Bozor infratuzilmasi

4-jadval. O‘zbekistonda ishchi kuchi bozori kon’yunkturasi⁵⁵

Yillar	Ishchi kuchi taklifi, ming kishi	Ishchi kuchiga talab, ming kishi			Taklifning talabga nisbati, %
		qondi-rilgan	qondi-rilmagan	jami
Jami
2002	448,2	322,1	27,0	349,1	128,4
2003	430,5	317,4	25,9	343,3	125,4
Shahar joylarida
2002	133,6	92,2	17,5	109,7	121,8
2003	114,2	79,2	17,0	96,2	118,7
Qishloq joylarida
2002	314,6	229,9	9,5	239,4	131,4
2003	316,3	238,2	8,9	247,1	128,0

Jumladan, keyingi yillarda bu boradagi chora-tadbirlarning kuchaytirilishi natijasida ishchi kuchi taklifining talabga nisbati 2002 yildagi 128,4% dan 2003 yili 125,4% ga qadar qisqardi.

Ishchi kuchining bandligi to‘g‘risidagi nazariyalar bir-biridan muammoga nisbatan yondoShuv, qo‘llanilgan tadqiqot usullari va vositalari jihatidan farqlanadi. Darslik va o‘quv qo‘llanmalarda ishchi kuchi bandligi bo‘yicha neoklassiklar, keynschilar, monetarizm, institutsional-sotsiologik va boshqa ilmiy maktab vakillarining qarashlari bayon etiladi.⁵⁶
Neoklassik maktab konsepsiyasi A.Smitning klassik nazariyasi qoidalari asosida shakllantirilib, D.Gilder, A.Laffer, M.Feldstayn, R.Xoll kabi bir qator olimlarning fikr-mulohazalari orqali namoyon bo‘ladi. Bu maktab namoyandalari ishchi kuchi bozorini maxsus qonunlarga bo‘ysunuvchi aloqalar tizimi sifatida ko‘rib chiqib, ular bozor mexanizmi orqali boshqarilishini ta’kidlaydilar. Ish haqi darajasi ishchi kuchining narxi sifatida ko‘rsatiladi va unga bo‘lgan talab va taklifga ta’sir ko‘rsatib, ular o‘rtasidagi nisbat va zarur muvozanatni ta’minlaydi. Ishchi kuchining narxi bozor kon’yunkturasiga tezlik bilan javob qaytaradi, Ya’ni bozordagi talab va taklifning o‘sishi yoki kamayishiga qarab o‘zgaradi. Shunga ko‘ra, ishchi kuchi bozoridagi taqchillik yoki taklif ortiqchaligi ish haqi darajasini o‘zgartirish orqali bartaraf etiladi. Ishchi kuchi bozorining klassik modeli uning o‘zini-o‘zi tartibga solish tamoyiliga asoslanadi.