“bozor iqtisodiyoti nazariyasi-rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi”

3.1.2.-chizma
Bozor iqtisodiyotiga o`tish asoslari
ozor iqtisodiyotiga o`tishning yo`li har bir mamlakat uchun o`zining milliy modelini yuzaga keltiradi vash u model umumiylik va xususiylik, shu bilan birga foydalanish kerak deb ma’qul topilgan mamlakatlar tajribalaridan tarkib topib, u harakat dasturi bo`lib hisoblanadi.
Har bir mamlakatning bozor munosabatlari tizimini yaratish dasturi bo`lar ekan, u milliy bozor modelida o`z aksini topadi. Chizmadagi uch asosiy qismdan iborat milliy model barcha mamlakatlar uchun xos bo`lib, o`z ichiga bozor iqtisodiga o`tishning zarur tomonlarini oladi. Agar umumiy qonun, qonuniyat va iqtisodiy voqeliklarni umumiylikka kiritsak, har bir mamlakat uchun xos mavjud sharoitlarni xususiylik deb olsak, jahon bozor iqtisodiyoti taraqqiyoti tajribalari yordamlarini hamkorlik deb umumlashtirish mumkin.
Masalan, O`zbekistonning bozor iqtisodiyotiga o`tishdagi islohot va dasturlarning asosiy mazmunini olsak, albatta ular shu qismlardan tarkib topadi, unda umumiy qonuniyatlar va jahon tajribasi O`zbekiston sharoiti asosida amalda qo`llanilishi mumkin. Jahon tajribasi o`zaro yordam va hamkorlikni ham o`z ichiga oladi.
Bunda yana bir narsaga e’tibor berish kerak bo`ladi. U ham bo`lsa, shuki, balki eng so`nggi bozor samaralari asosida yuzaga kelishi kerak. Chunki bir vaqtlari mavjud bo`lgan bozor bilan hozirgi bozorlarning farqi juda ktata. Hozirgi davr rivojlangan bozor iqtisodiyoti ancha tartibli, yuqori samarali, uyushgan darajada bo`lib, qadimgi bozordagi ko`p salbiy tomonlarning oldi olingan va katta tajribalar natijasida bozor sivilizatsiyalashgandir. Shuning uchun milliy model inson qo`lga kiritgan bozor iqtisodiyoti rivojiing eng ma’qul usullarini qo`llash va bunday iqtisodiy tizim o`zgarishida kam talofot ko`rish, imkoni boricha qisqa vaqt ichida amalga oshirish yo`llari asosida shakllanishi kerak. Bozorga o`tishda bu sohadagi salbiy tomonlarni, og`ir oqibatlarni chetlab o`tish, uni qaytarmaslik yo`llarini qo`llashda bor tajribalardan unumli foydalaniladi.