLOSSARIY

ATAMANING O’ZBEK TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING INGLIZ TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING RUS TILIDA NOMLANISHI	ATAMANING MA’NOSI
Auditorlik tashkiloti	Auditing organization	Auditorskoy organizatsii	Auditorlik tashkiloti auditorlik faoliyatini amalga oshirish litsenziyasiga ega bo’lgan yuridik shaxsdir.
Majburiy auditorlik tekshiruvi	Mandatory audit	Obyazatelnыy audit	Xo’jalik yurituvchi sub’ektlarda amaldagi qonun hujjatlarida belgilangan qat’iy muddat va tartib asosida maxsus malaka sertifikati va litsenziyaga ega bo’lgan auditorlik tashkiloti tomonidan o’tkaziladigan tekshiruv tushuniladi
Tekshiruvning yakuniy bosqichi	Final stage of audit	Zaklыchitelnыy etap proverki	Auditorlik tekshiruvi natijalarini umumlashtirish, baholash, auditorlik hisoboti va xulosasini tuzish hamda taqdim etish jarayoni
Auditorlik xulosasi	Audit report	Auditorskoye zaklyucheniye	Auditorlik xulosasi moliyaviy hisobotning to’g’riligi va buxgalteriya hisobi yuritish tartibining qonun hujjatlarida belgilangan talablarga muvofiqligi to’g’risida auditorlik tashkilotining fikri yozma shaklda ifodalangan, xo’jalik yurituvchi sub’ekt moliyaviy hisobotidan foydalanuvchilar uchun ochiq bo’lgan hujjat
Ijobiy auditorlik xulosasi	Positive audit report	Polojitelnoye auditorskoye zaklyucheniye	Ijobiy auditorlik xulosasida buxgalterlik balansi va moliyaviy hisobot ko’rsatkichlarining ishonchliligi auditor tomonidan tasdiqlanadi. Qoidaga ko’ra ijobiy auditorlik xulosasi auditorlik tashkiloti xo’jalik yurituvchi sub’ektning moliyaviy hisoboti uning moliyaviy holati va sodir etilgan moliya-xo’jalik muomalalarining O’zbekiston Respublikasi qonunchiligi talablariga muvofiqligini ishonarli aks ettiradi degan fikrga kelingan vaqtda tuzilishi lozim
Salbiy auditorlik xulosasi	Negative audit report	Otritsatelnoye auditorskoye zaklyucheniye	Salbiy auditorlik xulosasi moliyaviy hisobot korxonaning moliyaviy ahvoli to’g’risida ishonarli ma’lumot bermagan va buxgalterlik hisoboti hamda uning moliya-xo’jalik faoliyati hisobi amaldagi me’yoriy qonunchilik talablariga mos kelmagan holda yuritilgan vaqtda tuziladi. Bunday xato-kamchiliklar o’z vaqtida tuzatilmasa moliyaviy hisobotdan foydalanuvchilarni chalg’itishi mumkin.
Auditorlik tekshiruvi hajmining cheklanganligi	Restriction volume of audit inspection	Ogranicheniye ob’ema auditorskoy proverki	Auditorlik tekshiruvi hajmining cheklanganligi - bu xo’jalik yurituvchi sub’ekt vakillari yoki uchinchi shaxslarning, boshlab qo’yilgan auditorlik tekshiruvini, auditor auditorlik xulosasi tayyorlash uchun etarli deb hisoblaydigan hajmda o’tkazishga to’sqinlik qilishga qaratilgan ochiqdan-ochiq ko’rsatadigan hatti-harakatlari yoki harakatsizligidir
Tashqi audit	External audit	Vneshniy audit	Tashqi audit –bu auditorlik tashkilotlari bilan tuzilgan shartnomalarga asosan korxona faoliyatida respublikadagi qonun hujjatlariga amal qilish holatini tekshirish va uning faoliyatini yaxshilashga qaratilgan takliflar ishlab chiqish maqsadida chetdan jalb qilingan auditorlar tomonidan o’tkaziladigan nazorat turidir
Ichki audit	Internal audit	Vnutrenniy audit	Ichki audit - korxona boshqaruvining ijro etuvchi organi va tarkibiy bo’linmalari tomonidan O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga, ta’sis hujjatlariga va ichki hujjatlarga rioya qilinishini tekshirish va monitoring olib borish yo’li bilan ular ishini nazorat qilish va baholash, ma’lumotlarning buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotda aks ettirilishining to’liqliligi va ishonchliligini ta’minlash, xo’jalik operatsiyalarini amalga oshirishning belgilangan qoidalari va taomillari, aktivlarning saqlanishi hamda korporativ boshqarish prinsiplari joriy etilishi bo’yicha korxona tarkibiy bo’linmasining (ichki audit xizmati) faoliyati
Auditorlik hisoboti	Audit Report	Otchet auditora	Auditorlik hisoboti - auditorlik tekshiruvining borishi, buxgalteriya hisobini yuritishning belgilangan tartibidan aniqlangan chetga chiqishlar, moliyaviy hisobotdagi qoyida-buzarliklar to’g’risidagi mufassal ma’lumotlardan, shuningdek auditorlik tekshiruvi o’tkazish natijasida olingan boshqa axborotdan iborat bo’lgan va xo’jalik yurituvchi sub’ekt rahbariga, mulkdorga, katnashchilari (aktsiyadorlari)ning umumiy yig’ilishiga yo’llangan hujjat
Auditorlik tekshiruvi	Auditing	Auditorskaya proverka	Auditorlik tekshiruvi moliyaviy hisobot va boshqa moliyaviy axborot to’g’riligi va buxgalteriya hisobi to’g’risidagi qonun hujjatlariga mosligini aniqlash maqsadida xo’jalik yurituvchi sub’ektning moliyaviy hisobotini hamda u bilan bog’liq moliyaviy axborotini auditorlik tashkilotlari tomonidan tekshirishdir.
Tahliliy amallar	Analytical procedures	Analiticheskiye protsedurы	Auditor tomonidan olingan ma’lumotlarni tahlil qilish va baholash, g’ayrioddiy va buxgalteriya hisobida noto’g’ri aks ettirilgan xo’jalik faoliyati faktlarini aniqlash, hamda bunday xatolar va chalkashliklarning sabablarini aniqlash maqsadida tekshirilayotgan xo’jalik yurituvchi subektning muhim moliyaviy va iqtisodiy ko’rsatkichlarini o’rganish tushuniladi.