Konspektlashtirish.
Ko‘pincha, darslikni o‘qiysiz, tushunganday bo‘lasiz, biroq
o‘qiganingizdan 3-4 hafta vaqt o‘tgach, imtihonlar tugagach, barchasi
yodingizdan ko‘tarilib ketadi. Butun ma’lumotni esga solish uchun 200-300
sahifali darslikni yana qaytadan o‘qib chiqish lozim bo‘ladi.
·2-3 sahifali konspektga ko‘z yugurtirib, 200-300 sahifali o‘qib
bo‘lingan ma’lumotni 90% aniqlikda qayta tiklashni xohlaymiz.
·Aynan mana shu imkoniyatni bizga Intellekt-karta beradi.
Maqola/referat/kurs ishlarini yozish.
Ko‘pincha oq qog‘ozga qarab turamiz va ilhom parisining kelishini
kutamiz, biroq u yo‘q va yana yo‘q... Yoki yozib, yozib boshi berk ko‘chaga kirib qolamiz ... matnni davom ettirishga fikr yo‘q. Nima qilish kerak, bunday
ijodiy boshi berk ko‘chadan qanday chiqib ketish mumkin?
Yangi usul: dastlab maqolangizning rejasini intellekt-karta
ko‘rinishida xomaki yozib ko‘ring. So‘ng mana shu xomaki qolipga qolgan
matnni joylashtiring.
Tahlil/tushunish.
Ba’zan matndan bir sahifa o‘qiysiz, lekin hech narsaga tushunmaysiz.
YAna bir morataba o‘qiysiz... Yana tushunmaysiz. Yoki muallifning fikrlari
juda murakkab, juda chalkash... Bu fikrlarni uzviy ketma-ketlikda xotirada
saqlab qolish zarurati yuzaga keladi.
Kartani qo‘llash quyidagilarga imkon yaratadi:
muallif fikrlarini yaxshi ilg‘ashga;
muallif yo‘l qo‘yayotgan mantiqiy xatolar va qarama-qarshiliklarni
ko‘ra bilishga;
matnni yaxshiroq tahlil qilishga;
o‘z fikrlari bilan to‘ldirishga;
Ba’zan qandaydir ma’lumotni eslash talab etiladi (uzoq muddatli
xotiraga). Bunga ham intellekt-kartalar yordam beradi, ya’ni matnning 100
sahifasi emas, balki 100 ta kalit so‘z esga olinadi. Karta uzoq muddatli
xotirada saqlanishi uchun bir necha marta takrorlanishi zarur.
Toni Byuzenning fikricha: o‘qishdan bir soatdan so‘ng o‘tilgan
materialni takrorlash uchun quyidagi tavsiyalar beriladi:
·10 daqiqadan so‘ng – 10 daqiqa davomida takrorlash.
·1 sutkadan so‘ng – 2-4 daqiqa davomida takrorlash.
·1 haftadan so‘ng – 2 daqiqa davomida takrorlash.
·1 oydan so‘ng - 2 daqiqa davomida takrorlash.
·3 oydan so‘ng - 2 daqiqa davomida takrorlash.
·6 oydan so‘ng - 2 daqiqa davomida takrorlash.
·1 yildan so‘ng - 2 daqiqa davomida takrorlash.
Natijada o‘zlashtirilgan material uzoq muddatli xotirada
mustahkamlanadi.
Takrorlash quyidagilarni nazarda tutadi:
·xotira bo‘yicha kartani yaratish,
·shundan keyingina eslaganingizni haqiqiysi bilan taqqoslang.
Do'stlaringiz bilan baham: |