Budjet hisobi

Tayanch so‘z va iboralar 
• Budjet tasnifi 
• Budjet tasnifining predmeti 
• Budjet tasnifining ahamiyati 
• Budjet daromadlari tasnifi 
 
• iqtisodiy fanlar 
• fanning maqsadi 
• xarajatlarning hududiy tasnifi 
• Budjet taqchilligini moliyalashtirish 
manbalari tasnifi 
 

---

 
5 
budjetlarini tuzish, ijrosini ta’minlash, ijrosi ustidan nazorat qilish hamda budjet 
ijrosi to‘g’risidagi hisobotni tayyorlashda Budjet tasnifidan foydalanishning 
nazariy va amaliy bilimlarini shakllantirishdan iborat. 
“Budjet tasnifi” fanini o‘qitishdan asosiy maqsad: 
− 
talabalarga davlat budjetini tashkil etishda budjet tasnifi haqida nazariy 
bilimlar berish, ularda mamlakatda amalga oshirilayotgan institutsional 
islohotlarning bugungi bosqichida davlat moliyasini boshqarishda amalga 
oshirilayotgan o‘zgarishlarning asosiy yo‘nalishlari va budjet tasnifini 
qo‘llanilishini takomillashtirish bo‘yicha asosiy ko‘nikmalar hosil qilish; 
− 
talabalar davlat budjeti ijrosi jarayonida budjet tasnifini qo‘llash 
nazariyasi va amaliyotiga oid bilimga, o‘quvga va ko‘nikmalarga ega bo‘lish; 
− 
talabalar umumnazariy fanlardan olgan bilimlari bilan bir qatorda, 
budjet-moliyaviy qonunchilik borasidagi yangiliklardan va amaliyotidagi 
o‘zgarishlardan xabardor bo‘lish. 
Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda mazkur fan o‘z predmetini o‘rganish 
uchun quyidagi vazifalarni qo‘yadi: 
−  Budjet tasnifining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati va ahamiyatini o‘rganish; 
−  O‘zbekiston Respublikasida budjet tasnifini tashkil qilishning huquqiy 
va tashkiliy asoslari; 
−  budjet tasnifining maqsadi, vazifalarini; 
−  budjet tasnifining turlari tavsifini; 
−  budjet daromadlari tasnifini; 
−  budjet daromadlari manbalariga ko‘ra tasnifini; 
−  budjet daromadlarini turlariga ko‘ra tasnifini; 
−  budjet xarajatlari tasnifini; 
−  xarajatlarning vazifaviy tasnifini; 
−  xarajatlarning tashkiliy tasnifini; 
−  xarajatlarning iqtisodiy mohiyatiga ko‘ra tasnifini; 
−  xarajatlarning hududiy tasnifini; 

---

 
6 
−  budjet taqchilligini moliyalashtirish manbalari bo‘yicha tasniflanishini; 
−  g‘aznachilik tizimi sharoitida budjet tasnifidan foydalanish tartibi 
bo‘yicha nazariy-amaliy bilimlarni uzviylik va uzluksizlikda o‘rgatishdan 
iborat. 
Budjet tasnifining predmeti bu budjet tizimi budjetlari ijrosi jarayonida 
budjet daromadlari va budjet xarajatlari, hamda budjet taqchilligini qoplash 
manbalari harakatiga oid iqtisodiy munosabatlarni guruhlash majmuasidir. 
Budjet tasnifining sub’ektlari bo‘lib, moliya organlari (O‘zbekiston 
Respublikasi Moliya vazirligi va uning hududiy boshqarmalari, bo‘limlari), 
O‘zbekiston Respublikasi moliya vazirligi G‘aznachiligi va uning hududiy 
bo‘linmalari, Davlat maqsadli jamg‘armalari, budjet tashkilotlari bo‘lib 
hisoblanadi.  
Budjet tasnifining ob’ektlari bo‘lib, budjet tizimi budjetlari ijrosi 
jarayonida budjet daromadlari va xarajatlari, hamda budjet taqchilligini qoplash 
manbalari hisoblanadi (1.1.-Rasm).