Burg'ilash uskunalari aylanadigan tizim uskunalari Pikabur, sharoshka, bit rusimdagi burg‘ulash anjomlari

Oldingi tahrirga qarang.
o‘z vakolatlari doirasida mineral-xomashyo bazani rivojlantirish va qayta to‘ldirishning yillik dasturi doirasida idoraviy mansub tashkilotlarning geologik o‘rganish uchun yer qa’ridan foydalanish huquqining yuzaga kelishiga asos bo‘lib hisoblanuvchi yer qa’rini geologik o‘rganishga oid loyiha-smeta hujjatlariga davlat ekspertizasi xulosasini beradi;
(11-band “b” kichik bandining yettinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 25-fevraldagi 88-sonli qarori tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 26.02.2022-y., 09/22/88/0165-son — 2022-yil 1-martdan kuchga kiradi)
xavfli geologik jarayonlar (ko‘chkilar, qulashlar, cho‘kishlar, suffoziya, karst)ni o‘rganish, shuningdek, ularning tog‘li tumanlarda hosil bo‘lishi va rivojlanishini kuzatish ishlarini olib boradi;
respublika hududlarining sho‘rlanishiga va cho‘llanishiga ta’sir ko‘rsatuvchi mintaqaviy ekzogen geologik jarayonlarni o‘rganish ishlarini olib boradi;
v) geologiya-qidiruv ishlarining samaradorligi va natijadorligini oshirish, foydali qazilmalar zaxirasi o‘sishini ta’minlash va joylarda sanoatning yangi quvvatlari yaratilishini inobatga olib iqtisodiyot tarmoqlarining mineral-xomashyo bazasini qayta to‘ldirish sohasida:
Oldingi tahrirga qarang.
yer osti suvlari, qimmatbaho, rangli, noyob, kamyob metallar uran va uglevodorod xomashyo konlarini, shuningdek, boshqa turdagi foydali qazilma konlarini aniqlashga istiqbolli bo‘lgan hududlarni belgilaydi va joylarda sanoatni rivojlantirish uchun ushbu hududlarda geologiya-qidiruv ishlarining ustuvor rivojlanishini ta’minlaydi;
(11-band “v” kichik bandining ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 9-apreldagi 209-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.04.2020-y., 09/20/209/0411-son)
mavzuli va tajriba-konstruktorlik ishlarini, ma’dan va tog‘ jinslarini texnologik tadqiq qilish, shuningdek, yer qa’rini geologik o‘rganish sohasidagi boshqa ishlarning ustuvor yo‘nalishlarini hamda fundamental va amaliy fanlarning ilg‘or yutuqlari asosida mineral xomashyodan foydalanishni asoslab beradi;
respublikaning qayta ishlab chiqarish quvvatlari foydali qazilmalar zaxiralari va resurslari bilan uzoq istiqbolga ta’minlanishini tahlil qiladi va iqtisodiyot tarmoqlarining mineral-xomashyo bazasi to‘ldirilishini ta’minlaydi;
neft va gaz geologiya-qidiruv ishlarini olib borayotgan yer qa’ri foydalanuvchilari uchun umuman respublika mineral-xomashyo bazasini mutanosib rivojlantirish va qayta tiklashni ta’minlashni hisobga olgan holda, uglevodorod xomashyo zaxiralarini ko‘paytirish bo‘yicha vazifalarni belgilaydi;
(11-bandning “v” kichik bandi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 9-apreldagi 209-sonli qaroriga asosan beshinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.04.2020-y., 09/20/209/0411-son)
yer qa’rini geologik o‘rganish metodikasini, ular natijalarining hajmlari, sifati va ishonchliligini hisobga olgan holda foydali qazilmalar zaxiralarini tasdiqlaydi;
asosiy va kam uchraydigan qimmatli komponentlarni maksimal darajada ajratib olishni hisobga olgan holda mineral xomashyoni qazish texnologiyasi va kompleks tarzda qayta ishlash sohasida amaliy va innovatsion ilmiy-tadqiqot ishlarini olib boradi;
mahalliy xomashyo negizida yangi sanoat quvvatlarini yaratish bo‘yicha takliflarni tayyorlaydi;
g) geologik o‘rganish va foydali qazilmalar konlarini sanoat yo‘li bilan o‘zlashtirish sohasida faol investitsiya siyosatini yuritish va qulay investitsiya iqlimi yaratish sohasida:
xorijiy investitsiyalarni jalb etish ishlarini olib boradi, xorijiy investorlar bilan to‘g‘ridan to‘g‘ri muzokaralar olib boradi va ularga yer qa’ridan foydalanish huquqini berish bo‘yicha (o‘z vakolatlari doirasida) Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritadi;
Oldingi tahrirga qarang.
O‘zbekneftgaz” AJ tomonidan amalga oshirilayotgan loyihalardan tashqari salohiyatli xorijiy investorlar ishtirokida neft va gaz istiqbolli tuzilmalarini geologik o‘rganish sohasida investitsiya loyihalarini amalga oshiradi va muvofiqlashtiradi;
(11-bandning “g” kichik bandi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 9-apreldagi 209-sonli qaroriga asosan uchinchi xatboshi bilan to‘ldirilgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.04.2020-y., 09/20/209/0411-son)
xalqaro hamkorlikni amalga oshiradi, konferensiyalar, simpoziumlar, ko‘rgazmalar o‘tkazadi, Davlat geologiya qo‘mitasi vakolatiga kiruvchi masalalar bo‘yicha belgilangan tartibda xalqaro tashkilotlar, boshqa mamlakatlarning geologik xizmatlari bilan munosabatlarni qo‘llab-quvvatlaydi;
O‘zbekiston Respublikasining xalqaro tashkilotlarda a’zoligidan kelib chiquvchi majburiyatlari bajarilishini tashkil qiladi va muvofiqlashtiradi hamda yer qa’rini geologik o‘rganish va foydalanish, konchilik munosabatlarini boshqarish, mineral-xomashyo salohiyatini rivojlantirish va qayta to‘ldirish sohasidagi xalqaro shartnomalarda qatnashadi;
manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda geologiya-qidiruv ishlariga (mineral-xomashyo bazani qayta to‘ldirish) xarajatlar o‘rnini to‘ldirish stavkalari miqdorlarini, geologiya-qidiruv ishlarini moliyalashtirish va kreditlash bo‘yicha normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqadi;
d) raqobatbardosh mahsulotlar bo‘yicha zamonaviy ishlab chiqarishlarni tashkil qilish uchun birinchi navbatda respublika hududlarida sanoatda faoliyat ko‘rsatayotgan tarmoqlarning xomashyo manbalarini diversifikatsiyalash bo‘yicha takliflar tayyorlash sohasida:
tizimli asosda mineral xomashyodan foydalanishning umumjahon tendensiyalarini va ular asosida ishlab chiqariladigan mahsulotlar nomenklaturasini o‘rganadi va mineral xomashyoning yangi turlarini o‘zlashtirish bo‘yicha takliflar kiritadi;
raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarish uchun xorijiy mamlakatlarda yangi turdagi mineral xomashyodan foydalanishning istiqbolli yo‘nalishlarini aniqlaydi va ularni respublikada mahalliy xomashyo negizida ishlab chiqarishni tashkil qilish bo‘yicha takliflar tayyorlaydi;
iqtisodiyotning qayta ishlovchi tarmoqlari xomashyo manbalarini diversifikatsiyalash bo‘yicha takliflar tayyorlaydi va manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda kiritadi;
e) mineral-xomashyo bazani rivojlantirish va qayta to‘ldirishning uzoq muddatli, o‘rtacha muddatli va yillik davlat dasturlari monitoringi olib borilishini va nazorat qilinishini ta’minlash, yer qa’rini geologik o‘rganish metodikasini o‘rganish natijalari hajmi, sifati va ishonchliligini xolisona baholash sohasida:
mineral-xomashyo bazani rivojlantirish va qayta to‘ldirishning tasdiqlangan davlat dasturlariga muvofiq yer qa’rini geologik o‘rganishga doir ishlar olib borilishini muvofiqlashtiradi;
idoraviy mansub tashkilotlar tomonidan asosiy turdagi foydali qazilmalar zaxiralari o‘sishi bo‘yicha davlat buyurtmalari va respublika mineral-xomashyo bazasini (uglevodorodlardan tashqari) shakllantirish, mustahkamlash va kengaytirishga doir geologik vazifalar va respublika hududini geologik o‘rganish sohasidagi boshqa ishlar o‘z vaqtida bajarilishi ustidan nazoratni ta’minlaydi;
idoraviy mansub tashkilotlar tomonidan mineral-xomashyo bazani rivojlantirish va qayta to‘ldirishning davlat dasturlari amalga oshirilishi, foydali qazilmalar zaxiralari o‘sishi bo‘yicha davlat buyurtmasi bajarilishi ustidan doimiy monitoring olib boradi va nazoratni amalga oshiradi;
(11-band “e” kichik bandining to‘rtinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 9-apreldagi 209-sonli qarori tahririda — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.04.2020-y., 09/20/209/0411-son)
respublika hududida geologiya-ekologiya va gidrogeologiya-meliorativ tadqiqotlar dasturlarini ishlab chiqishda va amalga oshirishda ishtirok etadi;
idoraviy mansub tashkilotlar tomonidan yer qa’rini geologik o‘rganishga doir olib boriladigan ishlarga ajratiladigan moliyaviy mablag‘lardan maqsadli foydalanilishini nazorat qiladi;
.

Burg'ilash uskunalari aylanadigan tizim uskunalari

Birinchidan, burg'ulash mashinasi aylanadigan tizim uskunalari va tegishli asboblar, asosan burg'ulash quduqlarini burg'ilash uchun ishlatiladi, shu bilan burg'ulash mashinasi matkap qismini buzilgan toshni boshqaradi. Dastlab burg'ulash dastgohi, mozor, yuqori haydovchi burg'ulash quduq burg'ulash apparati, burg'ulash mashinasi matkap chizig'i va burg'ulash bit tarkibi tomonidan. Shu bilan birga, burg'ulash mashinasi matkap majmuasi va matkap uchlari ham yuqori bosimli burg'ulash suyuqligi aylanadi. Burg'ulash apparati aylanadigan va tepa uskunali qurilmalar aylanma tizimning asosiy qismidir, qurilma uchta ishlaydigan qitish.
Ikkinchidan, burg'ilash uskunalari va asboblarining aylanish tizimining asosiy roli burg'ulash suyuqligi burg'ulash dastgohini, toza tagliklarni olib tashlashni, so'qmoqlarni olib o'tishni, quduqlarni saqlab turishni va yuqori bosimli quvvatli suyuqlik vida teshiklarini, turbodrilni ta'minlashni majbur qildi. Burg'ulash minoralari loy pompasi, manifold bosim sirtini burg'ulash mashinasi, burg'ulash mashinasi va burg'ulash suyuqligi qattiqroq boshqaruv apparati o'rnatish moslamasi va burg'ulash qurilmalari aylanma pompasining boshqa qismlari yadroli tizimdan biri bo'lib, uchta mashina ishlaydigan mashina burg'ulash qurilmasi hisoblanadi. Burg'ulash mashinasining asosiy funktsiyasi:
1, yer osti materiallariga kirish, pastki qismdan so'qmoqlar, yadrolari, suv, neft, tabiiy gaz va boshqalarni olish uchun.
2, geofizik kanalizatsiya kanali sifatida, er osti harbiy testlari kabi turli xil geofizik ma'lumotlarga ega jinslarga kirish.
3, qo'lda kanal sifatida, gidrologiyaning shakllanishiga, minerallarga va geologik tuzilishga va boshqa maqsadlarga e'tibor berish.
4, integratsiyalashgan dastur, qidirish va tiklash bosqichi, yer osti resurslaridan foydalanishni rivojlantirish. Mexanik burg'ulash muhandislik ilovalarida keng tarqalgan bo'lib, ma'lum bir chuqurlikka ega bo'lgan silindrsimon teshikka ega bo'lgan mexanik asbob-uskunalarni, turli xil usullar va asboblar bo'yicha toshni maydalash uchun mashinani birlashtirishi mumkin va simi burg'ulash burg'ilash aylanishiga bo'linishi mumkin. Geologik ishda, burg'ulash uskunalarini erga kichik diametrga, undan katta silindrli teshiklarning chuqurligiga qo'llash. Bundan tashqari, delme sifatida ham tanilgan. Burg'ulashning chuqurligi va burg'ilash chuqurligiga qarab burg'ulash diametri va chuqurlik kattaligi. Burg'ulash yog'i, tabiiy gaz va er osti suvlarining burg'ulash diametri katta.
Burg'ilash texnikasining asosiy funktsiyasi quyidagilardan iborat: er osti materiallariga kirish, ya'ni burg'ilashdan yadro, kon qallig'i, so'qmoqlar, suyuqlik namunalari, gaz namunalari va boshqalar. Geofizik kanalizatsiya kanali sifatida turli xil geofizik tog 'jinslari va minerallar haqida ma'lumot olish. Yer osti suvlarining sun'iy kanal sifatida gidrogeologik dinamikasini kuzatish. Zond, qazib olish, er osti suvlari, neft va gazni qazib olish, geotermik burg'ulash kabi ishlatiladi. Burg'ulash quduqlarini burg'ilash geologik tadqiqot yoki geologiya-razvedka burg'ulash, gidrogeologik burg'ulash, quduqlar yoki muhandislik-geologik burg'ulash, geotermik burg'ulash, neft burg'ulash va boshqalarga bo'linishi mumkin.
Burg'ulash mashinalari modellari bir xil emas, shuning uchun tashkilot turli xil bo'ladi, lekin u juda ham boshqacha. Umumiy burg'ulash dastgohi ichi bo'sh mil (teshik), loy pompasi (deşarj pompasi), kuch-kallasi (vites qutisi) va loy nasos deşarj trubkasidan iborat. Ichki oyoqning yuqori uchi quvvat manbaiga ulanadi va loy pompasi ichi bo'sh milga o'rnatilgan bo'ladi va loy nasosi tushirish trubasining pastki qismi loy nasosining chiqishiga ulanadi. Past tezlikli mil bilan boshqariladigan kam tezlikli mil tomonidan boshqariladi. Qaytib keladigan ichakchada loy pompasi suv ostida ishlaydigan uskuna (er osti darajasidan past) ostiga tushib, burg'ulash mashinasining ishlash tezligini pasaytiradi, ish tezligini oshiradi va burg'ulash mashinasining burg'ulash chuqurligini oshiradi.
Shponkali birikmalar
Shponkali birikmalar val, shponka va g ‘ildirak gupchagi (shkiv yoki boshqa detal gupchagi)dan iboratdir. Shuning uchun ham birikmani tarkibiy qismlarga ajratish nisbatan oson. Ular asosan aylanuvchi detallarni (shkiv, g ‘ildirak, mufta, yulduzcha kabi) val yoki o ‘qqa o‘rnatish uchun ishlatiladi. Ularning yana bir boshqa vazifasi, aylantiruvchi momentni val va detallar orasida uzatishdir. Shponkalarning asosiy turlari standartlashtirilgan.