BUXGALTERIYA BALANSINI TUZISh SANASIDAN KEYIN XO‘JALIK FAOLIYATIDA YuZ BERADIGAN HODISALAR
18. Buxgalteriya balansini tuzish sanasi bilan moliyaviy hisobotlarni e’lon qilish uchun tasdiqlash sanasi o‘rtasida yuz beradigan hodisalar aktivlarga va majburiyatlarga tuzatishlar kiritish zaruratini yoxud ularni yoritish zaruratini ko‘rsatishi mumkin.
19. Aktivlar va passivlar balansini tuzish sanasidan keyin xo‘jalik faoliyatida yuz bergan, uzluksizlik tamoili barcha subyektga yoki uning bir qismiga nisbatan oqlanmaganligini, ya’ni subyekt bankrot bo‘lganligini ko‘rsatuvchi hodisalar bo‘yicha tuzatilishi kerak.
20. Aktivlar va majburiyatlar bo‘yicha tuzatishlar balansni tuzish sanasidan keyin yuz bergan, balansni tuzish sanasida miqdorlarni aniqlash uchun qo‘shimcha axborotni ta’minlaydigan hodisalar bo‘yicha zarurdir. Masalan, balansni tuzish sanasidan keyin yuz bergan mijozning bankrotligini tasdiqlaydigan qarz bo‘yicha zararlarga tuzatish kiritish mumkin; buxgalteriya balansini tuzish sanasidan keyin yong‘in natijasida asosiy ishlab chiqarish binosi buzilishi yoki boshqa katta korxonani sotib olish tufayli asosiy vositalarning balans qiymatiga tuzatishlar kiritish.
21. Buxgalteriya balansini tuzish sanasidan keyin yuz bergan xo‘jalik faoliyatidagi voqealar shuni ko‘rsatishi mumkinki, butun subyekt yoki uning bir qismi ishlab chiqarishning uzluksizligi tamoyiliga mos kelmasligini. Xo‘jalik yurituvchi subyektning balansi moliyaviy holatni tashxis qilish natijasida moliyaviy holat yomonlashganligini, ya’ni noqobillikni ko‘rsatadi, bunda moliyaviy hisobotni e’lon qilish uchun tasdiqlashda uzluksizlik tamoyilidan foydalanish masalasi ko‘rib chiqiladi.
22. Agar balansni tuzish sanasidan keyin yuz bergan hodisalar moliyaviy hisobotni tuzish sanasida aktivlar va passivlarning holatiga ta’sir o‘tkazmagan bo‘lsa, biroq ular shu qadar muhimki, bunday axborotni oshkor qilmaslik moliyaviy hisobotlardan foydalanuvchilarning qarorlarini tahlil etish va qabul qilishga ta’sir etishi mumkin bo‘lsa, u holda ana shu hodisalarning mohiyati moliyaviy hisobotga tushuntirish xatida yoritib beriladi.
23. Kutilmagan holatlar soliqqa tortishning moliyaviy ahvoliga hamda davrga taalluqli bo‘lgan, moliyaviy hisobotda aks ettirilgan va balansni tuzish sanasidan keyin taklif etilgan va e’lon qilingan dividendlarga ta’sir o‘tkazgan taqdirda, moliyaviy hisobotlar tasdiqlangunigacha tuzatishlar kiritish yoxud ochib berilishi kerak.
24. Agar buxgalteriya balansini tuzish sanasidan keyin yuz bergan xo‘jalik faoliyatidagi hodisalarni ochish talab etiladigan bo‘lsa, — quyidagi axborotlar taqdim etilishi kerak:
— operatsiyaning mohiyati;
— moliyaviy ta’sirga baho berish yoki bunday baholashni o‘tkazib bo‘lmaslik to‘g‘risidagi axborot.
- umumlashgan (konsidasiyalashgan) balans – alohida balansga ega bo'lgan, iqtisodiy jihatdan bir-biri bilan bog'liq bo'lgan yuridik shaxslarning balansini bosh korxona tomonidan umumlashtirish natijasida tuziladigan balans;
- umumlashgan (konsidasiyalashgan) balans – alohida balansga ega bo'lgan, iqtisodiy jihatdan bir-biri bilan bog'liq bo'lgan yuridik shaxslarning balansini bosh korxona tomonidan umumlashtirish natijasida tuziladigan balans;
- balans-brutto (ital. brutto - qo'pol) «Asosiy vositalarning eskirishi», «Nomoddiy aktivlarning amortizasiyasi», «Savdo ustamasi», va «Shubhali qarzlar bo'yicha rezervlar» kontraktiv schetlarini o'zida qamrab turuvchi balans;
- balans-netto (ital. netto - sof) yuqorida sanab o'tilgan moddalarni ayrib tashlaydi
Buxgalteriya balansi — buxgalteriya hisoboti aniq hisobot sanasida yakunlovchi, mablagʻlarning sarflanishi, manbai va maqsadini taʼriflovchi, jamlovchi, umumlashtirilgan jadvalda pul hisobida aks ettiruvchi hujjat. Buxgalteriya balansi korxona, tashkilot, firma va boshqa xoʻjalik yurituvchi subʼektlarning mulkiy holatini qiymat koʻrinishida taʼriflab beradi. Buxgalteriya balansi umumlashtirilgan jadval shaklida korxonaning mulklari tarkibini, ularning joylashtirilishini, manbalarini, mablagʻlarning sarflanishi va safarbar etilishini hisobot sanasida qiymat jihatidan aks ettiradi. Buxgalteriya balansi 2 qismdan iborat boʻlib, chap tomoni aktiv, oʻng tomoni passiv deb ataladi. Aktiv va passiv bir-biriga teng boʻladi
Do'stlaringiz bilan baham: |