Burchak tezligi datchiklari

У

 
61

2.8.
 
Generator datchiklari 
 
Generator datchiklarida bevosita sezgir elementlar kirish signali (x) chiqish 
signaliga (u) o’zgartiriladi. Ushbu o’zgartirish kirish signali energiyasi hisobiga 
bo’ladi va chiqish signali elektr yurituvchi kuch ko’rinishida hosil bo’ladi. Bu 
turdagi datchiklar juda sodda tuzilgan bo’ladi va qo’shimcha energiya manbaisiga 
ega bo’lishi shart emas. 
 
Generator datchiklari induksion, fotoelektrik, p’ezoelektrik va termoelektrik 
datchiklari (termoparalar)  guruxiga bo’linadi. 
 
2.8.1. Induksion datchiklar 
 
     
Induksion  datchiklarning  ish  prinsipi elektromagnit induksiya qonuniga 
asoslangan bo’ladi, ya’ni magnit oqimi o’zgartirilayotgan konturda EYUK ҳosil 
bo’ladi:           
dt
dФ
W
E
2
−
=
   
(2.30) 
Induksion datchiklar 3 hil ko’rinishga ega:  1. Cho’lg’amli 2. Ferromagnit 
detali xarakatlanuvchi   3. Тaxogeneratorli 
 
Induksion datchiklar qishloq va suv xo’jaligi sohasida keng qo’llaniladi. 
Don o’rish kombayni bunkeri og’irligini induksion datchiklar orqali uzluksiz 
nazorat qilish sxemasi 2.25-rasmda keltirilgan.  
 
Uning ishlash prinsipi quyidagicha: Bunkerni (1) donni to’lishi va uning 
og’irligini o’zgarishi natijasida prujina (2) siqiladi. Magnitlanmagan po’lat o’zak 
(3) ketma-ket ulangan cho’lg’amlardan (W
1
 va W
2
 ) iborat g’altak (4) ichida 
xarakatlana boshlaydi. Bu ikkita cho’lg’amlar   ko’prik sxemaning (5) ikki qo’shni 
yelkasini tashkil etadi. Sxemadagi ko’prikning bitta diagonaliga o’lchov asbobi 
ulangan, ikkinchisiga esa maxsus ta’minlash blokidan o’zgaruvchan kuchlanish 
uzatiladi. 
 

 
62

 
 
2.24-rasm. Don o’rish kombayni bunkeri og’irligini induksion datchiklar orqali 
uzluksiz nazorat qilish sxemasi