Bronxial astma

BRONXIAL ASTMA

Всемирный день борьбы с астмой

Дата события уникальна для каждого года. В 2020 году эта дата — 5 мая

BRONXIAL ASTMA

BA-nafas yo`llarining surunkali yallig`lanishi bilan kechuvchi kasalligi bo`lib, bronxlar giperreaktivligi va ular obstruksiyasining to`liq tiklanishi hamda nafas siqishi va diskomforti shaklidagi xurujsimon yo`tal, qiyin ajraluvchi balg`am, hushtaksimon nafas hamda hansirash kabi klinik belgilar bilan namoyon bo`ladi. BA negizida yallig`lanish jarayoni yotadi va allergik komponentlar asosida shakillanadi.

ETIOLOGIYASI:

Olib keluvchi omillar:

• Atopiya
• Nasliy moyillik
• Uy allergenlari
• Uy changi
• Hayvon allergenlari
• Hashoratlar allergenlari
• Zamburug` allergenlari
• O`simlik changi
• Professional allergenlar

Sabab bo`luvchi omillar:

• Oziq-ovqatlar
• Sigir suti, tovuq tuxumi, baliq, un va boshqalar
• Tarkibida gistamin ko`p bo`lgan mahsulotlar (kolbasa, pomidor, taxir karam, konservalar)
• Konservant va bo`yoq moddalar
• Dori vositalari (aspirin, NYaQV, antibiotiklar, zardoblar, immunoglobulin)

BA rivojlanishini kuchaytiruvchi omillar:

• Respirator infeksiya
• Havo pollyutantlari
• Chekish (passiv va faol)
• Ovqat mahsulotlari va konservantlar

Tasnifi quydagilarga asoslangan:

• Tungi nafas qisish belgilarining haftadagi soni;
• Kunduzgi xurujlarning har kungi va haftadagi soni;
• Qisqa muddat ta`sir qiladigan β2-agonistlarning necha marta ishlatilishi;
• Jismoniy faollik va uyqu buzilishlarining qaysi darajada ifodalanganligi;
• Nafas chiqarish avjiy tezligi ko`rsatkichlari;
• NCHAT ning kecha-kunduz davomida o`zgarishi;

Yuqoridagi belgilarga qarab:

• I bosqich, engil intermittirlovchi kechishi;
• II bosqich, engil persistirlovchi kechishi;
• III bosqich, o`rta og`irlikdagi persistirlovchi kechishi;
• IV bosqich, og`ir persistirlovchi kechishi kuzatiladi.

Klinikasida 3 ta davr farqlanadi:

• I xuruj darakchilari davri;
• II ekspirator nafas siqish xurujining avj olish davri;
• III xurujning pasayish davri;

BA ning patogenetik shakillari:

• Atopik shakli
• Infeksiyaga bog`liq shakli
• Aspirinli astma
• Jismoniy zo`riqishdan keyingi astma
• Xolinergik shakli
• Kechki astma
• Autoimmun shakli
• Disgormonal shakli
• Dizovarial shakli
• Asab-ruhiy shakli
• Disadrenergik shakli

Tekshirish usullari:

• Umumiy qon tahlili;
• Allergik sinamalar;
• Balg`am tahlili;
• Pikfloumetriya;
• Spirometriya;
• Rentgen tekshiruv;
• Qonda biomarkerlarni aniqlash;
• Mikrobiotani aniqlash;
• Pulsoksimetriya;

Spirografiya

Spirograf

Pikfloumetr

Pulsoksimetriya

BA ni davolash dasturi:

• Bemorni o`qitish.
• Og`irlik darajasini baholash va monitoring o`tkazish.
• Kasallikni qo`zg`atuvchi omillarni bartaraf etish va ularni nazorat qilish.
• Davolashga individual yondoshish.
• Bo`g`ilish xuruji va astmatik statusda tez yordam.
• Muntazam dispanser kuzatuvini joriy etish.

BA DA BAZIS DAVO:

• Natriy kromoglikat
• Natriy nedokromil
• Leykotriyen reseptorlari antagonistlari
• Ingalyasiyali glyukokortikosteroidlar
• Maxsus immunoterapiya

Simptomatik davolash:

• Selektiv β2-agonistlar;
• Ingalyasiyali N-xolinolitiklar;
• Metilksantinlar;

E`TIBORINGIZ UCHUN KATTA RAXMAT!

Doimo sog`-omon bo`ling!

Uyda qoling!