Bozor infratuzilmasi

Takrorlash uchun savol va topshiriqlar:

1. 
   Xalqaro iqtisodiy integratsiya nima va uning qanday shakllari mavjud?
   

2.Erkin savdo hududlarining mohiyatini tuShuntiring. Bunday tuzilmalarning integratsiyalaShuv jarayonidagi o‘rni qanday?
3.Bojxona ittifoqi va to‘lov ittifoqi bir-biridan nimasi bilan farq qiladi?
4.Umumiy bozorning amal qilish tamoyillari qanday va bugungi kunda uning faoliyati uchun qanday shart-sharoitlar talab qilinadi?
5.Integratsiyaning qanday turlarini bilasiz? Har biriga misollar keltiring.
6.Xalqaro mehnat taqsimotini mutloq va qiyosiy ustunlik nazariyasidan foydalanib tahlil 7.ling. Qiyosiy ishlab chiqarish xarajatlari nima?
8.Xalqaro iqtisodiy munosabatlarni ifodalovchi yana qanday nazariyalarni bilasiz? Bu nazariyalarning afzal va kamchilik tomonlarini taqqoslang.
9.O‘zbekistonda tashqi iqtisodiy aloqalarning ustuvor yo‘nalishlarini ko‘rsating.
10.Mamlakatimizning keyingi yillardagi tashqi iqtisodiy faoliyatiga baho bering.


27-mavzu. Jahon bozori. Xalqaro valyuta va kredit munosabatlari (6 soat)


1- ma`ruza mashg‘uloti


1. Xalqaro savdo to‘g‘risidagi turli xil nazariyalar. Mutlaq ustunlik va qiyosiy ustunlik nazariyalari.
2. Xalqaro savdoning mazmuni. Eksport va import, ular o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi.
3. To‘lov balansi va uning tarkibi. Tashqi savdo balansi. Absorbsiya.

Bu mavzu milliy iqtisodiyotning dunyo mamlakatlari bilan bog‘langan murakkab iqtisodiy munosabatlari tizimida xalqaro savdo munosabatlarining tutgan o‘rnini tahlil qilish bilan boshlanadi. Avvalo xalqaro savdoning rivojlanishi, omillari va tuzilishi qarab chiqiladi.

Bobning ikkinchi qismida xalqaro munosabatlarning moliyaviy yoki valyutaga oid tomonlari bayon etiladi. Bunda dastlab valyuta munosabatlari va hozirgi zamon valyuta tizimi asoslari ko‘rib chiqiladi. So‘ngra mamlakatning to‘lov balansi, uning tarkibi va taqchilligi muammolari o‘rganiladi. Bobning yakunida xalqaro vayuta-kredit munosabatlari, valyuta tizimi, valyuta kursi va valyuta siyosati, ularga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar bayon etiladi.
Milliy xo‘jaliklarning xalqaro iqtisodiy munosabatlar tizimida ishtirok etishi, ularning shakllari va samaradorlik darajasi kabi muammolarning uzoq davr mobaynida turli olimlar tomonidan tadqiq etilishi bu boradagi turlicha nazariyalarning shakllanishiga olib keldi. Bu nazariyalar orasida eng avvalo mamlakatlarning xalqaro mehnat taqsimoti va ixtisoslaShuvda ishtirok etishi zarurligini nazariy jihatdan asoslab beruvchi mutlaq va qiyosiy (nisbiy) ustunlik nazariyalari muhim ahamiyat kasb etadi.