Botanika indd


I BOB. 0 ‘S IM L IK L A R D U N Y O S I B IL A N



Download 3,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/112
Sana20.07.2022
Hajmi3,88 Mb.
#825515
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   112
Bog'liq
2 Botanika 6-sinf 2017

I BOB. 0 ‘S IM L IK L A R D U N Y O S I B IL A N  
U M U M IY T A N IS H U V
l-§. BOTANIKA - 0 ‘SIMLIKLAR HAQIDAGI FAN
Tabiatni rang-barang o‘ simliklar olamisiz tasawur qilib 
bo‘lmaydi. Yer yuzida o‘ simlik turlari juda keng tarqal- 
gan. Bu o‘ simliklami jazirama cho‘ llardan tortib, to baland 
tog‘ lar cho‘qqisigacha bo‘lgan turli tuproq va iqlim sharoiti- 
da uchratish mumkin. Tabiatda dengiz, daryo, ko‘l va ka- 
nallarda, shuningdek, botqoqliklarda o‘ sadigan o‘ simliklar 
ham kam emas. Ular uzoq yillar davomida turli sharoitda 
o‘ sishga moslashgan.
Hozirgi vaqtda yer yuzida o‘ simliklaming 500000 dan 
ortiq turi borligi aniqlangan. 0 ‘zbekistonda tabiiy holda 
o‘ sadigan yuksak o‘ simliklaming 4500 turi ma’lum.
0 ‘ simliklaming tashqi va ichki tuzilishi, ularning tashqi 
muhit bilan o‘zaro munosabatini, o‘ simliklaming o‘ sishi va 
rivojlanishida sodir bo‘ ladigan hayotiy jarayonlar: oziqla- 
nish, suv bug‘latish, fotosintez jarayonlarini, o‘ simliklaming 
kelib chiqishini, yer yuzida tarqalishi qonuniyatlarini hamda 
o‘ simliklar dunyosini ularning belgilariga asoslanib, ma’lum 
bir sistemaga solishni, ulardan oqilona foydalanish va mu- 
hofaza qilish usullarini biologiyaning bir bo‘ limi bo‘lgan 
«Botanika» fani o‘rganadi. Botanika so‘zi yunoncha «bo- 
tane» so‘zidan olingan bo‘ lib, ko'kat, o ‘t, о ‘simlik degan 
ma’nolami bildiradi.
«Botanika» fanining asosiy bo‘limlari. «Botanika» fani 
bir-biri bilan uzviy bog‘liq bo‘lgan bir qancha bo‘limlami 
o‘z ichiga oladi.
Jumladan, o‘ simliklar morfologiyasi o‘ simliklar organ- 
larining tashqi tuzilishini o‘rganadi. 0 ‘ simliklar anatomiya- 
si o‘ simliklaming ichki tuzilishini, o‘ simliklar fiziologiyasi 
o‘ simliklardagi hayotiy jarayonlami: nafas olish, fotosintez, 
mineral moddalaming qabul qilinishi, suv bug‘latish kabi jara­
yonlami o‘rganadi. 0 ‘ simliklar sistematikasi o‘ simliklaming
4


kelib chiqishi va belgilari asosida ulami alohida guruhlarga 
birlashtiradi, ya’ni klassifikatsiya qiladi. 0 ‘ simliklar em- 
briologiyasi o‘ simliklaming ko‘payish a’zolarining tuzili­
shi, ko‘payish bilan bog‘liq jarayonlami o‘rganadi. 0 ‘ sim- 
liklaming Yer sharida tarqalish qonuniyatlarini o‘rganadigan 
bo‘lim geobotanika deyiladi. 0 ‘ simliklaming tashqi muhit 
bilan bo‘ lgan munosabatlaridagi qonuniyatlami va tashqi 
muhit omillarining o‘ simlikka ta’sirini o‘ simliklar ekolo- 
giyasi o‘rganadi. Paleobotanika qazilma o‘ simliklar to‘g ‘ - 
risidagi fandir. Algologiya suvo‘tlaming, briologiya yo‘ sin- 
laming, lixenologiya lishayniklaming tuzilishi, hayot kechi- 
rishi, tarqalishini o‘rganadi.

Download 3,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish