D) vena qon tomirlaridan
147. Yurak -qan tomir faoliyatini kuchaytiruvchi (a) va susaytiruvchi (b) nerv va jarmonlarni juftlab yozing ?
1. Parasimpatik nerv 2. Simpatik nerv 3. Adneralin
4. Vasopressin
A) a-2,3 b-1,4
B) a-2 b-1,3,4
C) a-1,3,4 b-2
D) a-2,3,4 b-1
148. Yurak va qon tomiri kasalliklarini to’g’ri toping.
1.gipertoniya 2.gipotoniya 3.atreskleroz 4.infarkt 5.insult a.bosh miyaga qon quyulishi b.qon tomirlarining torayib qolishi v.yurak muskullari malum qismining yemirilishi c.arterial qon bosimning ko’tarilishi d.arterial qon bosimining pasayishi
A) 1- c/ 2- d/ 3- b/ 4- v/ 5- a
B) 1- a/ 2- v/ 3- d/ 4- b/ 5- c
C) 1- c/ 2- d/ 3- a/ 4- v/ 5- b
D) 1- c/ 2- d/ 3- b/ 4- a/ 5- v
149. Tug’ma immunitet qachon yo’qoladi?
A) 1 yoshda
B) 1,5 yoshda
C) 2 yoshda
D) 2,5 yoshda
150. Yurakning sitologik hajmi 70ml. Tinch holatda turgan odamning yuragi 1 min da 68 marta qisqara uning minutlik hajmi qancha bo’ladi?
A) 4760ml
B) 3920ml
C) 4260ml
D) 4380ml
151. Qon necha sekunda kichik va katta qon aylanish diorasi bo’ylab aylanib chiqadi?
A) 15-20
B) 30-40
C) 20-25
D) 25-30
152. Katta qon aylanish doirasi qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgn?
A) o’ng yurak qorinchasi-aorta-arteriyalar-organlar-vena-chap yurak bo’lmasi
B) o’ng yurak qorinchasi-aorta-arterialar-organlar-vena-o’ng yurak bo’lmasi
C) chap yurak qorinchasi-o’pka arteriyasi-o’pka-o’pka venasi-chap yurak bo’lmasi
D) chap yurak qorinchasi-aorta-qon-tomir-chizqcha arteriyalar-organlar-vena qon tomir-o’ng yurak bo’lmasi
153. Kislorodaga to’yingan qon… orqali chap yurak bo’lmasiga keladi.
A) 4 ta o’pka venasi
B) 1 ta aorta
C) 4 ta o’pka arteriyasi
D) kovak vena
154. Qaysi nervlar ta’sirida yurak urushi tezlashadi va qon tomiri torayadi?
A) somatik
B) bosh miya
C) simpatik
D) parasinpatik
155. Jigar organizga qanday funksiyani bajaradi?
1.eritrotsitarni parchalaydi 2.o’t suyuqligi ishlab chiqadi 3.leykositlar ta’sir qiladi 4.qonni tozalaydi 5.gormonlar ishlab chiqadi 6.moddalar almashinuvida ishtirok etadi
A) 1,2,3,4
B) 1,2,4,6
C) 3,5,6
D) 2,4,5,6
156. Leykositoz-bu…
A) leykotsitlar sonini ko’payishi
B) leykotsitlar sonini kamayishi
C) leykotsitlarni yemirilishi
D) leykotsitlarni hosil bo’lishi
157. Limfa aylanisining qon aylanishidan qanday farqi bor?
A) limfa tomirlari devori elastikligi yuqori
B) limfa tomirlari devori yupqa va mort tuzilgan
C) limfa tomirlari to’qma va organlardan boshlanadi
D) limfa tomirlarda organizmda ishlab chiqarilagan chiqindi maxsulotlari erigan holda bo’ladi
158. Qon aylanish doiralari…..
A) yurakning qorinchasidan boshlanadi va yurakning bo’lmachasida tugaydi
B) yurakning bo’lmachasidan boshlanadi va yurak qorinchasida tugaydi
C) aorta va arteriyalardan boshlanadi
D) yurak klapanlarida boshqariladi
159. Gemoglobin tarkibidagi gem moddasi qaysi moddagacha parchalanadi?
A) oqsil
B) bilirubin
C) aminokislota
D) nuklein kislota
160. Jismoniy mehnat va sport bilan shug’ullanganda taloqda limfositlar….
A) hosil bo’lishi pasayadi
B) hosil bo’lishi ko’payadi
C) tezroq yemiriladi
D) faolligi ortadi
161. Chiniqqan sportchilarning uzoq jismoniy mashqlarda tez charchamaslik sababini aniqlang.
A) qonda glyukoza miqdori ko’p bo’ladi
B) muskullarda glikogen zapasi ko’p bo’ladi
C) nerv, muskullarda oqsil zapasi ko’p
D) nerv, muskullarda yog’ zapasi ko’p bo’ladi
162. Qaysi hujaralarda yadro uchramaydi ?
A) muskul to`qma hujayralarida
B) suyak hujayralarida
C) epiteli to`qma hujayralarida
D) qizil qon tanachalarida
163. Ertrotsitlar tarkibida qanday oqsillar bo`ladi?
1. Gemoglobin 2. Agglitinogen 3. Aggluyutinin 4. Fibrinogen 5. Rezus – faktor
A) 1,3,5
B) 1,2,5
C) 2,4
D) 3,2,5
164. Automatizm odamning qaysi organi uchun hos?
A) miyya
B) yurak
C) jigar
D) ovqat hazm qilish a’zolari
165. Qon tomirlarni toraytrib, qon bosimini oshiruvchi garmon …
A) oksitotsin
B) adrenokortikotron
C) paratgarmoni
D) vazoprassin
166. 60 kg li odam tanasida qancha litr qon bo’ladi?
A) 5litr
B) 4.2 l
C) 4.9l
D) 3.5 l
167. Qaysi kasallikda virus bosh miyaning oq moddasini zararlaydi?
A) gripp
B) OITS
C) poliomiyelit
D) ensefalit
168. Qonning tomir devoriga ko’rsatgan kuchidan nima yuzaga keladi?
A) puls
B) bosim
C) gipertoniya
D) gipotoniya
169. Qonning bir tomonlama harakatini ta’min etuvchi klapan qaysi qon tomirida bo’ladi?
A) aorta ravog’i
B) vena
C) arteriya
D) qon tomirlarda klapn bo’lmaydi
170. Arteriya qon tomiriga hos xususiyatlarni ko’rsating
1. Qalin va elastik biriktiruvchi to’qima 2. Yupqa silliq muskul va elastik tolalar 3. Qalin silliq muskul va elastik tolalar 4. Bir qavat epiteliy to’qimasi 5. Bir necha qavat epiteliy to’qima 6. Yupqa va elastik biriktiruvchi to’qima
A) 1,3,4
B) 2,4,5
C) 2,4,6
D) 1,3,5
171. Ota Rh+ ona Rh- bo’lsa bola qay holatda sog’lom tug’iladi?
A) qon otadan o’tsa
B) qon onadan o’tsa
C) Rh faktorga bog’liq emas
D) bola Rh+ bo’lsa
172. Anemiya qanday kasallik?
A) gemoglobinning kamayishi
B) eritrotsitlarning kamayishi
C) qon miqdorining kamayishi
D) gemoglobin va eritrotsitlarning kamayishi
173. Tirik organizmlarda hujayra sitoplazmasi bilan tashqi muhit o’rtasida doimo hosil bo’ladigan elektr potensial qanday ataladi?
A) elektrokardiograf
B) bioelektrik tok
C) ergogramma
D) impuls
174. Jismoniy ish bajarayotgan vaqtda yurak bir minutda 80-85 marta qisqarib-bo’shashayotgan bo’lsa, shu paytdagi yurakning minutlik hajmi qanchaga teng bo’ladi?
A) 4,9-5 l
B) 65-70ml
C) 8-8,5 l
D) 5,6-6 l
175. Odam qon aylanish sistemasining qaysi qismida aralash qon oqadi?
A) o’pka venalari
B) jigar tomirlari
C) yuqori kovak vena
D) odamda aralash qon bo’lmaydi
176. Odam tanasidagi aralash qonning tarkibini aniqlang
A) teng miqdorda arteriya va vena qoni
B) ko’proq vena qoni
C) ko’proq arteriya qoni
D) odamda aralash qon bo’lmaydi
177. Elektrokardiogramma lentasini yaratish nimaga asoslangan?
A) yurakning ishlayotgan va ishlamayotgan qismlaridagi farqqa
B) qorincha va bo’lmachalar o’rtasidagi farqqa
C) yurak ritmining ozgarishiga
D) muskullar faoliyatini elektr toki yordamida tekshirish
178. Yetilmagan yosh eritrtotsitlarda boshqa hujayralar
Singar … bo`ladi.
A) sitopilazma
B) yadro
C) gomogilabin
D) menbraneb
179. IV qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar bo`ladi ?
1. Gemogilabin 2. Agglyutinogen A va B 3. Aggliyutunagen B
4. Rezus omil 5. Agglyutinin α, β
A) 1,3
B) 1,2,4
C) 1,2,3,4
D) 1,2,4,5
180. Qon aylanish sistemasining qaysi qismida klapinlar uchiraydi ?
1. O`ng va chap bo`lmachalar orasida 2. O`ng bo`lmach va o`ng qorincha orasida 3. Chap bo`lmacha va chap qorincha orasida 5. Vena qon tomirida
A) 2,4
B) 1,3,5
C) 2,3,5
D) 2,4,5
181. Sentrifugalash jarayonida qonni plazma va shaklli elementlarga ajratish uchun probilkaga qanday modda tomiziladi ?
A) geparin
B) gilitserin
C) etanol
D) sirka kislata
182. Eritrotsitlarning hosil bo`lish va soni normal miqdorda bo`lishi odamning … bog`liq ?
1. Sog`lig`iga 2. Jinsiga 3. Ovqatlanishiga 4. Yoshiga 5. Uyqusiga 6. Jismoniy mashqlar bilan shug`ulanishiga 7.quyoshning ultrabinafsha nurlarini qabul qilishiga
A) 2,3,4,5
B) 1,2,3,4,5,6,7
C) 1,3,6,7
D) 1,3,5,6
183. Yurakning qaysi qismida yarim oysimon klapanlar joylashgan?
A) bo’lmachalar tutashgan joyda
B) aorta qon tomirining o’rtasida
C) chap qorincha bilan aorta o’rtasida
D) o’pka venasida va chap qorinchaning tutash qismida
184. Tamaki tarkibidagi qanday moddalar yurak qon tomir sistemasiga zaxarli ta’sir ko’rsatadi?
1. Nikotin 2. Karbanat angidrid
3. Radioaktiv poloniy 4. Kadmiy
5. Kobalt 6. Qo’rg’oshin 7. Margumush
A) 1,2,4
B) 3,5,6
C) 4,5,7
D) 1,2,3,4,5,6,7
30. Nafas olish sistemasi
1. Traxeya qayerda o’ng va chap bronixlarga bo’linadi?
A) VII ko’krak umurtqasi ro’parasida
B) VIII ko’krak umurtqasi ro’parasida
C) IV ko’krak umurtqasi ro’parasida
D) V ko’krak umurtqasi ro’parasida
2. Diafragma (1) va qovurg’alararo muskullar (2) faoliyatini boshqaruvchi nerv markazi qayerda joylashgan?
A) 1-orqa miya bo’yin qismida, 2-orqa miya ko’krak qismida
B) 1-orqa miya bel qismida, 2-orqa miya bo’yin qismida
C) 1-uzunchoq miyada, 2-orqa miya ko’krak qismida
D) 1-orqa miyaning ko’krak, 2-orqa miyaning bo’yin qismida
3. Havo chiqarilgandagi havo tarkibidagi gazlar miqdorini aniqlang.
A) 4%-O2 / 16.3 %-CO2 / 79.7 %-N2
B) 4%-CO2 / 16.3 %-O2 / 79.7 %-N2
C) 4%-O2 / 16.3 %-N2 / 79.7 %-CO2
D) 4%-CO2 / 16.3 %-O2 / 80 %-N2
4. Qovrg’alarini ko’tarilishi qaysi musukllarning qisqarshi natijasida yuz beradi?
A) bo’yin va tashqi qovurg’alararo
B) bo’yin va ichki qovurg’alararo
C) qorin va diafragma
D) tashqi qovurg’alararo va diafragma
5. Bir qavatli epiteliy va biriktiruvchi to’qimadan iborat bo’lgan organni belgilang.
A) o’pka
B) buyrak
C) yurak
D) traxeya
6. Tashqi nafas olish ….. O’rtasida sodir bo’ladi.
A) tashqi muhit bilan burun bo’shlig’i
B) burun bo’shlig’i bilan traxeya
C) tashqi muhit bilan bronx
D) tashqi muhit bilan alveola
7. Hiqildoqdagi uch guruh muskullar qanday vazifani bajarad?
1. Tovush teshgni kengaytiradi, toraytiradi 2.tovush boylamlarni taranglashtiradi 3.tovush boylamlarini toraytiradi 4.tovush boylamlarini qisqartiradi 5.tovush teshigini berkitadi
A) 1,2
B) 2,5
C) 1,3
D) 3,5
8. O’pka alveolalariga xos xususiyatni aniqang.
1.nafas olish va chiqarish xususiyatiga ega 2.faqat nafas olish 3.faqt nafas chiqarish 4.devori bir qavat epiteliydan borat 5.devori bir qavat biriktiruvchi to’qimadan iborat 6.atrofi mayda kapilyarlar bilan o’ralgan
A) 1,2,3
B) 1,4,6
C) 2,4,6
D) 1,3,5
9. Diafragma qaysi muskullarni qisqarishi hisobiga yuqoriga ko’tariladi?
A) diafragma
B) tashqi qovurg’alararo
C) qorin muskullarining
D) ichki qovurg’alararo
10. Nafas olishning nerv markazi qayerda joylashgan?
A) uzunchoq miya, orqa miyani bo’yin va ko’krak sigmenti
B) o’rta miya, orqa miyani ko’krak sigmenti
C) oraliq miya, orqa miyani ko’krak sigmenti
D) bosh miya yarimsharlar po’stloq qismi
11. Ichki nafas olish ….o’rtasida gazlar almashinshidir.
A) alveolalar bilan bronxlar
B) alveolalar bilan o’pka kapilyarlar
C) bronxlar bilan traxeya
D) traxeya bilan hiqildoq
12. Yurganda, chopganda, jismoniy mashq bajarganda burun orqali chuqur nafas olish va chiqarishni ahamiyati nimadan iborat?
1.nafas harakatlarida ishtirok etuvchi muskullar yaxshi rivojlanadi 2.burun bo’shlig’ini satxi kengayadi 3.diafragma yaxshi rivojlanadi 4.burunning shilliq pardasida tukchalar soni ortadi 5.o’pkani tiriklik sig’imi ortadi 6. Alveolalar soni ortadi
A) 1,3,5
B) 1,2,4
C) 1,3,6
D) 1,4,2
13.Odam nafas harakatini qaysi markaz ishi orqali ixtiyoriy to’xtatib turishi mumkin.
A) uzunchoq miya
B) orqa miyaning bo’yin va ko’krak
C) miya yarimsharlar po’stlog’i
D) gipotalamus
14. O’pkani tiriklik sig’imini belgilang.
A) 5000 sm3
B) 2500 sm3
C) 3500 sm3
D) 500 sm3
15.Tomoq shilliq pardasining yallig’lanishi qanday kasallik?
A) larengit
B) traxeit
C) bronxit
D) tonzilit
16. Nafas olish a’zolarining qaysi javobda ketma-ketligi to’g’ri keltirilgan?
1.o’pka 2.traxeya 3.hiqildoq 4. Burun bo’shlig’i 5.bronx
A) 1,2,3,4,5
B) 4,2,3,5,1
C) 4,3,2,5,1
D) 4,5,1,2,3
17. O’pkaning torayishi qaysi muskullarng qisqarishi orqali ta’minlanadi?
A) bo’yin va tashqi qovurg’alararo
B) qorin va ichki qovurg’alararo
C) qorin va diafragma
D) tashqi qovurg’alararo va diafragma
18. Bir minutda odam atmosferadan qancha kislorod qabul qiladi?
A) 100-150 ml
B) 1-2 l
C) 200-250 ml
D) 250-300 ml
19. Ovoz boylamlarining uzunligi ayollarda o’rtacha qancha bo’ladi?
A) 18-20 mm
B) 20-22 mm
C) 16-20 mm
D) 18-22 mm
20. O’pka to’qimasi nimadan tashkil topgan?
A) faqat bronxlardan
B) alveola va bronxlardan
C) traxeya va bronxlardan
D) alveola va plevra pardasidan
21. Nafas olish orqali tashqi muhitdan olingan kislorod odam organizmida qanday funktsiyani bajaradi?
A) hujayra, to’qimalarda oqsillar, yog’lar, uglevodlarni oksidlash
B) anorganik moddalardan organik moddalar hosil qilish
C) energiya sarflash
D) moddalarni tashish
22. O’ng va chap o’pka o’rtasida qaysi a’zolar joylashgan?
1.traxeya 2.qizilo’ngach 3.qon tomirlar 4.jigar 5.ayrisimon bez 6.oshqozon 7.nervlar 8.limfa tomirlar 9.nerv tugunlar 10.yurak
A) 1,2,3,5,7,8,9,10
B) 1,5,6,8,9,10
C) 1,2,3,4,5,6,7,8,9
D) 2,3,4,5,7,8,9
23. Qaysi a’zoning devoir 16-20 ta yarim halqasimon tog’aydan iborat?
A) burun
B) hiqildoq
C) traxeya
D) bronx
24. Zotiljam kasalligi qaysi organning yallig’lanishi?
A) o’pka to’qimasi
B) plevra pardasi
C) bronxit
D) traxeit
25. Orqa miyaning bo’yin qismida qaysi a’zo harakatni boshqaruvchi nerv markaziy joylashgan?
A) diafragma
B) ichki qovurg’alararo muskul
C) qorin
D) ko’krak muskul
26. O’pka pufakchalarining devoir qanday hujayralardan tuzilganligini belgilang.
A) silliq muskul hujayralari
B) ko’ndalang yo’lli muskul hujayralardan
C) ko’p qavatli epiteliy hujayralardan
D) bir qavatli epiteliy hujayralardan
27. Nafas olish organinig eng mayday bronx naychalarning uchi nima bilan tugaydi?
A) o’pka
B) o’pka pufakchalari
C) burun bo’shlig’i
D) traxeya
28. Katta yoshdagi odam tinch holatda nafas olganda, o’pkasiga necha sm3 havo kirishini belgilan.
A) 150
B) 250
C) 350
D) 500
29. Nafas bilan chiqarilgan havo tarkibida necha foiz O2 bo’ladi?
A) 13 %
B) 14 %
C) 21 %
D) 16 %
30.Nafas olish markazi bosh miyaning qaysi qismida joylashgan?
A) miyacha
B) uzunchoq miya
C) o’rta miya
D) oraliq miya
31.Odamda havo o’tkazuvchi yo’llarga nimalar kirishini va ularning ketma-ketligini aniqlang
1.burun bo’shlig’i 2.kekirdak 3.traxeya 4.burun-halqum 5.halqum 6.bronx
A) 1,2,3,6,5
B) 4,2,3,6
C) 4,3,6,2
D) 1,4,2,3,6
32. Atmosfera bosimining pasayishi nafas olishga qanday tasir ko’rsatadi?
A) gipoksiya belgilari yuzaga keladi
B) nafas olish sekinlashadi
C) bo’g’imlarda og’riq paydo bo’ladi
D) qonda azot gazi erigan holatda ko’payadi
33. Nafas olishni gumoral yo`l bilan boshqarishda ishtirok etuvchi birikmani aniqlang.
A) Karbonat angidrid
B) Lizotsim
C) Tiroksin
D) Vazopressin
34. Hiqildoq shilliq pardasining yallig’lanishi qanday ataladi?
A) laringit
B) faringit
C) branxit
D) traxeit
35. Diafragama harakatini boshqaruvchi nerv markazi orqa miyaning qaysi qismida joylashgan?
A) bo’yin
B) ko’krak
C) bel
D) dumg’aza
36. Qovurg’alararo muskullar faoliyati boshqaruvchi nerv markazi markaziy nerv sistemasining qaysi qismida joylashgan?
A) orqa miyaning ko’krak sigmenti
B) orqa miyaning bo’yin sigmenti
C) uzunchoq miya
D) oraliq miya
37. Suniy nafas oldiradigan kishi …
1.tekis joyda chalqancha yotqiziladi 2.yelkasi ostiga yostiq qo’yiladi 3.boshiga yostiq qo’yiladi 4.har 4-5 sekunda bir marta, minutiga 12-15 marta og’ziga puflanadi 5.har 3-4 sekunda bir marta, minutiga 17-18 marta og’ziga puflanadi.
A) 1,2,4
B) 1,2,3
C) 1,2,5
D) 3,4,1
38. Qon va to’qmalar o’rtasida kislorod va karbonad angidrid almashinuvi nima deb ataladi?
A) ichki nafas olish
B) tashqi nafas olish
C) diffuziya hodisasi
D) o’rta nafas olish
39. Tovush boylamlari qayerda joylashgan?
A) hiqildoq ichki qavatining o`rtasida
B) kekirdakning ichki yuzasida
C) hiqildoqning ustki qavatida
D) hiqildoq bilan bronxlar orasida
40. Nafas olish jarayoni necha bosqichda iborat?
A) 4
B) 2
C) 3
D) 5
41. Qaysi a’zo konussimon tuzulishga ega?
A) o’pka
B) jigar
C) buyurak
D) yurak
42. Nafas olish harakatlari qanday yo’llar bilan boshqariladi?
A) markaziy nerv sistemasi orqali
B) simpatik, parasimpatik nervlar orqali
C) nerv, gumarol
D) biologik aktiv moddalar
43. Jismoniy mashq bajarganda nafas olish tinch holatga nisbatan necha marta ortadi?
A) 40-60
B) 5-10
C) 50-100
D) 16-18
44. Chuqur nafas olganda va chuqur nafas chiqarganda o’lchanganda ko’krak qafasi aylanasidagi farq nima deyiladi?
A) o’pkaning tiriklik sig’imi
B) rezerv havo
C) ko’krak qafasining ekskursiyasi
D) o’pka ventilyatsiyasi
45. Jismoniy mashqdan so’ng normal holatga necha minutdan so’ng qaytadi?
A) 10-15 min
B) 2-5 min
C) 3-9 min
D) 10-20 min
46. Jismoniy mashqdan so’ng yurak qon tomir kasalligi bor odamlarda normal holatga necha minutdan so’ng qaytadi?
A) 10-15 min
B) 2-5 min
C) 3-9 min
D) 10-20 min
47. Nafas harakatlari necha hil bo’ladi?
A) 3
B) 4
C) 2
D) 6.
48. Qaysi organ oldingi tomondan til osti suyagi muskullari va teri, yon tomodan qon tomrlari va nerv tolalari, qalqonsimon bez bilan chegaralangan?
A) kekirdak
B) bronx
C) hiqildoq
D) qizilo’ngach
49. O’pka alveolalarining qalinligi qancha?
A) 0.04 mm
B) 0.004mm
C) 0.4mm
D) 0.0004mm
50. O`pkaning tiriklik sig`imi (1), o`pka ventilyatsiyasi (2), nafas havosi (3) va tinch holatda bir minutda qabul qilinadigan kislorod (4) miqdori to`g`ri berilgan qatorni belgilang.
A) 250-300 ml b) 500 ml c) 8000-9000 ml d) 1500 ml e) 3500 ml f) 250-300 ml
A) 1- e 2- c 3- d 4- f
B) 1- e 2- c 3- b 4- a
C) 1- e 2- d 3- b 4- c
D) 1- e 2- c 3- b 4- f
51. Qaysi hollarda og’izdan-burunga usulda sun’iy nafas beriladi?
A) og’izda ko’pik bo’lsa
B) tili orqa tomonga ketib qolgan bo’lsa
C) bemorning ko’kragi shishsa
D) bemor labi yara, tishlari qonagan bo’lsa
52. Tamaki tutuni tarkibida uchraydigan zaxarli kimyoviy moddalarni aniqlang
A.polonoy b.kobalt c.kadmiy d.xlor e.magniy f.margimush
A) a,b,d,f
B) a,d,e,f
C) a,b,c,f
D) c,d,e,f
53. Burun bo’shlig’ining qo’shimcha kovaklari qaysi suyaklar orasida joylashgan?
A) yonoq burunning yon devori
B) yuz, peshona
C) yonoq, burunning yuqori devori
D) burunning pastki devori, ko’zyosh
54. Bir minutda 20-22 marta nafas olinganda o’pkaning minutlik ventilyatsiyasi qanchaga teng bo’ladi?
A) 11-12 1
B) 90-10 1
C) 8-9 1
D) 10-11 1
55. Hiqildoq (1), kekirdak (2) qayerda joylashgan?
A) IV-VI bo’yin umurtqalari ro’parasida b) III-V ko’krak umurtqalari ro’parasida c) VI-VII bo’yin umurtqalaridan V ko’krak umurtqasigacha d) I-IV bo’yin umutqalaridan III ko’krak umurtqasigacha
A) 1-b 2-d
B) 1-a 2-b
C) 1-d 2-b
D) 1-a 2-c
56. Burun orqali chuqur nafas olish va chiqarish qaysi muskullarning yaxshi rivojlanishiga olib keladi?
1.bo’yin 2.qovurg’alararo 3.o’mrov osti 4.diafragma 5.qorin
A) 1,2,4
B) 2,4,5
C) 2,3,4
D) 2,4
57. Nafas olish (a) va nafas chiqarish(b) da ishtirok etuvchi muskullarni belgilang.
1.tashqi qovurg’alararo 2.tishsimon 3.deltasimon 4.bo’yin 5.umrov osti 6.ichki qovurg’alararo 7.diafragma 8.qorin
A) a-1,5,7 b-6,7,8
B) a-2,3,5 b-1,2,8
C) a-1,7 b-6,7
D) a-1,4,7 b-6,8
58. O`ng va chap o`pkaning orasida qaysi organlar joylashmagan (1) va joylashgan (2)?
A) kekirdak b) halqum c) qizilo`ngach d) qalqonsimon bez e) ayrisimon bez f) qon va limfa tomirlari j) diafragma
A) 1-a,b,c,e 2-d,f,j
B) 1-b,d,e 2-a,c,f,j
C) 1-b,d,j 2-a,c,e,f
D) 1-a,c,e,f 2-b,d,j
59. Diafragmaning yuqoriga ko’tarilishi qaysi muskullarning qisqarishi natijasida sodir bo`ladi?
A) diafragma
B) qorin
C) bo`yin va tashqi qovurg`alararo
D) ichki qovurg`alararo
31. Ovqat hazm qilish va moddalar almashinuv
1. Raxit kassaligida suyak tarkibidagi qaysi moddaning miqdori kamayib ketadi?
A) tuz
B) suv
C) oqsil
D) uglevod
2. Jigar sirrozida qanday o’zgarishlar namoyon bo’ladi?
1.jigar hujayralari yemiriladi 2.yemirilgan hujayralar o’rniga biriktiruvchi to’qma hosil bo’ladih 3.jigar hajmi kattalashadih 4.jigar ish faoliyati buziladih 5.yemirilgan hujayralar o’rniga yangi jigar hujayralari hosil bo’ladi.
A) 2,3,4,5
B) 1,2,3,4
C) 1,3,5
D) 2,4,5
3. Ovqatning parchalovchi fermentlar nomi, vazifalari to’g’ri ko’rsatilgan javobni ko’rsating.
1.fruktoza 2.lipaza 3.glyukoza 4.proteaza 5.karbogidraza a.oqsillarni parchalash b.yog’larni parchalash v.uglevodlarni parchalash
A) 2-b/ 4-a/ 5-v
B) 1-a/ 2-v/ 3-b
C) 3-a/ 4-b/ 5-v
D) 2-v/ 3-v/ 4-a
4. Ingichka ichakning shilliq qavatidagi bezlar oqsilini parchalovchi qanday fernent ajratadi?
A) pepsiya
B) enterogastron
C) enterogastrin
D) enterokinaza
5. Alkogol ta’sirida qaysi organda serroz kasalligi kelib chiqadi?
A) oshqozon
B) buyurak
C) ichaklar
D) jigar
6. On ikki barmoqli ichakda qanday moddalar parchalanishini belgilang?
A) oqsil, yog’
B) yog’, uglevod
C) uglevod, oqsil
D) oqsil, yog’, uglevod
7. Og’iz bo’shlig’iga necha juft yirik so’lak bezlarning yo’li ochiladi?
A) ikki juft
B) uch jujt
C) to’rt juft
D) besh juft
8. Oshqozon shirasi fermentlari oqsiliga qanday muhitda ta’sir qiladi?
A) past ishqoriy muhitda
B) ishqoriy
C) kislotali
D) neytral
9. Ichakdagi har bir vorsinkada nimalar bo’lishjini aniqlang?
A) qon tomir, lmfa tomiri
B) ayrimlarida limfa tomiri
C) gemoglobin
D) qon tomiri, kraxmal, glikogen
10. Qaysi olim birinchi bo’lib oshqozonga fistula o’rnatish usulini qo’llang?
A) V.A. Basov
B) I.P. Pavlov
C) I.M. Sechenov
D) K. Funk
11. Ovqat hazm qilish kanalining asosan qaysi qismida ovqat moddalari qonga so’riladi.
A) oshqozonda
B) yo’g’on ichakda
C) ingichka ichakda
D) to’g’ri ichakda
12. Tish qanday qismlardan tashkil topgan?
A) koronka, ildiz
B) koronka, bo’yin, ildiz
C) boshcha, ildizcha
D) yuqorigi, pastki
13. Til qanday vazifani bajaradi?
A) ovqatni aralashtirish
B) ovqat tamini bilish
C) ovqatni halqumga surish
D) barcha javoblar to’g’ri
14. Qaysi ferment ovqat tarkibidagi oqsillarni parchalaydi?
A) ptialin
B) lipaza
C) amilaza
D) pepsin
15. Katta odamda yo’g’on ichakning uzunligi o’rtacha necha metr bo’ladi?
A) 6
B) 5
C) 2,5-3
D) 1,5
16. Vorsinkalar ichakning qaysi qismida ovqat hazm bo’lishini taminlaydi?
A) yo’g’on ichak devorida
B) ingichka ichak kanalida
C) ingichka ichak devorida
D) o’n ikki barmoqli ichakda
17. Oqsillarni parchalashda ishtirok etadigan fermentlarni aniqlang.
1.pepsin 2.amilaza 3.tripsin 4.laktaza 5.ptialin 6.maltaza 7.enterokinaza
A) 2,5,6
B) 1,3,5
C) 1,3,7
D) 2,6,7
18. Ichakning ichki shilliq qavatidagi bezchalardan qanday fermentlar ajraladi?
1.tripsin 2.lipaza 3.pepsin 4.ptialin 5.enterokinaza 6.renin 7.amilaza
A) 1,3,6
B) 2,6,7
C) 2,5,7
D) 3,4,6
19. Ovqat hazm qilish sistemasi organlari ketma-ketligi qaysi javobda to’g’ri berilgan?
1.og’iz bo’shlig’i 2.oshqozon 3.halqum 4.o’n iki barmoqli ichak 5.qizilo’ngach 6.yo’g’on ichak 7.ingichka ichak
A) 1,3,4,6,7,5,2
B) 1,3,5,2,6,7,4
C) 1,5,6,7,2,3,4
D) 1,3,5,2,4,7,6
21. Jigar organizmda qanday vazifalarni bajaradi?
1.ertrotsitlarni parchalash 2.o’t suyuqligi ishlab chiqarish 3.leykotsitlarni hosil qilish 4.qonni zaxarli moddalarda tozalash 5.gormonlar ishlab chiqarish 6.moddalar almashinuvida ishtirok etish
A) 1,2,4,6
B) 1,2,3,5
C) 1,3,5,6
D) 1,4,5,3
22. Yutilgan ovqat oshqozonga tushgach qanday jarayonlar amalgam oshadi?
1.oshqozon resoptorlari qo’zg’aladi 2.ovqatlanish nerv markazlari tormozlanadi 3.resoptorlar ovqatlanish nerv markazlarini qo’zg’atadi 4.parasimpatik nerv oshqozon osti, ichak bezlaridan shira ajralishini ko’paytiradi 5.simpatik nerv jigardan o’t suyuqligini ko’p ajratadi 6.parasimpatik nerv jigardan o’t suyuqligi ajralishini ko’paytiradi
A) 2,3,4,5
B) 1,3,4,6
C) 3,4,5,1
D) 4,5,6,1
23. Nima uchun yozning issiq kunlarida kishining ishtaxasi bo’g’iladi?
1.hazm bezlaridan so’lak va shira ajralishi kamayishi sababli 2.jigarda o’t suyqligi ishlab chiqarilishi kuchayish sababli 3.oshqozon-ichaklariining harakati kuchayishi sababli 4.jigarda o’t suyuqligi ishlab chiqarish susayish sababli 5.oshqozon-ichaklarning peristaltik va mayatniksimon harakati susayishi sababli
A) 1,2,5
B) 1,2,3
C) 1,4,5
D) 1,3,4
24. Oshqozon shilliq pardasi ostida qancha mayday bezlar bor va ular bir kecha-kunduda necha litrga yaqin shira ajratadi?
A) 13 mln, 3 l
B) 14 mln, 3 l
C) 15 mln, 6 l
D) 12 mln, 1,5 l
25. O’t suyuqligi …. Fermentining faolligini oshiradi.
A) amilaza
B) tripsin
C) enterokinaza
D) lipaza
26. Uglevodlar qaysi fermentlar ta’sirida monosaxaridlarga parchalanadi?
A) pepsin, tripsin
B) amilaza, lipaza
C) amilaza, ptialin
D) enterokinaza, lipaza
27. Halqumning vazifasi nimadan iborat?
A) ovqatni og’iz bo’shlig’idan qizilo’ngachga o’tkazish
B) havoni burun bo’shlig’idan hiqildoqqa o’tkazish
C) ovqat tarkibidagi moddalarni parchalash
D) a,b
28. Oshqozonning shilliq pardasidan ajralib chiqqan xlorid kislotaning funksiyasini aniqlang.
A) yog’larni parchalaydi
B) amilaza fermentining faolligini oshiradi
C) lipaza fermentini faolligini oshiradi
D) pepsin ermantining faolligini oshiradi.
29. ”Langergans orolchalari” deb ataladigan hujayralar to’plami qaysi bezda bo’ladi?
A) oshqozon osti
B) qalqonsimon
C) jinsiy
D) ter
30. Sog’lom bola bir yoshga to’lganda, nechta tishi bo’ladi?
A) 8
B) 12
C) 16
D) 20
31. I.P. Pavloning qaysi ilmiy ishlariga Nobel mukofati berilgan?
A) nafas olish, fizologiyasi soxasidagi
B) qon aylanish sistemasidagi
C) ovqat hazm qilish, fizilogiya soxasidagi
D) nerv sistemasi soxasidagi
32. Enterokinaza fermentiu qaysi a’zoda ishlab chiqiladi?
A) ingichka ichakning shilliq qavati
B) o’n ikki barmoq ichakning boshlang’ich qismi
C) oshqozn devorining shilliq qavati
D) oshqozon osti bezi
33. Oshqozonda oqsilni qaysi ferment parchalaydi?
A) xlorid kislota
B) lipaza
C) pepsin
D) tripsin
34. Ichakdan ajralib chiqqan suyuqlikda qanday fermentlar bo’ladi.
A) ptyalin, tripsin
B) lipaza, pepsin
C) tripsin, ptialin, lipaza
D) enterokinaza, lipaza, amilaza
35. Tish kasallikari berilgan javobni toping.
1.kariyes 2.nervit 3.ganglionit 4.pulpit 5.bronza 6.gipernefroliya 7.nekroz
A) 1,2,5
B) 1,3,6
C) 1,4,7
D) 1,3,5
36. Ingichka ichakdan ajralib chiqadigan qanday ferment oqsilni parchalaydi?
A) lipaza
B) tripsin
C) pepsin
D) enterokinaza
37. Ovqat tarkibidagi yog’ dastlab qayerda so’riladi?
A) qonga keyin to’qma suyuqligiga
B) qonga keyin limfaga
C) to’qma suyuqligiga keyin hujayraga
D) limfaga keyin qonga
38. Oshqozon shirasida xlorid kislotaning vazifasi nima?
A) oshqozon devorini shikastlanishidan himoya qilish
B) fermentlarni aktivlashtirish va bakteryalarni o’ltirish
C) yog’larni parchalash
D) oqsillarni parchalash
39. Tishning tashqi tuzulishi qanaqa qismlardan tuzilgan?
1.koronka 2.bo’yin 3.ildiz 4.pulpit 5.sement 6.dentin 7.emal
A) 3,2,1
B) 3,4,7
C) 4,6,5
D) 1,7,4
40. Jigarning o’t suyuqligi nimaga yordam beradi?
A) yog’larni hazm bo’lishiga
B) oqsillarni parchalinishiga
C) uglevodlarni parchalanishiga
D) glukozani gligogenga aylantirishiga
41. Katta yoshdagi odam oshqozonni sig’imi taxminan necha litrligini belgilang?
A) 1,0
B) 1,5
C) 2,0
D) 2,5
42. Oshqozon shirasi tarkibiga qanday moddalar kirishini belgilang?
1.fermentllar 2.shilliq modda 3.sirka kislota 4.sulfat kislota 5.xlorid kislota 6.insulin 7.lizosin
A) 1,2,3
B) 1,2,4
C) 1,2,5
D) 1,6,5
43. Tilning qaysi qismi shirinlikdan tasirlanadi?
A) oldingi
B) orqa
C) uch
D) yon
44. Yuqori haroratning hazm tizimi faoliyatiga ta’siri natijasida….
A) ovqat hazm qilish jarayonini reflektor yo’l bilan boshqaruv markazlar faoliyati sustlashadi?
B) meda silliq muskullari harakati kuchsizlanadi
C) meda osti bezidan shira ajralish kuchayadi.
D) a,b
45. Yog’lar qanday yo’llar bilan organ hujayralarga tushadi?
A) qon va limfa
B) hazm organlari orqali
C) nerv yo’l bilan
D) qon orqali
46. Uglevodlarga ta’sir qiladigan fermentlar hazm qilish shiralarining qaysi birlarida bo’ladi?
A) me’da va o’n ikki barmoq ,ichak shirasida
B) so’lak meda osti bezi va ingichka ichak shiralridan
C) me’da ostibezi shirasidan
D) so’lak me’da osti bezi shirasida
47. Hazm qilish yo’lining qaysi bo’limida suv ayniqsa shiddat bilan qonga qayta so’riladi?
A) o’n ikki barmoq ichakda
B) oshqozonda
C) yo’g’on ichakda
D) ingichka ichakda
48. Quydagi fermentlarning qaysi biri proetazalar guruhini tashkil qiladi?
1.enterokinaza 2.lipaza 3.pepsin 4.tripsin 5.enterogastron 6.amilaza
A) 1,4,6
B) 2,3,4
C) 5,6,7
D) 3,4,1
49. Qaysi kasalliklar turli organlarga mikroorganizmlar kirib qolishiga sabab bo’ladi?
A) tish, angina, og’iz bo’shlig’i kasalliklari
B) yurak-qon tomir, o’pka kasalliklari
C) jigar va o’pka kasalliklari
D) buyrak kasalliklari
50. Qaysi moddalar ovqat tarkibida qanday bo’lsa shundayligicha o’zlashtiriladi?
1.suv 2.kraxmal 3.oqsil 4.mineral tuz 5.yog’ 6.glikogen 7.vitamin
A) 1,2,3
B) 5,3,1
C) 7,4,1
D) 2,3,5
51. Oshqozon osti bezi suyuqligi tarkibida qanday fermentlar bo’ladi?
A) pepsin, ptialin, ektenokinaza
B) tripsin, lipaza, amilaza
C) ptialin, lizosim, lipaza
D) pepsin, tripsin, lizosim
52. Sifatli oqsillar qanday maxsulotlarda bo’ladi?
A) sabzavotlarda
B) o’simlik yog’larda
C) hayvon maxsulotlarda
D) mevalarda
53. Oshqozonning ichki shilliq pardasidagi bezlar ajratadigan shiraning tarkibni aniqlang.
A) tripsin, lipaza, xlorid kislota
B) ptialin, lipaza, xlorit kislota
C) pepsin, lipaza, xlorid kislota
D) tripsin, amilaza, xlorid kislota
54. Ovqat hazm qilishning nerv markazi bosh miyaning qaysi qismida joylashgan?
A) uzunchoq miya, orqa miyadagi qoramtir modda
B) uzunchoq miya, oraliq miyaning ko’rish do’mbog’i ostida
C) miya ko’prigi, o’rta miyaning qizil tanasi
D) uzunchoq miya,miyacha
55. Qaysi ichakda ovqat hazm bo’lish jarayoni juda faol o’tadi?
A) o’n ikki barmoq ichakda
B) ingichka ichakda
C) yo’g’on ichakda
D) to’g’ri ichakda
56. Oshqozon-ichaklarning yallig’lanish kasalliklari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
A) gastrit, kolit
B) ichburug’, kolit
C) gastrit, qorin tifi
D) qorin tifi, vabo
57. Xlorid kislota qaysi fermantning aktivlik kuchini oshiradi?
A) pepsin
B) lipaza
C) ptialin
D) tripsin
58. Qaysi a’zo burundan hiqildoqqa, ovqatni og’izdan qizilo’ngachga o’tkazib turadi?
A) og’iz
B) halqum
C) bo’g’iz usti tog’ayi
D) tanglay
59. Tilning qaysi retseptorlari qanday ta’mlarni yaxshi sezadi?
1.til uchidagi 2.yon tomonlaridagi 3.orqa qismidagi
A.achiqni b.shirinni v.nordonni d.sho’rni
A) 1-b, v/ 2-a/ 3-v
B) 1-b/ 2-a,v/ 3-d
C) 1-v/ 2-v/ 3-v,d
D) 1-b/ 2-v,d/ 3-a
60. Odamda ovqat hazm qilishni shartli reflekslar orqali boshqarish markazini aniqlash
A) bosh miya yarimsharlari
B) uzunchoq, miya
C) oraliq miyaning ko’rish dumboqlari
D) o’rta miyadagi qizil yadro’
61. Pepsin fermenti qayerda sintezlanadi?
A) 12 barmoq ichakda
B) ko’richakda
C) ingichka ichakning shilliq qavatida
D) oshqozonning shilliq qavatida
62. Me’da osti bezi to’qimasining necha foizi tashqi sekretsiya vazifasini bajaradi?
A) 70-80 %
B) 100 %
C) 98-99 %
D) 1-2 %
63. Sifatsiz oqsillar qaysi maxsulotlarda ko’p bo’ladi?
1.guruch 2.no’xat 3.go’sht 4.loviya 5.baliq 6.tuxum 7.kartoshka 8.bug’doy 9.sut maxsulotlari 10.makkajo’xori
A) 1,2,4,7,8,10
B) 2,3,5,7,9,10
C) 1,3,5,7,9
D) 3,5,6,9,10
64. Odam organizmidagi uglevodlarni parchalovchi fermentlarni belgilang.
1. Lizotsim 2. Ptialin 3. Tripsin 4. Amilaza 5. Enterokinaza
A) 3,4,5
B) 1,3
C) 2,4
D) 1,2,5
65. Oshqozon osti bezi necha gram va u nechta qismdan tashkil topgan?
A) 80-90 gr, 2
B) 70-80 gr, 3
C) 70 gr, 1
D) 100 gr, 3
66. Sifatli oqsillar …
A) energiya hosil qilish uchun sarflanadi
B) hujayralarning tarkibi qismiga kiradi
C) glikogen sifatida to’planadi
D) xolesterin moddasi sifatida to’planadi?
67. Qaysi vitamin yetishmaganda huddi odamning oyog’iga kishan solingandek yuradi?
A) B
B) B 2
C) A
D) B1
68. Organizmda C vitamin yetishnasa qanday kasallik kelib chiqadi?
A) raxid
B) beri-beri
C) singa
D) shapko’rlik
69. Ovqatda qanday vitamin bo’lmasligi oqibatida beri-beri deb ataluvchi kasallik paydo bo’ladi?
A) vitamin A
B) vitamin B 1
C) vitamin B 2
D) vitamin C
70. Issiqlik uzatilishida ishtirok etadigan organlar guruhini toping.
A) jigar, muskullar, qon tomirlari
B) qon tomirlari, jigar, teri
C) teri, o’pka, muskullar
D) qon tomirlari, teri o’pka
71. ”Vitamin “ so’zini qaysi olim nechanchi yilda fanga kiritdi?
A) N.I. Lunin 1881-yil
B) K. Funk 1912-yil
C) I.P. Pavlov 1916-yil
D) I.I.Mechyankov 1912-yil
72. Qaysi modda hujayradagi gaz almashinuvida ishtirok etadi?
A) temir
B) kobalt
C) natriy
D) mis
73. A vitamini qaysi organlarning funksiyanal holatini normal holatda saqlashda muxim ro’l o’ynaydi?
1.terining ustki qavati 2.nerv sistemasida qo’zg’alishning normal o’tishi 3.nafas yo’llari 4.markaziy nerv sistemasida tormozlanish jarayoning normal o’tishida 5.ovqat hazm qilish organining shilliq qavati 6.odamni aqliy faolyatining yaxshi bo’lishida
A) 1,2,3
B) 1,4,6
C) 1,3,5
D) 2,4,5
74. B vitamin yetishmasa, organizmda qanday o’zgarishlar kuzatiladi?
A) terida sezuvchanlik kuchayadi va yoriladi
B) teri quruqlashib yoriladi va uning sezuvchanlgi pasayadi
C) nafas yo’llarda yallig’lanish kuchayadi
D) terida sezuvchanlik dastlab kuchayadi, so’ngra yo’qoladi
75. 12-14 yoshli bolalarning bir kecha-kunduzdagi ovqat tarkibidagi oqsil, yog’, uglevodlar normasini toping.
A) 65-75/ 75-80/ 250-300
B) 75-90/ 80-90/ 350-400
C) 90-100/ 90-100/ 400-450
D) 100-120/ 80-95/ 450-550
76. Qaysi kasallik umumiy holsizlik, tez charchash bilan ajralib turadi?
A) raxit
B) singa
C) dermatit
D) shapko’rlik
77. Bolalar va o’smirlar organizmining o’sishi va rivojlanishi qaysi vitamin yetishmasligi natijasida susayadi?
A) A
B) B1
C) B2
D) C
78. A vitamin yetishmasa qaysi retseptorlarning faoliyati buziladi?
A) kolbacha va tayoqcha
B) proprioproretseptorlar
C) hid bilish
D) ta’m bilish
79. C vitamini … almashinuvida muhum ro’l o’ynaydi.
A) oqsil, mineral tuzlar
B) kalsiy va fosfor
C) suv va mineral tuzlar
D) oqsil va uglevodlar
80. Quyidagi kasalliklar qaysi vitaminlarning yetishmasligidan kelib chiqadi?
1.singa 2.raxit 3.demensiya 4. Beri-beri 5.shapko’rlik
A.D vitamini b.PP vitamini v.A vitamini g.B1 vitamini d. C vitamini
A) 1-d/ 2-a/ 3-b/ 4-g/ 5-v
B) 1-a/ 2-d/ 3-b/ 4-v/ 5-g
C) 1-d/ 2-b/ 3-a/ 4-v/ 5-g
D) 1-d/ 2-g/ 3-v/ 4-a/ 5-b
81. Chaqoloqlarda qaysi vitamin yetishmasa liqqildoqning bitishi va sut tishlarning chiqishi kechikadi?
A) B1
B) A
C) E
D) D
82. D vitamini yetishmasligidan organizmada tuzlar almashinuvi buziladi, bu tuzlarning va kelib chiqadigan kasallikning nomini belgilang?
A) kaliy va natriy, anemiya
B) kalsiy va fosfor, raxit
C) temir va magniy, bo’qoq
D) kaliy va temir, gepatit
83. B1 vitamini qaysi jarayonlarda muxim ro’l o’ynaydi?
1.qo’zg’alish va tormozlanish jarayonlarining normal o’tishida 2.odamning aqliy ish faoliyatining yaxshi bo’lishida 3.organizmning o’sishi rivojlanishida 4.uglevodlar almashinuvida
A) 1,2
B) 2,3
C) 3,4
D) 1,4
84. C vitamin… tarkibida ko’p bo’ladi?
A) sut maxsulotlari, tuxum
B) jigar, no’xat, loviya
C) limon, karam, piyoz
D) limon, no’xat, jigar
85. Qaysi vitamin oqsil va uglevod almashinuvida muxim ro’l o’ynaydi?
A) B
B) C
C) B1
D) D
86. Ko’z o’tkirligining buzulishi qaysi vitamning kamayishi natijasida sodir bo’ladi?
A) A
B) C
C) B
D) B2
87. 1 g yog’ parchalanganda qancha energiya hosil bo’ladi?
A) 93 kkal
B) 9,3 kkal
C) 6,2 kkal
D) 4,1 kkal
88. Shapko’rlik kasalligi paydo bo’lishiga qaysi vitaminlarning yetishmasligi sababchi bo’ladi?
A) B1
B) A
C) PP
D) C
89. Quyosh nuri tasirida odam terisida qanday vitamin hosil bo’lishini belgilang?
A) C
B) A
C) B1
D) D
90. Baliq moyida qaysi vitaminlar bo’ladi?
A) A va D
B) D va B1
C) B1 va C
D) B2 va B6
91. Katta odamlar organizmning bir kecha kunduzda suvga bo’lgan extiyoji necha litrni tashkil etadi?
A) 0,5-1 l
B) 1-2 l
C) 2-3 l
D) 4-5 l
92. Odam tanasining hujayra va to’qimalardagi mikro elementlar qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?
A) natriy, xlor,kalsiy, fosfor, temir
B) natriy, xlor, marganes, mis
C) temir, kalsiy, fosfor, azot, mis
D) alyuminiy, yod, xlor, brom
93. Tashqi muxit harorati oshganda…..
1.qon tomirlar torayadi 2.qon tomirlar kengayadi 3.yurak ishi tezlashadi 4.yurak ish sekinlashadi 5.so’lak bezlarining ishi kuchayadi 6.so’lak bezlarining ishi susaysadi 7. Ichaklar harakati kamayadi 8.ichaklar harakati ortadi
A) 2,3,6,7
B) 1,4,5,8
C) 2,4,6,7
D) 2,3,5,7
94. Organizmda qaysi tuzlar almashinuvining buzilishi sababli raxit kasalligi kelib chiqadi?
A) fosfor va kaliy
B) fosfor va natriy
C) natriy va kalsiy
D) kalsiy va fosfor
95. Oqsillarni parchalovchi fermentlar qanday ataladi?
A) lipaza
B) ptialin
C) karbogidraza
D) proetaza
96. Nos chekuvchilarda qaysi kasalliklar ko’p uchraydi?
1.og’iz bo’shlig’i raki 2.qizilo’ngach raki 3.o’n ikki barmoqli ichak raki 4.me’da raki 5.yo’g’on ichak raki 6.o’pka raki
A) 1,3,4
B) 1,2,4
C) 1,2,6
D) 1,4,5
97. Odam organizmida qaysi vitamin yetishmasligi natijasida teri quruqlashib yoriladi, nafas yo’llari va oshqozon-ichak ichki qavatining yallig’lanishi kasalliklari yuzaga keladi?
A) A vitamini
B) K vitamini
C) B vitamini
D) B1 vitamini
98. Kolit kasalligi qaysi a’zoning yalig’lanish natijasida kelib chiqadi?
A) oshqozon
B) oshqozon osti bezi
C) yo’g’on ichak
D) ingichka ichak
99. Oshqozon osti bezi qanday moddalarni parchalaydigan fermentlar ishlab chiqaradi
A) oqsil, yog’, mineral tuz
B) oqsil, yog’, uglevod
C) oqsil, uglevod
D) faqat oqsil
100. Odam tanasidagi eng yirik bezni toping.
A) ter bezlari
B) so’lak bezlari
C) oshqozon osti bezi
D) jigar
101. Qaysi bezlar hazm shirasini hazm qilish kanaliga ajratadi?
A) jigar, oshqozon osti, ayrisimon
B) oshqozon osti, buyurak usti
C) so’lak, jigar, ayrisimon
D) so’lak, jigar, oshqozon osti
102. Bosh miyaning qaysi bo’limida so’lak ajratish markazi joylashgan?
A) miyachada
B) uzunchoq miyada
C) oraliq miyada
D) gipotalamusda
103. Tilning qaysi qismi sho’rdan ta’sirlanadi?
A) oldingi qismi
B) yon tomonlari
C) orqa qismi
D) uchi va yon tomonlari
104. Achchiqni tilning qaysi qismi sezadi?
A) oldingi
B) orqa
C) uchi
D) yon
105. E’tiborni muhim narsaga jalb etish kabi qobilyatlarning pasayishi qaysi vitamin bilan bog’liq?
A) D
B) C
C) B1
D) A
106. Yog`larni parchalovchi fermentlar …
A) karbogidrazalar
B) lipazalar
C) insuli
D) amilaza
107. Qaysi vitamin oqsil va uglevod almashinuvida muxim o`rin tutadi ?
A) nikotin kislata
B) askarbin kislata
C) tiamin
D) ribofilavin
108. Proteza (1) va karbogidrazalarni (2) juftlab yozing.
A. Ptialin b. Tripsin c. Pepsin
A) 1-c 2-a ,b
B) 1-a 2-b, c
C) 1-b 2-a, c
D) 1-b,c 2-a
109. Hozirda ovqat hazm qilish organlarini o’rganishda zondlash(I), rentgenoskopiya(II) va ultratovush(III) dan nima maqsadda foydalaniladi?
1. Hazm shirasini tekshirish
2. Hazm sistemasini tashxis qilish
3. Hazm organlari holatini o’rganish
4. Hazm a’zolari chegarasini aniqlash
A) I-1 II-3,4 III-2
B) I-1 II-3,2 III-4
C) I-4 II-1,2 III-3
D) I-4 II-3,1 III-2
110. 50 kg tana massali odam bir kecha-kunduzda ovqat hazm qilishga sarflaydigan energiya miqdorini aniqlang.
A) 168 kkal
B) 1680 kkal
C) 120 kkal
D) 155 kkal
111. Pulpit qanday kasallik?
A) tish
B) ko’z
C) quloq
D) burun
112. Tish qavatlarini tartib bilan ko’rsating.
1.emal 2.sement 3.dentin. 4.qon-tomir
A) 1,2,3,4
B) 1,3,2,4
C) 1,4,3,2
D) 1,4,2,3
113. Halqum devori qanday qavatlardan iborat?
A) shilliq va muskul
B) shilliq, muskul, fibroz
C) shilliq, muskul va seroz
D) shilliq, muskul va periost
114. Odam tanasidagi qasyi organ og’iz, burun va hiqildoqqa bo’linadi?
A) og’iz bo’shlig’i
B) burun bo’shlig’i
C) halqum
D) hiqilodoq
115. Vorsinkalar tashqi tomondan necha qavat epiteliy bilan qoplangan?
A) bir qavat
B) ikki qavat
C) uch qavat
D) ko’p qavat
116. Oziq moddalar parchalanishidan hosil bo’lgan energiyaning qancha qismi to’qima va organlar hayotiy jarayonlarining normal o’tishini ta’minlaydi?
A) 50 %
B) 66.7 %
C) 33.3 %
D) 75 %
117. Oziq moddalar parchalanishidan hosil bo’lgan energiyaning qancha qismi tana haroratining doimiyligini ta’minlash uchun sarflanadi?
A) 50 %
B) 66.7 %
C) 33.3 %
D) 75 %
118. Ichak qanday to’qimadan tuzilgan?
1.biriktiruvchi 2.nerv 3.muskul 4.epiteliy
A) 1,3,4
B) 2,3,4
C) 1,2,3
D) 1,2,3,4
119. Ovqatning ichak harakati natijasida maydalanishi qanday ataladi?
A) fizik o`zgarish
B) biologik o`zgarish
C) kimyoviy o`zgarish
D) modifikatsion
120. Qaysi organlar devoir faqat bir qavat epiteliy hujayralaridan iborat?
A) teri, buyrak, ichak vorsinkalari
B) ichak vorsinkalari, alveola, kapillarlar
C) arteriya, vena, kapilliyar
D) alveola, kapillarlar, hiqildoq
121. Asosan o`simlik maxsulotlarida uchraydigan vitamini belgilang?
A) A
B) B1
C) C
D) D
122. Ingichka ichak shilliq pardasining yallig`lanish kasalligini aniqlang ?
A) gastrit
B) enterit
C) kolit
D) gepatit
123. Muhitning issiq harorati ta’sirida ovqat hazm organlari faoliyati qanday o`zgarishlar kuzatiladi ?
A) so`lak bezlar ishi susayadi b) so`lak bezlar ishi kuchayadi c) me’da ostik bezini ishi susayadi d) me’da – ichak shilliq pardasidagi bezlarning ishi kuchayadi e) me’da ichak bezlarining ishi susayadi f) o`t suyug`ligining hosil bo`lishi pasayadi j) o`t suyuqligi hosil bo`ladi
A) b,e,f
B) a,c,d,j
C) b,c, j
D) a, c, e, f
124. Ovqat hazm qilish sistemasining qaysi qismida oqsillar oxirigacha parchalanadi?
A) 12 barmoqli ichakda
B) oshqozonda
C) og`iz bo`shlig`ida
D) ingichka ichakda
125. Tetaniya nima?
A) bosh miya to’qimasining yalig’lanishi
B) harakatlanuvchi nerv tolaning yallig’lanishi
C) odam tanasida umumiy qaltirash
D) muskul tolalar qisqarib bo’shasha olmay qolishi
126. Qaysi hayvon va o’simlik maxsulotlaridan vitamin A (1) va vitamin B1 (2) uchraydi?
A. Baliq yog’ida b. Tuxum sarig’ida c.jigar d.loviya e.yer yong’oq
A) 1-c,d,e / 2-a,b
B) 1-a,c,d / 2-b,d,e
C) 1-a,b,c / 2-b,c,d,e
D) 1-b,c,d / 2-a,b,e
127. Ovqat hazim qilish sistemasining qaysi qismida fermentlar ishlab chiqarilmaydi?
A) ingichka ichakdan
B) og`iz bo`shlig`idan
C) oshqozonda
D) qizilo`ngachda
128. Jigar serroziga yemirilgan jigar hujayralari o’rniga qanday to’qima hujayralari hosil bo’ladi?
A) epiteliy va muskul
B) biriktiruvchi
C) muskul
D) qoplovchi
129. Qorin bo’shlig’i o’ng tomonining yuqorigi qismida qaysi organ joylashgan?
A) me’da osti bezi
B) jigar
C) ayrisimon bez
D) taloq
130. Ovqat hazm qilshning nerv markazi qayerda joylashgan?
A) o’rta va oraliq miya
B) talamus va gipotalamusta
C) uzunchoq miyada
D) uzunchoq miya va gipotalamusda
131. Ratsional ovqatlanish qoidasiga ko’ra kechki ovqat bir kecha-kunduzgi ovqat kaloriyasining necha foizini tashkil etishi kerak?
A) 35-40
B) 25-30
C) 15-20
D) 10-15
132. Ovqatning funksiyalarini aniqlang.
A) transport b) energetik c) plastik d) signal
A) c, d
B) a, b, c, d
C) a, b
D) b, c
133. Ovqat hazm qilish sistemasining qaysi qismida oqsillar parchalanmaydi?
A) ingichka ichakda
B) og`iz bo`shlig`ida
C) oshqozonda
D) o`n ikki barmoqli ichakda
134. Jigarda spirtning parchalanishi natijasida qanday birikma hosil bo`ladi?
A) limon kislota
B) karbon suv
C) sut kislota
D) sirka kislota
135. Jigarning o`ng bo`lagi (1) va chap bo`lagi (2) tananing qaysi qismida joylashgan?
A) o`ng qovurg`a yoyi ostida b) chap qovurg`a yoyi ostida
C) to`sh suyagi ostida d) taloqning ostida
A) 1- b 2- d
B) 1- c 2- d
C) 1- b 2- c
D) 1- a 2- c
136. Ovqat tarkibidagi oziq moddalarning fermentlar ta’sirida parchalanishi nima deb ataladi?
A) modifikatsion o`zgarish
B) kimyoviy o`zgarish
C) biofizik o`zgarish
D) fizik o`zgarish
137. Gipovitaminoz B1 kasaligida (1) va avitaminoz B1 kasaligida (2) kuzatiladigan belgilarni aniqlang.
A) qo`l-oyoq muskullarining uvishib og`rishi b) holsizlik, tez charchash c) beri-beri kasallik yuzaga keladi d) nerv tolalari falajlanadi e) terida sezuvchanlik oldin kuchayadi, keyin yo`qoladi f ) oyog`ini yaxshi ko`tara olmaydi va qadamni kalta-kalta qilib qo`yadi j) aqliy faoliyat pasayadi k) o`zlashtirish, esda saqlash qobiliyati pasayadi
A) 1-b, d, f, j 2-a, c, e, k
B) 1-a, b, j, k 2-c, d, e, k
C) 1-c, d, e, f 2-a, b, j, k
D) 1-a, b, c, d 2-e, f, j, k
138. Quyidagi birikmalarning qaysi biri vorsinkalarda kapillar (a) va limfa (b) tomirlariga so`riladi?
1. Oqsillar (aminokislota) 2. Yog`lar 3. Karbon suvlar
A) a-3 b-1,2
B) a-1,3 b-2
C) a-1 b-2,3
D) a-2 b-1,3
139. Ratsional ovqatlanishning qoidalarini ko`rsating.
A) miqdor, sifat, rejim
B) miqdor, rejim, plastik
C) energetik, sifat
D) energetik, plastik
140. Me’daning ichki shilliq pardasi ostida joylashgan bezlar (1) soni qanchaga yetadi va ingichka ichakning butun yuzasida qancha vorsinkalar (2) bo’ladi?
A) 14 mlrd b) 4 mlrd c) 14 mlrd d) 30-40 ming
A) 1-b, 2-c
B) 1-c, 2-b
C) 1-c, 2-d
D) 1-a, 2-b
141. Gipovitaminoz B1 kasalligida (1) va avitaminoz B1 kasalligida (2a) kuzatiladigan belgilarni aniqlang
A. Qo’l-oyoq muskullarining uvishib og’rishi
B. Holsizlik tez charchash
C. Beri-beri kasallik yuzaga keladi
D. Nerv tolalari falajlanadi
E. Terida sezuvchanlik oldin kuchayadi, keyin yo’qoladi. F. Oyog’ini yahshi ko’tara olmaydi va qadamini kalta kalta qilib qo’yadi
J. Aqliy faolyati pasayadi k. O’zlashtirish, esda saqlash qobiliyati pasayadi
A) 1-b,d,f,j 2-a,c,e,k
B) 1-c,d,e,f 2-a,b,j,k
C) 1-a,b,j,k 2-c,d,e,f
D) 1-a,b,c,d 2-e,f,j,k
32. Ayrish va teri
1. Bir kecha-kunduzda teri yuzasidagi necha gram epidermis hujayralari chiqindisi hosil bo’ladi?
A) 25-30
B) 50-35
C) 10-15
D) 40-45
2. Birlamchi siydikning tarkibi qonning qaysi qismi tarkibiga yaqin bo’ladi?
A) leykotsitlar
B) qon plazmasi
C) trombotsitlar
D) eritrotsitlar
3. Ona suti (a) va qon plazmasi (b) tarkibidagi mineral tuzlarni miqdorini aniqlang.
A) a-0.9 % b-0.8 %
B) a-0.9 % b-0.3 %
C) a-0.3 % b-0.9 %
D) a-0.8 % b-0.9 %
4. Qaysi gormon kam hosil bo’lsa, birlamchi siydikning qonga so’rilishi buziladi?
A) oksitosin
B) melotanin
C) vasoprossin
D) intermedin
5. Moddalar almashinuvining oxirgi maxsulotlari qaysi organlar orqali tashqariga chiqariladi
A) teri, derma, o’pka
B) o’pka, bronx, traxeya
C) buyrak, yurak, o’pka
D) teri, o’pka, buyrak
6. Vazoprossin gormoni qaysi jarayonni boshqaradi?
A) bolalarda o’sish va rivojlanishni
B) terida pigment hosil bo’lishini taminlaydi
C) sut bezlari faoliyatini
D) rebsorbisiya jarayoni
7. Moddalar almashinuvining oxirgi maxsulotlari, orttiqcha tuzlar, suv, organiz uchun zarur bo’lmagan va zararli moddalar chiqib ketadigan organlarni aniqlang.
1.o’pka 2.jigar 3.buyurak 4.taloq 5.teri 6.ichak 7.o’t pufagi
A) 1,2,3,7
B) 2,3,4,7
C) 5,6,7
D) 1,3,5,6
8. Terining ayrish funktsiyasini qaysi organlar orqali ta’minlaydi?
A) ter bezlari
B) ter va yog’ bezlari
C) ter, yog’, sut bezlari
D) ter va sut bezlari
9. Mayda muskul tolalari tananing qaysi qismida uchraydi?
A) barmoqlarda
B) qovurg’alar orasida
C) terining derma qavatida
B) kaftlarda
10.Reabsorbisiya jarayoni deb nimaga aytiladi?
A) birlamchi siydik tarkibidagi moddalarning vena tomirlariga qayta so’rilishi
B) birlamchi siydkdagi moddalarning arteriya tomiriga qayta so’rilishi
C) birlamchi siydikdan ikkilamchi siydikning hosil bo’lishiga
D) filtirasiya davriga
11. Buyurak-tosh kasalliklarining asosiy sababi nima?
A) birlamchi siydik hosil bo’lishining tezlashuvi
B) organizda tuz almashinuvining buzilishi
C) organizmda qon aylanishining jadallashuvi
D) organizmda uglrvod va oqsil almashinuvining buzilishi
12. Quyda berilganlarning qaysi birlari siydik ajralishini kamaytiradi?
A) simpatik nerv tolalari, antidiuretik gormoni
B) parasimpatik nerv tolalari, tiroksin gormoni
C) simpatik nerv tolalari, tiroksin gormoni
D) parasimpatik nerv tolalari, antidiuretik gormoni
13.Buyurakda qon aylanishining asosiy xususiyatini aniqlang.
A) arteriya qoni 2 joyda to’rsimon shakildagi kapillyarlar orqali o’tadi
B) venoz qon 2 joyda to’rsimon shakildagi kapllyarlar
Orqal o’tadi.
C) arteriya qoni venoz qonga juda tez aylanadi
D) qon tomirlar bo’ylab juda tez harakatlanadi
14. Buyurakda siydik hosil bo’lishining filtrasiya davri nimaga bog’liq?
A) kapillyarlardagi bosimning past, kapsuladagi bosimning yuqori bo’lishiga
B) kapillyarlardagi bosimning yuqori, kapuladagi bosimning past bo’lishiga
C) kapillyar va kapsuladagi bosimning bir xil bo’lishiga
D) buyurakdagi qadaxsimon kapsulalar soniga
15. Buyrak darvozasi orqali unga…
A) arteriya qon tomiri kiradi, vena qon tomirlari chiqadi
B) vena qon tomirlari kiradi, siydik yo’li chiqadi
C) vena qon tomiri kiradi, arteriya qon tomiri chiqadi
D) arteriya qon tomiri chiqadi, siydik yo’li kiradi
16. Katta odamda siydik yo’lining uzunligi qancha va u necha qavatdan iborat?
A) 30sm, 3 qavat
B) 15sm, 2 qavat
C) 40sm, 5 qavat
D) 20sm, 2 qavat
17. Birlamchi siydikning tarkibi qon plazmasi tarkibiga yaqin bo’lib, uning tarkibidagi plazmada qaysi modda bo’lmaydi?
A) oqsil
B) yog’
C) glyukoza
D) suv
18. Quvuqda qancha siydik to’planishini belgilang (sm kub).
A) 200-300
B) 350-400
C) 450-500
D) 500-700
19. Ayrish sistemasi qaysi organlardan tashkil topgan?
A) siydik yo’li, siydik pufagi, siydik chiqarish kanali
B) buyurak, siydik pufagi, siydik chiqarish kanali
C) buyurak, siydik yo’li, siydik pufagi, siydik chiqarish kanali
D) buyurak, siydik yo’li, siydik chiqarish kanali
20. Quyidagi birikmalarni qaysilari sog`lom odamning ikkilamchi siydigi tarkibida uchraydi?
1.tuz 2.oqsil 3.glyukoza 4.kreatinin 5.mochevina
A) 1, 2, 3, 4, 5
B) 2, 3, 4, 5
C) 1, 4, 5
D) 2, 3
21. Qaysi organ orqali moddalar almashinuvining oxirgi maxsulotlari qoldiq azot va suvda erigan tuzlar tashqariga chiqariladi
A) ichak
B) buyurak
C) o’pka
D) bronx
22. Siydik ajralishining qaysi gormon ko’paytiriladi?
A) katexolamin
B) antidyurektik
C) estereogen
D) tiroksin
23. Buyurakning birlamchi siydik hosil bo’ladigan qismi?
A) Shumlyanisky karsulasi
B) piramidalar
C) nefronlar
D) kalvasimon naychalar
24. Jismoniy mashq bajarish vaqtida 2000 ml ter ajralgan bo’lsa, uning tarkibidagi azot qoldig’i (a) va osh tuzi (b) ning miqdorini aniqlang.
A) a-8 gr b-4 gr
B) a-3 gr b-6 gr
C) a-4 gr b-8 gr
D) a-1 gr b- 2 gr
25. Ikkilamchi siydik tarkibida qanday moddalar uchraydi?
A) qoldiq azot, mochevina, keratin, tuz va suv
B) azot, mochevina, oqsil, tuz va suv
C) azot, mochevina, vitaminlar, tuz va suv
D) azot, keratin, tuz, mochevina, vitaminlar
26. Buyurakda sidik hosil bo’lishining birinchi davri qanday nomlanadi?
A) reabsorbsiya
B) filtrasiya
C) transpirasiya
D) plazmoliz
27. Odam terisida qanday retseptorlar bo’ladi?
A) harorat sezuvchi
B) og’riqni sezuvchi
C) bosimni sezuvchi
D) barcha javoblar to’g’ri
28. Epidermisning ustki qavati har necha kunda butunlay yangilanadi?
A) 4-5
B) 7-11
C) 1-2
D) 15-20
29. Terining qaysi qismida yog’ va ter bezlari joylashgan?
A) epidermisda
B) dermada
C) epidermis, dermada
D) teri osti kletchatkasi, dermada
30. Teri qanday funksiyani bajaradi?
A) sezish, nafas olish, issiqlikni tartibga solish
B) himoya, sezish, nafas olish
C) issiqlikning boshqarilishi, nafas olish, sezish
D) himoya, sezish, ayrish, issiqlikning boshqarilishi
31.Terining derma qavati qanday to’qimalardan hosil bo’lganini belgilang.
A) bir qavatli epiteliy
B) ko’p qavatli epiteliy
C) biriktiruvchi
D) muskul
32.Tananing qaysi qismlarida terining qalinligi 4 mm gacha bo’ladi?
1.qo’lning kafti 2.yuz 3.ko’krak 4.oyoqning tovoni 5.qorin 6.tananing orqa
A) 1,2,3,4
B) 3,4,5,6
C) 4,5,6
D) 1,4,6
33.Soch va tuk tolalarining ildizi terining qaysi qismida bo’ladi?
A) gipoderma
B) derma, gipoderma
C) epidermis, derma
D) derma
34. Qon plazmasi (a) va ona suti (b) tarkibidagi oqsillar miqdorini aniqlang.
A) a-7-8 % b-4.5 %
B) a-7-8 % b-0.3 %
C) a-7-8 % b-6.5 %
D) a-7-8 % b-1.5 %
35. Odam organizmda ter bezlari ayrishi natijasida bir kecha-kunduzda ajraladigan ter miqdorini uning tarkibidagi osh tuzi va azot qoldig’ining miqdorini aniqlang.
A) 700 ml, 2gr, 1gr
B) 500 ml, 2 gr, 1gr
C) 500 ml, 1gr, 2gr
D) 550 ml, 3gr, 2g
36. Ona suti (a) va qon plazmasi (b) tarkibidagi uglevodlar miqdorini aniqlang.
A) a-4,5 % b-0,1 %
B) a-1,5 % b-0,1 %
C) a-6,5 % b-0,1 %
D) a-0,1 % b-1,5 %
37. Reabsorbisiya jarayonini pasaytiradigan ichki sekresiya bezi va gormonini belgilang.
A) qalqonsimon bez, tiroksin
B) gipofiz, vasopressin
C) qalqonsimon bez, timozin
D) gipofiz, oksitotsin
38. Ayollar ko`krak sut bezlardan ajiraladigan sutning tarkibidagi oqsil, yog`, uglevod, mineral tuzlar, va suv miqdori to`g`ri ko`rsatilgan javobni aniqlang ?
A) 1.5 % 4.5 % 5.5 % 0.5 % 87 %
B) 1.5% 3.5 % 5.5 % 0.5 % 86 %
C) 1.5 % 3.5 % 6.5 % 0.3 % 85 %
D) 1.5 % 4.5 % 6.5 % 0.3 % 87 %
39. Siydik yo’li qayerdan boshlanadi?
A) buyrak jomidan
B) buyrak darvozasidan
C) kalavasimon kanalchalardan
D) buyrak po’stidan
40. Nefrit va piyelonefrit kasalliklarining sababi nima?
A) tiroksin gormonining ko’p ishlab chiqarilishi
B) tuzni ko’p iste’mol qilish
C) kam harakatlanish
D) tish kasalliklarini o’z vaqtida davolamaslik
41. Buyrakdan siydik ajralishini kuchaytruvchi (a) va kamaytruvchi (b) nervlar hammda garmonlarni juftlab ko`rsating ?
1. Simpatik nerv tolasi 2. Parasimpatik nerv tolasi 3. Vasopressin 4. Tiroksin
A) a-1,3,4 b-2
B) a-2,4 b-1,3
C) a-1,3 b-2,4
D) a-2 b-1,3,4
42. Buyrakdan ajraladigan moddalarni belgilang ?
1.siydik kislata 2.qoldiq azot 3.ortqcha tuz 4.kreatinin
5.oqsil 6.lipaza 7.oziq moddalar
A) 3,4,6,7
B) 1,3,5,6
C) 1,2,3,4
D) 1,2,3,5
43. Buyrak dorvoza qismidan … kiradi (a) va … chiqadi(b).
1. Buyrak arteriyasi 2.buyrak venasi 3.siydik yo`li 4.buyrak aortasi 5.tojisimon arteriya
A) a-5 b-2,3
B) a-1,4 b-2,3
C) a-1,5 b-2,3,4
D) a-1 b- 2,3
44. Bolalar sovuni tarkibida qaysi moddalar teridagi mikroblarni yo`qatadi (a) va terni yumshatadi (b) ?
A) a-bor kislota b-lanolin
B) a-xlorid kislat b-vazelin
C) a-bor kislata b-lytsin
D) a-sulfat kilota b-letsitin
45. Teri epidermasining sirtqi qavatidagi o’lik hujayralar va derma qavati orasida qanday hujayralar joylashgan?
A) dermaning o’lik hujayralar qavati
B) gipoderma qavati
C) epidermaning tirik hujayralar qavati
D) reseptorlar
46. Sog’lom odamning ikkilamchi siydigida quydagi birikmalarni qaysilari bo’lmasligi kerak?
1.tuz 2.oqsil 3.glukoza 4.kreatinin 5.mochevina
A) 2,3,4,5
B) 1,4,5
C) 2,3
D) 1,2,3,4,5
47. Ona suti (a) va qon plazmasi (b) tarkibidagi uglevodlar miqdorini aniqlang.
A) a-4,5 % b-0,1 %
B) a-1,5 % b-0,1 %
C) a-6,5 % b-0,1 %
D) a-0,1 % b-1,5 %
48. Buyrakning po’st qavatidagi qoramtir nuqtalar nima?
A) buyrak jomi
B) malpigi tuguni
C) baumen kapsulasi
D) buyrak venasi
33. Ichki sekretsiya bezlari.
1. Bo‘yini o’sishdan to’xtagan katta yoshdagi odamlada somatotrop gormonning ko’p ishlab chiqarilishi natijasida qanday kassalik kelib chiqadi?
A) qansiz diabet
B) nanizm
C) akromegaliya
D) gigantizm
2. Kalla suyagining turk egarchasida qaysi bez joylashgan?
A) epifiz
B) ayrisimon
C) gipofiz
D) qalaonoldi
3. Quydagilardan qaysi biri immunitet hosil bo’lishida qatnashadi?
1.ayrisimon bez 2.taloq 3.jigar 4.antitana 5.antitoksin
6.buyrak
A) 1,2,3,4
B) 1,3,5,6
C) 1,2,4,5
D) 1,5,4,3
4. Kalsiy elementining yetishmasligi organizmga qanday tasir qiladi?
A) nerv sistemasining qo’zg’aluvchanligi susayadi
B) muskullarning qo’zg’aluvchanligi pasayadi
C) qonda eritrositlar miqdori kamayadi
D) nerv va muskullarning qo’zg’aluvchanligi ortadi
5. Timozin gormonini qaysi bez ishlab chiqaradi?
A) epifiz
B) gipofiz
C) qalqon oldi
D) ayrisimon
6.Quyida berilganlarni fermentlar (1) va gormonlarga (2) ajrating.
A.amilaza b.timozin c.ptialin d.tiroksin e.melatonin f.pepsin g.laktotrop h.tripsin
A) 1-a,b,c,h / 2-c,d,e,g
B) 1-a,c,f,h / 2-b,d,e,g
C) 1-b,e,f,g / 2-a,c,f,h
D) 1-b,e,h,g / 2-a,c,f,g
7. Qonda qandning miqdori… dan oshaversa u siydik bilan tashqariga chiqarila boshlaydi.
A) 80-110 ml %
B) 80-120 ml %
C) 120-130 ml %
D) 140-150 ml %
8. Buyrak usti bezlarning ustki po’stloq qavatidan hosil bo’ladigan gormonni belgilang.
A) noradrenalin
B) katexolamin
C) adrenalin
D) esterogen
9. Paratgormon ishlab chiqarilishi juda kamaysa, bemorda qanday belgilar kuzatiladi?
1.nerv-muskul, sistemasining qo’zg’aluvchanligi pasayadi 2.soch to’kiladi 3.tana muskullari bo’shashadi 4.suyaklar mo’rt bo’lib qoladi 5.nerv-muskul sistemasining qo’zg’aluvchanligi ortadi 6.odam umumiy holsizlanadi va tez charchaydi 7.odamda tetaniya holati yuzaga keladi
A) 1,3,5,6
B) 2,4,5,7
C) 2,3,6,7
D) 1,2,3,4
10. Ichki sekretsiya bezlariga qaysi bezlar kirishini belgilang?
A) oshqozon osti bezi, so’lak bezi, gipofiz, qalqonsimon bez
B) buyrak usti bezi, qalqonsimon bez, ter bezlari, gipofiz, oshqozon osti bezi
C) gipofiz, qalqonsimon bez, buyrak usti bezi
D) qalqonsimon bez, gipofiz, buyrak usti bezi, yog’ bezlari, oshqozon osti bezi
11. Suyaklarning o’sishini qaysi bez ajratadigan biologik aktiv moddalar boshqaradi?
A) gipofiz bezi
B) qalqonsimon bez
C) ayrisimon bez
D) buyurak usti bezi
12. Quydagi ichki sekretsiya bezlaridan qaysi birining faoliyati buzulishi oqibatida Bazedov kasalligi kelib chiqadi?
A) ayrisimon bez
B) gipofiz bez
C) buyurak usti bezi
D) qalqonsimon bez
13. Qaysi bezning gormoni ta’sirida folikula rivojlanadi?
A) jinsiy
B) gipofiz
C) ayrisimon
D) oshqozon osti
14. Katta odamlarda somatotrop gormon ko’p ishlab chiqarilsa qanday kasallik kelib chiqadi?
A) bazedov
B) akromegaliya
C) gigantism
D) bo’qoq
15. Qaysi bez balog’atga yetish davrigacha kattalashib, so’ngra kichiklasha boshlaydi?
A) gipofiz
B) qalqonsimon
C) oshqozon osti
D) ayrisimon
16. Insulin qanday vazifani bajaradi?
A) qondagi ortiqcha glyukozani glyukogonga aylantiradi
B) glyukogenni glyukozaga parchalaydi
C) disaxaridlar hosil bo’lishini taminlaydi
D) yog’larning oksidlanishiga yordam beradi
17. Balog’atga yetish davridan boshlab qaysi bezning funksiyasi susaya boradi?
A) qalqon oldi
B) ayrisimon
C) gipofiz
D) buyrak usti
18. Somatotrop gormoni organizmda qanday jarayonlarni boshqaradi?
A) oqsillar sintezlanishi
B) uglevod sintezlanishi
C) lipidlar sintezlanishini
D) buyrak usti bezi ishini
19. Timozin gormonini qaysi bez ishlab chiqaradi?
A) ayrisimon
B) qalqon oldi
C) qalqonsimon
D) buyrak usti
20. Qondagi glyukoza miqdorining domiy bo’lishi qaysi bezning qanday gormoni orqali boshqariladi?
A) buyrak usti bezi, insulin
B) buyrak usti bezi, gastrin
C) oshqozon osti bezi, adrenalin
D) oshqozon osti bezi, insulin
21. Tiroksin gormoni buyurak faoliyatiga qanday tasir ko’rsatadi?
A) buyrak qon tomirlarini kengaytirib, siydik ajralshini pasaytiradi
B) buyrak qon tomirlarni toraytirib, siydik ajralishini kuchaytiradi
C) reabsorbsiya jarayonini pasaytirib, siydik ajralishini ko’paytiradi
D) reabsorbsiya jarayonini kuchaytirib, siydik ajralishini pasaytiradi
22. Paratgormon juda kamayib ketsa organizmda qanday o’zgarishlar yuzaga keladi?
1.nerv-muskul, sistemasining qo’zg’aluvchanligi susayadi 2.soch to’kiladi 3.suyaklar yumshab qoladi 4.qovoqlar pirpirab uchadi 5.tutqanoq holati yuzaga keladi 6.qo’llar qaltiraydi
A) 2,3,5
B) 1,4,6
C) 1,2,4
D) 1,3,6
23. Qaysi gormon etishmasa suyaklar tez sinuvchan bo’lib qoladi?
A) tiroksin
B) vsoprosin
C) parateroidin
D) adrenalin
24.Timozin gormoni qanday jarayonlarga ta’sir etadi?
1.bolalarning o’sishiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi 2.nerv-muskul sistemasining qo’zg’aluvchanligini kamaytiradi 3.ayollarning jinsiy bezi funksiyasini pasytiradi 5.bolaning balog’atga yetishini susaytiradi 6.organizmning immunitet xususiyatini oshiradi 7.organizmda yog’ almashinuvini tartibga soladi.
A) 1,2,3,4
B) 2,3,4,5
C) 1,3,5,6
D) 4,5,6,7
25. Qaysi bezlardan ajralgan gormonlar organizmda pigment almashinuvini boshqarishda ishtirok etadi?
A) gipofiz-intermedin, epifiz-melatonin
B) gipofiz-oksitotsin, epifiz-melatonin
C) qalqonsimon-tiroksin, epifiz-vazopressin
D) buyurak usti-esterogen, gipofiz-tireotrop
26. Odam tanasining turli qismlarida joylashgan bo’lsa ham, funksiyasi bir-biriga chambarchas
Bog’liq bo’lgan sistemani aniqlang.
Endokrin
Ovqat hazm qilish
Qon aylanish
Ayirish
27. Hukumron bez funksiyasi markaziy nerv sistemasining qaysi qismidan ajralgan gormonlar orqali boshqarilishini belgilang.
A) gipotalamus-neyrogormon
B) talamus-intermedkigormon
C) orqa miya-melatonin gormoni
D) miya ko’prigi-paratgormon
28. Bolalardagi o’sish va rivojlanishiga ta’sir qiladigan garmonlar guruhini toping.
A) gomatotrop, gonadotrop
B) tiroksin, laktotrop
C) somatotrop, tiroksin
D) gonadotrop, insulin
29. Gipotireoz kasalligi og’ir kechganda, qanday belgilar paydo bo’ladi?
1.bemorning tanasi shishadi 2.teri quruqlashadi 3.aqliy faoliyati zaiflashadi 4.esda saqlash va o’zlashtirish qobilyati pasayadi 5.yaxshi eshitmaydi
A) 1,2,3
B) 2,3,4
C) 3,4,5
D) 1,3,4
30. Timozin gormoni qanday jarayonlarga ta’sir ko’rsatadi?
1.bolalarning o’sishiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi 2.jinsiy bezlar funksiyasini pasaytiradi 3.bolada balog’atga yetishini susaytiradi 4.limfotsitlar hosil bo’lishini kuchaytiradi 5.organizmning immunitet xususiyatini oshiradi.
A) 1,4,5
B) 1,2,4
C) 1,5,2
D) a,b,d
31. Somatotrop gormoni organizmda qanday vazifani boshqaradi?
A) organizmda oqsil sintezi, bolalar va o’smirlarning o’sishi, rivojlanishini
B) pigment, uglaevodlar almashinuvini
C) bolalarning o’sish va rivojlanishini
D) kalsiy-fosfor almashinuvini
32. Timozin gormonini qaysi bez ishlab chiqaradi?
A) gipofiz
B) epifiz
C) ayrisimon
D) qalqon oldi
33. Tashqi sekresiya bezlariga qaysi bezlar kiradi?
1.yog’ 2.gipofiz 3.oshqozon osti 4.sut 5.ayrisimon 6.ter 7.jinsiy
A) 1,4,6
B) 2,5,7
C) 3,4,7
D) 1,3,7
34. Funksiyasi o’xshash bo’lgan gormonlarni toping.
A) intermedin, melatonin
B) intermedin, oksitosin
C) adrenalin, melatonin
D) intermedin, adrenalin
35. Somatotrop gormoni kam ishlab chiqarilsa qanday kasallik vujudga keladi?
A) nanizm
B) gigantizm
C) qandli diabet
D) kamqonlik
36. Yod moddasi qaysi bezning gormonlari tarkibida bo’ladi?
A) buyrak usti
B) qalqonsimon
C) oshqozon
D) ayrisimon
37. Qaysi gormonlar qarama-qarshi vazifalarni bajaradi?
A) insulin-vazopressin
B) tiroksin-oksitotsin
C) vasopressin-tiroksin
D) tiroksin-paratgormon
38. Tashqi sekresiya bezini ko’rsating.
A) qalqonsimon bez
B) gipofiz bezi
C) epifiz bezi
D) oshqozon osti bezlari
39. Odamda qaysi bezning funksiyasi kuchaysa gigantizm kuzatilishini belgilang.
A) buyrak usti bezi
B) oshqozon osti bezi
C) gipofiz
D) qalqonsimon bez
40. Odam “gigant” bo’lib ketdi. Bu qaysi bezning faoliyati tufayli?
A) gipofiz
B) qalqonsimon bez
C) buyrak usti bezi
D) oshqozon osti bezi
41. Qaysi bez gormonlari oqsilarni uglevodlarga aylanishiga ta’sir qiladi?
A) gipofiz
B) oshqozon osti
C) buyrak usti
D) qalqonsimon
42. Bazedov kasalligining kelib chiqishiga sabab nima?
A) qalqonsimon bez funksiyasini susayishi
B) tiroksin gormoni miqdorini kamayishi
C) epifiz bezi funksiyasini susayishi
D) qalqonsimon bez aktivligining oshishi
43. Quydagilardan qaysi biri organizmlarni muxofaza qiluvchi organlar deb ataladi?
1.ayrisimon bez 2.ko’z 3.qo’l 4.limfa tugunlari 5.qon tomirlari 6.taloq 7.nerv tugunlari 8.jigar 9.yog’
A) 1,2,3,9
B) 2,3,5,9
C) 1,4,6,8
D) 2,3,5,7
44. Qalqon oldi bezining umumiy og’irligi qancha?
A) 50-100 mg
B) 100-150 mg
C) 100-120 mg
D) 150-200 mg
45. Buyurak usti bezining qaysi gormoni oqsil va uglevodlar almashinuvuni boshqaradi?
A) mineralokortikoid
B) glyukokortikoid
C) androgen
D) katexolamin
46. Katta odamda ichki sekretsiya bezlari va ularning massalarini juftlab ko’rsating.
1.gipofiz 2.qalqonsimon bez 3.qalqon orqa bezi 4. Buyrakusti bez 5. Me’da osti 6. Moyak
A.10-20 gr b.100-150 mg c.70-80gr d. 25-30 gr e.20-36 gr f . 0.5-0.6 gr
A) 1-f 2-d 3-b 4-a 5-c 6-e
B) 1-f 2-d 3-b 4-a
C) 1- d 2-e 3-b 4-f 5-a 6-c
D) 1- d 2-e 3-b 4-f
47. Terida pigment hosil bo’lishini boshqaradigan intermidin gormoni gipofiz bezining qaysi qismidan ajraladi?
A) oldingi qismidan
B) oraliq qismidan
C) orqa bo’ladigan
D) barcha qismlaridan
48. Insulin gormoninig yetishmasligi moddalar almashinuvining qaysi turi buzulishiga olib keladi?
A) yog’lar
B) uglevodlar
C) oqsillar
D) uglevodlar, yog’lar
49. Tashqi va ichki sekretsiya bezlariga mos keladiganlarini belgilang.
1.tashqi sekretsiya 2.ichki sekretsiya
A.tolaq bezi b.epifiz v. Yog’ g.ter d.qalqonsimon e.oshqozonosti j.buyrak usti
A) 1-a,v,g / 2-b,d,j
B) 1-a,b,e / 2-a,d,j
C) 1-b,v,g / 2-d,e,j
D) 1-j,e,d / 2-g,v,b
50. Qaysi gormon intermidin gormoni singari odam organizmda pigment almashinuvini boshqarishda ishtirok etadi?
A) gonadotrop
B) trietrop
C) laktotrop
C) melatonin
51. Necha yoshdagi odamda ayrisimon bezning eng ko’p massasi 30-40 gr ni tashkil etadi?
A) 25
B) 70
C) 50-60
D) 14-15
52. Qanday kasallik qalqonsimon bez funksiyasining oshishi natijasida sodir bo’ladi?
A) beri-beri
B) tireotoksikoz
C) singa
D) gipoterioz
53. Melotonin (1) intermidin (2) timozin (3) garmonlari qaysi bez garmonlari hisoblanadi ?
A) epifiz b) qalqonsimon c) buyrak usti d) ayrismon e) gipofiz
A) 1-a 2-e 3-d
B) 1-e 2-a 3-d
C) 1-a 2-c 3-d
D) 1-e 2-d 3-a
54. Ichki sekretsiya bezlari ishlab chiqargan maxsulotlar nima deb ataladi?
A) fermentlar
B) enzimlar
C) gormonlar
D) antitanalar
55. Esterogen gormoni qayerda ishlab chiqariladi.
1.buyurak usti bezining po’stloq qavatida 2.tuxumdonda 3.urug’donda
A) 1,2
B) 2,3
C) 1,3
D) 2
56. Paratgormon (1), glyukokortikoid (2), somatotrop (3), melatonin (4), gormonlari organizmda qaysi funksiyalarni boshqaradi?
A. Kalsiy-fosfor almashinuvini b.oqsil va uglevodlar almashinuvini c.pigment almashinuvini d.oqsillar sintezlanishini
A) 1-b/ 2-d/ 3-a/ 4-c
B) 1-d/ 2-a/ 3-c/ 4-b
C) 1-a/ 2-b/ 3-d/ 4-c
D) 1-a/ 2-b/ 3-c/ 4-d
57. Kalsiy va fosfor almashinuvini boshqaradigan vitamin va gormonlarni ko’rsating.
A) D vitamini, somatotrop
B) D vitamini, paratgormon
C) E vitamini, melotanin
D) K vitamini, timozin
58. Nerv va muskullar qo’zg’luvchanligini qaysi element muvozanatlashtirib turadi?
A) natriy
B) kaliy
C) kalsiy
D) yod
59. Bosh miyaning qaysi qismi gumoral boshqaruvni amalga oshirish mumkin?
A) uzunchoq miya
B) miyacha
C) o’rta miya
D) oraliq miya
60. .... Ning yetishmasligi odam tanasining umumiy qaltirashi (tutqanoq) ga olib keladi.
Tiroksin
Timozin
Glyukokortikoid
Paratgormon
61. Qaysi kasallikda ko’p terlash, asabiylashish, uyqisizlik, yurak urushining kuchayishi, odamning ozishi kuzatiladi?
A) endemik bo’qoq
B) tireotoksikoz
C) tetaniya
D) gipoterioz
62. Gipofizning orqa bo`ladidan ajraluvchi gormoni aniqlang?
A) vazopresin
B) samototrop
C) oksitotsin
D) intermidin
63. Qaysi bezdan ishlab chiqaradigan garmon linfotsitlar hosil bo`lishni kuchaytradi
a) ayrisimon bezi garmoni
B) qalqonoldi bezi garmoni
C) qalqonsimon bezi garmoni
D) buyrak usti bezi garmoni
64. Oshqozon osti bezining garmoni insulin qanday jarayonlarni boshqarishini belgilang ?
A) yurak ishini kuchaytradi va glyukogening parchalanishini oshiradi
B) moddalar almashinuvini oshiradi va nerv sistemasini qo`zg`aluvchanligini kuchaytradi
C) organizmni o`sishni va glyukozadan glyukogen sintezini boshqaradi
D) organizmni o`sishi va jinsiy balog`atga yetishni boshqaradi
65. Antidiuretik gormon siydik ajralishiga ta’sirini aniqlang.
I. Reabsorbsiya jarayoni
II. Siydik ajralishini
1.kuchaytiradi 2. Kamaytiradi
A) I-1 II-2
B) I-2 II-1
C) I-1 II-1
D) I-2 II-2
66. Bazedov kasalligi vaqtida davolanmasa qanday belgilar kuzatiladi?
1.yurak o’ynashi 2.ko’zning chaqchayishi 3.juda ozib ketish 4.ko’p terlash 5.asabiylashish 6.uyqusizlik
A) 1,3,5
B) 1,3,6
C) 1,3
D) 3,5
67. Gifofiz bezi qaysi nerv sistemasi orqali boshqariladi?
A) markaziy
B) somatik
C) vegetativ
D) oily nerv.
68. Odamning immunitet xususiyatini oshiruvchi gormonni belgilang.
A) katexolamin
B) tiroksin
C) timozin
D) paratgormon
69. Kalsiy va fosfor almashinuvini boshqaradigan vitamin va gormonlarni ko’rsating.
A) C vitaminini, tiroksin gormoni
B) C vitaminini, glukokortikoid gormoni
C) B1 vitaminini, tiroksin gormoni
D) D vitaminini, parat gormon
70. Gipofizning oldingi (1) va oraliq (2) bo’lagidan ajraladigan gormonlarni belgilang.
A) somatotrop b) melatonin
C) intermidin d) tiroksin
A) 1-c, 2-b
B) 1-b, 2-a
C) 1-a, 2-b
D) 1-a, 2-c
Do'stlaringiz bilan baham: |