Bugungi kunda dunyo miqiyosida oziq-ovqatga bo‘lgan ehtiyojning ortib borishi, ichki suv havzalari biologik potensialidan, jumladan, baliq resurslaridan oqilona foydalanishni taqozo etmoqda

13-rasm. Xitoy medakasi (Oryzias sinensis)
3.2. Baliqchilik xo‘jaliklari hovuzlarida tarqalgan sanoat ahamiyatiga ega bo‘lmagan baliqlarning bioekologik xususiyatlari va ularning baliqchilikdagi ahamiyati.
Kumush tobonbaliq (Carassius auratus) karpsimonlar oilasining bir turi. Evropa va Osiyoda keng tarqalgan . O‘rta Osiyada faqat Sirdaryo mansabida uchragan, hozirda O‘zbekistonning ko‘l, suv ombori, hovuz-baliqchilik xo‘jaliklari kabi havzalarda ko‘payib ketgan. Bu baliq joy tanlamaydi. Har qanday ekologik sharoitga moslashib yashayveradi. Carassius auratus ni tagi toshloq va suvi tez oqadigan daryolarda, tagi balchiq yoki loyqa ko‘llarda, shuningdek, ko‘lmak suvlarda ham yashashga moslashgan. Bo‘yi 30 sm , og‘irligi 1kg gacha. Tanasi lappaksimon, suzgichlari katta, orqa suzgichining oldida arra tishli yo‘g‘on shu’lasi bor. Shunga o‘xshash shu’la dum osti suzgichining oldida ham bo‘ladi. Orqasi ko‘kimtir, qorin tomoni kumsh rangda . Shuning uchun ham unga kumush tobonbaliq deb nom berilgan.Urchishi juda qiziq. Urg‘ochisi tashlagan uvildiriqlarni shu tur baliqning erkaklari urug‘lantirishi shart emas. Populyatsiyasida ko‘pincha erkagi bo‘lmaydi, bo‘lsa ham 1-2 ta uchraydi. Faqat ba’zi havzalardagina erkagi bilan urg‘ochisining soni bir-biriga yaqin bo‘ladi. Bunday bir jinslik populyatsiyada urg‘ochisining uvildirig‘ini ekologik tomondan ularga yaqin bo‘lgan boshqa tur baliqning erkagi urug‘lantiradi. Kumush tobonbaliqning urg‘ochisini, masalan; zog‘ora baliq (karp), shim, oltin tobonbaliq kabilarning erkagi urug‘lantiradi. Bu xil chatishtiruvdan dunyoga kelgan baliqlarning hammasi urg‘ochi bo‘lib, ona tobonbaliqqa o‘xshaydi. Urchishda sperma tuxumni urug‘lantirmaydi, balki uning rivojlanishiga yordam beradi. Bunday urchish ginogenez ya’ni urg‘ochi tug‘ilish deb ataladi. Ba’zan tobonbaliq bilan zog‘ora baliqning xususiyatlariga ega bo‘lgan duragay baliq uchrab qoladi, u zog‘ora baliq uvildirig‘ining tobonbaliq urug‘i bilan qo‘shilishidan hosil bo‘lgan duragaydir. Kumush tobonbaliq juda serpusht, 2-3 yoshligining tuxumdonida 50000 dan 100000 tagacha uvildirig‘ bo‘ladi. Urg‘ochisi uvildirig‘ini bo‘lib-bo‘lib, birinchisini aprelni oxirlarida, ikkinchisini may oyining ikkinchi yarmida tashlaydi. Kumush tobonbaliq bilan zog‘ora baliqning uvidiriq tashlaydigan yerlari va muddati bir xil. Kumush tobonbaliq tez o‘sadi. Umuman uning o‘sishi yashaydigan joyidagi ozuqa sharoitiga bog‘liq. Masalan 1 yoshli chavog‘ining bo‘yi ozuqa mo‘l bo‘lgan Kattaqo‘rg‘on suv omborida 12 sm, ozuqa kam bo‘lgan Amudaryo etagida esa 6-6,5 sm dir. Chavoqlari asosan, suvo‘tlar va qisman mayda hayvonlar bilan oziqlanadi. Kattalarini ozuqasi detrit ya’ni suvda chirigan o‘simlik qoldiqlari hamda ular bilan aralshgan holda mayda qisqichbaqa, kana kabi hayvonlardan iborat. Kumush tobonbaliq O‘zbekistonda tabiiy tarqalgan yerlarida