Bozor iqtisodiyotining davriy rivojlanishi. Ishsizlik

Bozor iqtisodiyotining davriy rivojlanishi. Ishsizlik.

1-masala
Quyidagi ma’lumotlar asosida ishsizlik darajasini aniqlang:
Jami aholi – 450 ming kishi, jumladan:
16 ѐshgacha bolalar – 80 ming kishi;
–pensionerlar – 60 ming kishi, shundan 10 ming kishi hali ishlaydi;
–ishsizlar - 13 ming kishi;
–muddatli harbiy xizmatda – 5 ming kishi;
–litsey va kollej talabalari – 20 ming kishi;
–uy bekalari - 5 ming kishi;

2-masala:

2009 yilda shartli iqtisodiy tizimda aholi soni tarkibi to‘g‘risidagi quyidagi ma’lumotlar mavjud edi:

• 
  ishchi kuchi soni – 350 mln. kishi,
  
• 
  ishsizlar – 30 mln. kishi, jumladan:
  
• 
  15 mln. kishi korxona bankrotligi natijasida ishsiz bo‘lib qoldi,
  
• 
  3 mln. kishi yangi kasbni o‘rganadi;
  
• 
  3 mln. kishi ishlab chiqarish qisqartirilgani natijasida ishdan bo‘shatilgan;
  
• 
  5 mln. kishi korxona yangi faoliyat turiga o‘tganligi tufayli ishdan bo‘shatildi;
  
• 
  4 mln. kishi ishlamaydi, chunki ѐsh bolalari va qari ota-onalari mavjud.
  

Tabiiy va haqiqiy ishsizlik darajasini hisoblang. Ouken qonunidan foydalanib, agar potensial YaIM 4 mlrd. pul birligini tashkil etgan bo‘lsa, YaIMning uzilishini aniqlang.

3-masala

2005 yilda shartli mamlakatda quyidagi ishsizlik ko‘rsatkichlari mavjud edi:
- friksion - 3%; tarkibiy -3%; davriy -10%.
Nominal YaIM 27600 pul birligini tashkil etdi, Ouken koeffitsienti esa 2,5% ga teng.
YaIMning uzilishi miqdorini aniqlang.
27600 = Potensial YaIM ^{1  16 102,5} ;
 ^
 100
27600 = Potensial YaIM x 0,85 Potensial YaIM = 27600 : 0,85 = 32470 (pul
birl.)
Agar haqiqiy ishsizlik tabiiy darajadan oshmasa, YaIM 32470 pul birligini tashkil etar edi. Davriy ishsizlik mavjudligi sababli iqtisodiѐt 4870 pul birligi (32470-27600) qiymatidagi YaIMga ega bo‘la olmagan.

4-masala

Iqtisodiyotda tabiiy ishsizlik darajasi – 6%, haqiqiy ishsizlik 10%ni tashkil etadi. Ishlab chiqarish hajmi - 600 mln. so‘m. YaIMning ishsizlik darajasining o‘zgarishiga ta’sirchanligi koeffitsienti 3 ga teng. YaIM uzilishini aniqlang.