Buni yoaaa , insonda sobit e'tiqod va yuksak
dunyoqarash shakllanadi. Dunyoqarash — inson ongida shakllangan, muayyan tartibga solingan, yaxlit tizimga aylangan bilim, tasavyur va ғoyalar majmuyidir. U shaxsni jamiyatda ўz ўrniga va mustaqil fikriga ega bўlishga chorlaydi.
Yurtimizda mustaqillik davrida yoshlar ongida Vatanga, milliy qadriyat va an'analarga muhabbat, ota-ona, oila va mahallaga mehr, kasb-hunar va bilimga intilish hislari, yangicha e'tiqod va dunyoqarash asoslari shakllanmoqda. Mustaqillik davrida shakllangan milliy e'tiqod va dunyoqarashga xos xususiyatlar, ayniqsa, yurtdoshlarimizning ma'naviyat va tafakkurida yaqqol kўzga tashlanmoqda.
E'tiqod qalbda shakllanadi va insonning haqiqatga bўlgan ishonchini ifoda etadi. Bu ishonch odatda insonning eng muqaddas narsalarga muhabbati orqali namoyon bўladi. Masalan, Vatanga bўlgan muhabbat — Vatanga bўlgan e'tiqod natijasidir. Insonning insonga xos sifatlari, jamiyatdagi ўrni va nufuzi ham ma'lum ma'noda uning e'tiqodi bilan belgilanadi. E'tiqodsMik — yomon illat. Chunki, hech narsaga ishonmaydigan, maqsad-maslagi noma'lum, iymonsiz kishi nafaqat ўziga, balki atrofdagilarga ham ziyon yetkazadi. E'tiqodli odam, eng, avvalo, foydali, yaxshi amallar bilan
tihuғullanadi, yolғon gapirmaydi. Bir narsani bajarishga kirishsa, hutun kuch va iqtidorini shunga sarflaydi, boshlagan ishini oxiriga yctkazadi. Haqiqiy e'tiqod egasi ilmga tashna, aniq maqsad bilan yashaydigan, har tomonlama barkamollikka intiladigan bўladi. ITtiqod shaxsda jur'at, mardlik, fidoyilik, qafiyatlik, halollik, msonparvarlik, vatanparvarlik kabi fazilatlarni shakllantiradi.
Tuғilib ўsgan yerni muqaddas deb bilish, kindik qoni tўkilgan luproqni asrash, Vatan ravnaqi yўlida vijdonan mehnat qilish — lymonlilikdir.
Buii
Iymon arabcha sўz bўlib, ishonch degan ma'noni anglatadi. U e'tiqod sўzining ma^nodoshidir, binobarin, e'tiqodli odam iymonli hamdir. Hadisda "Vatanni sevmoq — iymondandir» deyilgan. Shuning uchun ham Vatan xoinlari iymonsizlar deb la'natlanadi.
lymonga faqat diniy tushuncha sifatida qarash tўғri emas. ('hunki, foydali amal, savob ish qilgan, yaxshi axloq sohibi bўlgan kishilar ham iymonli deb ataladi.
oclamning ўz zimmasidagi vazifalar mohiyatini, ularni bajarish yoki bajarmaslikdan keladigan oqibatlarini tўғri his qilishi, anglashi va bu vazifalarni amalga oshirish yўlidagi ijobiy sa'y-harakatlaridir.
Mas'uliyat ikki xil, ya'ni shaxsiy va fuqarolik mas'uliyatidan iborat bўladi. Shaxsiy mas'uliyat shaxsiy manfaatni nazarda tutsa, luqarolik mas'uliyati, avvalo, mehnat qilayotgan jamoasi, ta'lim olayotgan ўquv dargohi, mahallasi yoki yurtining ravnaqini, jamiyat Ibydasini ўylab yashashni taqozo etadi. ўzbekiston fuqarolari uchun umumiy maqsad — Vatan ravnaqi, yurt tinchligi va xalq larovonligi uchun xizmat qilishdir. Fuqarolik mas'uliyati ham aynan ana shu maqsadlar yўlidagi harakatlar bilan belgilanadi.
Mas'uliyatni his qiladigan kishi ўzining erkin va mustaqil fikriga i-ga bўladi, maqsad sari faol harakat qiladi. Shu bois, Vatan va millat oldidagi burch, mahalla, mehnat jamoasi, oila taqdiri uchun lavobgarlik hissini tarbiyalash katta ahamiyatga egadir.
Oila, mahalla, ta'lim-tarbiya maskanlari, adabiyot va san'at asarlari, ommaviy axborot vositalari, mehnat jamoasi, jamoat lashkilotlari milliy istiqlol ғoyasini singdirishning asosiy vositalaridir.
Oila. Shaxs madaniyati, dunyoqarashi, tasawur va e'tiqodiga hoғliq kўnikmalar dastlab oilada shakllanadi. Oila — tom ma'nodagi ma'naviyat ўchoғi, mafkuraviy tarbiyaning asosiy omili va muhitidir. Milliy istiqlol ғoyasiga doir ilk tushunchalar inson qalbi va ongiga oila muhitida singadi. Ota ibrati, ona mehri bunda muhiin ўrin tutadi. Oila va uning muqaddas an'analari orqali yoshlarda Vatanga sadoqat, iymon-e'tiqod, mas'uliyat, insonparvarlik, vatanparvarlik, ilm va madaniyat kўnikmalari shakllanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |