Buxgalteriya hisobi, iqtisodiy tahlil va audit

2. Mahsulot ishlab chiqarish hajmini ifodalovchi ko`rsatkichlar.
Mahsulot hajmini va sotishni ifodalovchi ko`rsatkichlar bo`lib: a) yalpi mahsulot b) tovar mahsuloti. V) realizatsiya hajmi hisoblanadi.
Yalpi mahsulot ma’lum vaqt ichida ishlab chiqarilgan mahsulot va ko`rsatgan xizmatlarni o`z ichiga oladi. Uning tarkibiga tayyor mahsulot, chetga chiqarilgan va o`z kapitali remonti uchun sarflangan yarim fabrikatlar, chetga chiqarilgan elektr energiya, ko`rsatilgan xizmat, tugallanmagan ishlab chiqarish hamda buyurtmachining hom ashyosidan tayyorlangan mahsulot qiymati kiradi.
Tovar mahsuloti chetga chiqarish uchun mo`ljallangan mahsulot. U tarkibi jihatdan yalpi mahsulot bilan bir xil ko`rinishga ega. Аmmo uning tarkibiga tugallanmagan ishlab chiqarish va buyurtmachining xom ashyosidan tayyorlangan mahsulot qiymati kirmaydi.
Tovar mahsuloti tannarxni aniqlashda, mehnat unumdorligini hisoblashda, hamda sotish hajmiga ta’sir etuvchi asosiy omil sifatida o`rganiladi.
Realizatsiya ishlab chiqarish jarayonini so`ngi bosqichidir. Realizatsiya tovar pul jarayonlarini tezlashtirishga pul muomilasini tezlashtirishga ta’sir etadi. Tahlil etishda avvalo korxona tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi va sotish bo`yicha rejalarni to`g`ri belgilanganligini tekshiriladi.
1-jadval