Bug`lanish Kattik, uchuvchan bo`lmagan yoki uchuvchanligi yomon bo‘lgan moddalar eritmalarini kaynatish davrida erituvchisini va xosil bo‘lgan bug‘larni chiqarib yuborish jarayoniga bug‘latish

Eritish issikligi eritmaning konsentratsiyasi, erituvchi va erigan moddalar xossalariga bog‘liq. Qo‘shimcha qattiq moddalar erishi davrida kristallik panjara buziladi. Albatta, buning uchun energiya sarflanadi va oqibatda eritmaning sovishi ruy beradi. Agar, erituvchi va eriydigan modda­lar o‘zaro kimyoviy reaksiyaga kirishsa, gidratlar xosil bo‘lib, jarayon natijasida issiqlik ajrab chikadi. SHunday kilib, eritish issikligi erish va kimyoviy o‘zaro tasir issiqliklari yigindisiga teng. Oson gidrat xosil qiladigan moddalar musbat eritish issikdigiga (suvda), ega gidrat xosil kilmaydigan moddalar - manfiy eritish issikligiga ega.
Bug‘latish usullari
Sanoatda mavjud texnologiyalarda asosan quyidagi bug‘latish usullaridan foydalaniladi:

• 
  oddiy bug‘latish (uzluqli va uzluksiz);
  
• 
  ko‘pkorpusli qurilmalarda bug‘latish (faqat uzluksiz);
  
• 
  issiqlik nasoslarini kullab bug‘latish.
  

Eritmalar va isituvchi but xossalariga karab hamma 3 ta bug‘latish usullari vakuum va bosim ostida utkazilishi mumkin. Issiqlik eltkich sifatida, deyarli xar doim, tuyingan suv buri ishlatiladi. Kamdan - kam xollarda eritmalar eleKTr toki yoki oralik, issiqlik eltkichlari yordamida isitiladi.
1.2.Bir korpusli bug‘latish apparati
Oddiy bug‘latish. Issiqlik tejalishi katta ahamiyatga ega bulmagan va o‘numdorligi kichik bo‘lgan qurilmalarda oddiy bug‘latishdan foydalaniladi. Undan tashqari, temperatura depressiyasi yuqori eritmalarnigina uzlukli ishlaydigan, bir korpusli bug‘latish qurilmasida amalga oshirish iqtisodiy jihatdan tug`ri va maqsadga murofikdir. Uzlukli bug‘latishni ikki xil yo`l bilan olib borish mumkin: boshlangich eritmani dastavval yuklash va oz-oz mikdorda yuklash.
Uzluksiz ishlaydigan oddiy bug‘latish qurilmasi 1-rasmda keltirilgan.
Boshlangich konsentratsiyali eritma nasos 1 yordamida sarf ulchagich 2 orkdli isitkich 3 ga o‘zatiladi. U erda eritma qaynash temperaturasigacha isitiladi va so‘ng bug‘latkich 4 gabug‘latish uchun yuboriladi. Qurilma 4 ning pastki kismida 'eritma suv but yordamida isitiladi, natijada erituvchi burlanadi. Hosil bo‘lgan ikkilamchi bug‘ qurilma 4 ning yuqori kismi bulmish separatsion bo‘limida mayda tomchilardan ajratiladi va barometrik kondensator 5 ga yo‘naltiriladi. Undan ikkilamchi but kondensatsiyalanadi
.
1-rasm. Bir korpusli, uzluksiz ishlaydigan bug‘latish qurilmasining sxemasi.
1,8- nasoslar; 2 - sarf ulchagich; 3 - isitkich; 4 — bug‘latgich; 5 — barometrik kondensator; 6 - ushlagich; 7 - barometrik truba.
Kondensatsiyalanmagan inert gazlar ushlagich 6 orkali vakuum - nasos 8 yordamida surib olinadi. Sovutuvchi suv bilan xosil bo‘lgan kondensat barometrik truba 7 orkali yiggichga tushuriladi. Quyuqlashtirilgan eritma nasos 8 yordamida tayyor maxsulot omboriga uzatiladi.
Vakuum ostida eritmalarni bug‘latish jarayonini tashkil etishning bir kator afzalliklari bor: eritma kdynash temperaturasi pasayadi; past bosimli bug‘larni issiqlik zltkich sifatida kullash mumkin.
Markaziy sirkulyasiya trubali, uzluksiz ishlaydigan bug‘latkich 2-rasmda kursatilgan.
Bug‘latkich asosan ikki kismdan, ya’ni isituvchi kamera I va separator 2 dan iborat bo‘ladi. Kamera 1 ko‘pincha tuyingan suv bug‘i bilan isitiladi. Suv bug‘i kameraning trubalararo bushligiga yo‘naltiriladi, u erda truba devori orkali o‘z issikligini eritmaga uzatadi va sovitish natijasida kondensatsiyalanadi. Hosil bo‘lgan kondensat kameraning pastki kismidagi shtutser orkali tashsariga chikariladi.
Trubalarda isitilayotgan eritmaning temperaturasi ortishi bilan zichligi kamayadi. Natijada, eritma truba buylab yuqoriga kutariladi va devor
Separatorda ajratilgai tomchilar yana qaytadan bug‘lanayotgan eritmaga kushiladi.
Zritmaning ma’lum kismi (zichligi yuqori) sirkulyasiya truba orkali bug‘latishning pastki kismiga tushadi. Ushbu trubadagi eritma va isituvchi trubalardagi 6yg‘ -