Bozor iqtisodiyotining afzalligi va kamchiliklari

Bozorning vazifalari. Bozor iqtisodiyotni tartibga solib turish vazifasini talab, taklif, raqobat va narxlar yordamida bajaradi. U o‘zida talab va taklifni jamlab, bu bilan nimani, qancha miqdorda va qaysi vaqtda ishlab chiqarish kerakligini aniqlab beradi. Bozor narx vositasida iqtisodiy resurslarni tovarlarga talab kamaygan tarmoqlardan talab ortgan tarmoqlarga oqib kelishini ta’minlaydi. Shuningdek, adabiyotlarda bozorning boshqa ko‘plab qo‘shimcha vazifalari ham keltiriladi. Bu vazifalarni yaqqolroq tasavvur etish uchun ularni maxsus chizma ko‘rinishida ifodalash mumkin (3-chizma). Bozor turli xil vazifalarni bajarsa-da, ular o‘zaro bog‘liq va bir-birini taqozo qiladi. Bozorning mazmunini to‘laroq tushunmoq uchun uning turlarini va ichki tuzilishini bilish zarur. Resurs bozoriResurs bozorida, uy xo’jaliklari resurslarni sotadi va korxonalar ularni sotib oladilar. Uy xo’jaliklari ya’ni odamlar ishchilar sifatida bilvosita yoki korxonalarga egalik huquqlari orqali esa bevosita hamma iqtisodiy resurslarga egalik qiladilar. Ular resurslarni korxonalarga sotadilar va ular, o’z navbatida, ularni sotib oladilar chunki bu narsalar ularga tovar va xizmat turlarini ishlab chiqarishga yordam beradi. Korxonalarni resurslar uchun to’laydigan fondlari korxonalar uchun harajatlardir, ammo daromat, ijara, stavkalar, va foydali daromatlar uy xo’jaliklari hisobigadir. Mahsuldor resurslar, shuning uchun, uy xo’jalikalridan korxonalarga oqib boradi, korxonadan esa uy xo’jaliklariga kelib tushadi.

• Bozorning vazifalari. Bozor iqtisodiyotni tartibga solib turish vazifasini talab, taklif, raqobat va narxlar yordamida bajaradi. U o‘zida talab va taklifni jamlab, bu bilan nimani, qancha miqdorda va qaysi vaqtda ishlab chiqarish kerakligini aniqlab beradi. Bozor narx vositasida iqtisodiy resurslarni tovarlarga talab kamaygan tarmoqlardan talab ortgan tarmoqlarga oqib kelishini ta’minlaydi. Shuningdek, adabiyotlarda bozorning boshqa ko‘plab qo‘shimcha vazifalari ham keltiriladi. Bu vazifalarni yaqqolroq tasavvur etish uchun ularni maxsus chizma ko‘rinishida ifodalash mumkin (3-chizma). Bozor turli xil vazifalarni bajarsa-da, ular o‘zaro bog‘liq va bir-birini taqozo qiladi. Bozorning mazmunini to‘laroq tushunmoq uchun uning turlarini va ichki tuzilishini bilish zarur. Resurs bozoriResurs bozorida, uy xo’jaliklari resurslarni sotadi va korxonalar ularni sotib oladilar. Uy xo’jaliklari ya’ni odamlar ishchilar sifatida bilvosita yoki korxonalarga egalik huquqlari orqali esa bevosita hamma iqtisodiy resurslarga egalik qiladilar. Ular resurslarni korxonalarga sotadilar va ular, o’z navbatida, ularni sotib oladilar chunki bu narsalar ularga tovar va xizmat turlarini ishlab chiqarishga yordam beradi. Korxonalarni resurslar uchun to’laydigan fondlari korxonalar uchun harajatlardir, ammo daromat, ijara, stavkalar, va foydali daromatlar uy xo’jaliklari hisobigadir. Mahsuldor resurslar, shuning uchun, uy xo’jalikalridan korxonalarga oqib boradi, korxonadan esa uy xo’jaliklariga kelib tushadi.