Budjet hisobi

M ahalliy budjet m ablag‘lari depozit hisob varag‘iga kelib
tushgan d arom adlar to ‘g‘risida m a ’lum otnom a (3-shakl)
Muayyan mahalliy budjetga xizmat qiluvchi bank muassasasi 
ushbu mahalliy budjet mablag‘lari hisobvarag‘i bo‘yicha har kuni 
o‘z ko‘chirmasini unga ilova qilib barcha boshlang‘ich (dastlabki) 
hujjatlami mazkur moliya organiga beradi. Xizmat ko‘rsatuvchi bank 
muassasasi tomonidan bu berilgan hujjatlar asosida moliya organining 
buxgalteriya xizmati har kuni «Mahalliy budjet mablag‘lari depozit 
hisobvarag‘iga kelib tushgan daromadlar to‘g‘risida ma’lumotnoma»ni 
(3-shakl) tuzadi. M a’lumotnomada budjet tasnifining bo‘limi, bobi, 
paragrafi, daromadlaming nomi, hujjatlar soni va to‘lovning har bir turi 
bo‘yicha summasi ko‘rsatiladi. Kun ichida budjet ijrosi bo'yicha barcha 
operatsiyalarga tuziladigan memorial orderda daromadlaming umumiy 
summasiga tegishli schyotlar korrespondensiyasi keltiriladi. Mahalliy 
budjet hisobvarag4 iga kelib tushgan daromadlar to‘g‘risida ma’lumotnoma 
memorial order, mahalliy budjet mablag'lari hisobvarag‘idan ko‘chirma 
va boshqa hujjatlar bilan birga moliya organining buxgalteriya 
xizmatining hujjatlar yig‘majildlariga tikib saqlanadi.
1 - Zak. 211 
17

---

Moliya organlarida qo'llaniladigan buxgalteriya hujjatlariga yozuvlar 
yozuv qurilmalari yordamida amalga oshiriladi. Ikki yoki undan ko‘proq 
nusxalarda tuziladigan buxgalteriya hujjatlari, yozuv mashinkasi 
bo‘lmaganda, nusxa ko‘chiradigan qog‘oz ostida sharikli ruchka pastasi 
bilan to‘ldiriladi. Buxgalteriya hujjatlaridagi bo‘sh qatorlar chizib 
chiqiladi. Buxgalteriya hujjatlarida qirish va izohlanmagan tuzatishlar 
qilishga yo‘l qo'yilmaydi. Buxgalteriya hujjatlaridagi xatolami, noto‘g ‘ri 
yozilgan matnni yoki summani ustidan chizib va chizilganning ustiga 
to‘g ‘ri matnni yoki summani yozish y o ii bilan to‘g ‘rilanadi. Ustidan 
ingichka chiziq keyinchalik avval yozilganlarni o ‘qish mumkin bo‘lishi 
uchun chiziladi. Buxgalteriya hujjatidagi xatoni tuzatish «tuzatilgan» 
degan yozuv bilan izohlanishi va tuzatilgan sana ko‘rsatilgan holda 
hujjatni avval imzolagan shaxslaming imzolari bilan tuzatilganligi 
tasdiqlangan bo‘lishi kerak. Kassa va bank hujjatlarida tuzatishlar 
qilishga yo‘l qo‘yilmaydi. Bu talablarga javob bermaydigan hujjatlar 
haqiqiy emas, deb hisoblanadi.
Moliya organi buxgalteriya xizmatiga kelib tushgan boshlang‘ich 
hujjatlar, albatta, shakl bo‘yicha (barcha rekvizitlar va imzolaming borligi) 
hamda mazmuni bo‘yicha (hujjatlashtirilayotgan operatsiyalaming 
qonuniyligi, ayrim olingan ko‘rsatkichlaming mantiqan o‘zaro bog‘liqligi) 
tekshirib 
chiqiladi. 
Hujjatlardagi 
ma’lumotlaming 
ishonchliligiga, 
boshlang‘ich hujjatlaming o‘z vaqtida va sifatli tuzilganligiga ushbu 
hujjatlami tuzgan va imzolagan shaxslar javob beradilar. Buxgalteriya 
hisobiga qabul qilingan hujjatlar har kunlik barcha operatsiyalar bo‘yicha 
274-shakldagi umumiy memorial-order rasmiylashtiriladi.
Tekshirilgan va buxgalteriya hisobiga olish uchun qabul qilingan 
hujjatlar operatsiyalaming amalga oshirilgan sanasi bo'yicha xrono- 
logik tartibda tartiblashtiriladi va tegishli memorial-orderlar bilan 
rasmiylashtiriladi.
Memorial-orderlar operatsiyalar amalga oshirilishi bilan, ammo 
hujjatlar olingan kundan keyingi kundan kechikmasdan tuziladi va bosh 
buxgalter tomonidan imzolanadi.
Memorial orderlar hisobga olish registrlariga yozilishidan avval 
birinchi sonidan boshlab ketma-kct tartibda, har oy uchun alohida- 
alohida raqamlab chiqiladi.

---

Har bir hisobot oyi tugagandan so‘ng barcha memorial-orderlar, 
ularga tegishli hujjatlar birgalikda xronologik tartibda yig‘ilgan va 
kitob qilingan bo'lishi kerak. Hujjatlar uncha ko‘p bo‘lmagan taqdirda 
ulaming uch oyligini birga qo‘shib kitob qilish mumkin. Kitobning 
muqovasiga: moliya organining nomi; kitobning nomi va tartib raqami; 
hisobot yili (yil va oy); memorial-orderlaming boshlang‘ich va oxirgi 
raqami; kitobdagi varaqlar soni yozib qo'yiladi.
Hujjatlaming saqlanishi, ulaming rasmiylashtirilishi va arxivga berili- 
shini bosh buxgalter ta’minlaydi. Hujjatlar, ular arxivga topshirilgunga 
qadar, maxsus xonalarda yoki yopiladigan shkaflarda bosh buxgalter 
tomonidan tayinlangan shaxsning javobgarligida saqlanishi kerak. Moliya 
organining buxgalteriya arxivida buxgalteriya hujjatlarining kitoblari 
bclgilangan muddat davomida saqlanadi. Buxgalteriya hujjatlarining 
kitoblarini buxgalteriya arxivida saqlash muddati tugagandan so‘ng 
bclgilangan tartibda tegishli davlat arxiviga topshiriladi. Buxgalteriya 
hujjatlarining kitoblari arxivga topshirilganligiga dalil bo'ladigan 
hujjatlar buxgalteriyada doimiy saqlanadi.
U yoki bu sabablarga muvofiq buxgalteriya hujjatlari yo‘qolsa 
yoki o ‘g ‘irlansa, u holda moliya organi rahbari bu holatni tegishli 
dalolatnoma bilan rasmiylashtirishi va yozma tarzda moliya organi 
joylashgan hududdagi huquqni muxofaza qilish organlariga va yuqori 
moliya organiga xabar bcrishi kerak.
Moliya organida maktab ta’limi fondi budjetining ijro etilishi bo'yicha 
buxgalteriya operatsiyalarini yozib borish uchun asos bo‘lib quyidagi, 
belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan hujjatlar xizmat qiladi:
1) budjetdan tashqari maktab ta’limi fondi daromadlari va xarajat- 
larining parametrlari;
2) moliyalashtirish miqdorlari o'zgarganligi to‘g ‘risida m a’lumotno- 
ma-xabamoma (17-mtj shakl);
3) farmoyish (5-mtj shakl);
4) o ‘zaro hisob-kitoblar bo‘yicha xabamoma (1 1-mtj shakl);
5) maktab ta’limi fondi maxsus hisobvaraqlaridagi mablag‘lar 
harakati to‘g‘risida ma’lumotnoma;
6) maktab ta’limi fondi mablag‘lari bo‘yicha xarajatlar smetasi 
bajarilishi to‘g‘risida oylik va choraklik hisobotlar;

---

7) 0 ‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki va tijorat banklari 
muassasalarining maktab ta’limi fondi mablagiari hisobidan kapital 
qo‘yilmalar va boshqa tadbirlami moliyalashtirish bo‘yicha hisobotlari;
8) memorial order (274-shakl);
9) 0 ‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki muassasalarining mak­
tab ta’limi fondi mablag‘lari maxsus hisobvarag'idan ko'chirmalari, 
0 ‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki muassasalarining maktab 
ta’limi fondi hisobvaraqlaridagi mablag‘lar qoldiqlari to‘g‘risidagi 
hisobotlari;
10) maktab ta’limi fondi mablag‘larining ijro etilishi bilan bog‘liq 
boshqa hujjatlar.
5. D A V L A T B U D J E T I I J R O S I N I H I S O B G A O L I S H D A
Q O ‘L L A N I L A D I G A N B U X G A L T E R I Y A R E G I S T R L A R I
Davlat budjeti ijrosi bilan bog‘liq operatsiyalar buxgalteriya 
rcgistrlariga memorial-ordcrlar va hujjatlar asosida yoziladi.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi davlat budjeti va mahalliy budjetlar 
ijrosining buxgalteriya hisobini olib borish uchun Qoraqalpog'iston 
Respublikasi Moliya vazirligida va mahalliy moliya organlarida quyidagi 
buxgalteriya registrlari qo'llaniladi:
1) «Bosh-jurnal» kitobi (1-f-shakl);
2) «Budjet mablag‘lari oluvchilarning budjet mablag'lari bo'yicha 
talab qilib olgunga qadar asosiy depozit hisobvaraqlari va kassa 
xarajatlari» kitobi (3-f-shakl);
3) «Boshqa budjetlar bilan hisob-kitoblar» kitobi (4-f-shakl);
4) «Daromadlar» kitobi (5-f-shakl).
Budjet ijrosi buxgalteriya hisobini olib borishda hisoblash tex- 
nikasini qo'llash 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligini avtomat- 
lashtirilgan hisoblash markazi tomonidan markazlashtirilgan tartibda 
ishlab chiqilgan dasturlar asosida amalga oshiriladi.
Yangi yilning buxgalteriya kitoblari har bir moliya organida joriy 
yilning 31 dekabridan kechikmasdan tayyorlanadi. Har bir kitobda, unga 
yozuvlar qilishdan avval uning barcha varaqlari raqamlanadi. Kitobning 
oxirgi varag‘ining orqasiga moliya organi bosh buxgalteri tomonidan
«Mazkur kitobda hammasi bo‘lib ___ta varaq raqamlangan», deb yozib
20

---

qo‘yiladi. Har bir kitobga: moliya organining nomi, kitobning nomi va 
hisobot yili yozib qo'yiladi. Barcha kitoblarda (bosh-jumal kitobidan 
tashqari) unda ochilgan subschotlaming mundarijasi, «Daromadlar» 
kitobida esa-budjet tasnifining tegishli budjetga tushadigan daro- 
madlaming bo‘linmalarini nomlari yoziladi.
6. D A V L A T B U D J E T I I J R O S I N I N G H IS O B 1 B O ‘Y I C H A
Y A G O N A S C H Y O T L A R R O 'Y X A T I V A B A L A N S I
Barcha moliya organlari budjet ijrosining buxgalteriya hisobini 
ikki yoqlama yozish tizimi va O ‘zbekiston Rcspublikasi Moliya 
vazirligi tomonidan tasdiqlangan yo'riqnomasiga muvofiq yagona 
schyotlar ro‘yxati bo‘yicha yuritadi. 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya 
vazirligi tomonidan tasdiqlangan moliya organlaridagi budjet ijrosining 
buxgalteriya hisobi bo‘yicha yo'riqnomada schyotlar ro'yxati va schyotlar 
korrespondcnsiyasi belgilanadi, ayrim opcratsiyalarni hisobga olish 
tartibi aniqlanadi, budjet ijrosining buxgalteriya hisobi uchun moliya 
organlari tomonidan qo‘llaniladigan registrlar va hujjatlarning shakllari 
keltiriladi. 0 ‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan budjet 
ijrosining joriy buxgalteriya hisobi uchun barcha moliya organlariga 
yagona schyotlar ro‘yxati (rejasi) belgilangan. Schyotlar ro'yxati—bu