Bosim o'lchash asboblari va turlari Reja

Deformatsion prujinali bosim o'lchash asboblari
Prijina, manometr, vakuummetr, tyagometr, naporomer, differensial her asboblarning bosimini siyraklanishini va bosim manometr va barometr o'zgarishini o'lchash uchun keng qo'llaniladi. Prijina asboblarning ishlash prinsipi tudi elastik unsurlarning deformatsiyasi miqdorini o'lchashga asoslangan. Sezgir unso'ming deformatsiyasi ta'sirida uzatish mexanizmlari yordamida asbob shkalasi burchakli yoki chiziqli oʻzgaradi. Asbobda qo'llanilgan sezgir unsurning turiga ko'ra naychasimon, membranali va silfonli manometrlar mavjud. Prujina asboblar namunali va ishlovchi, ya'ni turli ishlab chiqarish jarayonlaridagi bosim va siyraklanishni o'lchash uchun ishlatiladi. Naychasimon prujinali asboblar. Sezgir unsur sifatida naychasimon manometrik prujina ishlatilgan deformatsion asboblar tajriba va ishlab chiqarish amaliyotida keng tarkalagan. Ayniqga bir uramli naychasimon prujina asbob manometr, vakuummetr, manovakuummetr va difmanometrlar juda ko'p qo'llaniladi. Naychasimon prujinali asboblarning ishlash prinsipi o'lchanayotgan bosimni bir uramli yoki ko'p uramli naychasimon prujinaning elastik deformatsiya kuchi bilan muvozanatlashga asoslangan.Bir o'ramli prujinali manometrlar namunaviy, nazorat qiluvchi va texnik asboblar sifatida tayyorlanadi. Aniqlik toifa (klass)lari 0,2 dan 4,0 gacha bo'lib, 100 kPa dan ... 1000 MPa gacha o'lchash chegarasiga ega.
Ko'p o'ramli trubkali prujina ketma - ket ulangan bir nechta bir o'ramli prujinalardan tashkil topgan bo'lib, shuning hisobiga erkin uchi ma'lum miqdorda ko'proq qo'zg'alib, qisman kuchlanish hosil qiladi. Shuning uchun ko'p o'ramli prujinalar qayd qiluvchi manometrlarda keng qo'llaniladi. Keyingi paytlarda yuqori o'lchash chegarasi 160 MPa ga teng bo'lgan manometrlar ishlab chiqarilmoqda.



Yuk porshenli asboblar
Bu asboblarning ko'pchiligi tajriba sharoitida turli manometrlami tekshirish va darajalash uchun muljallangan. 8-rasmda yuk-porshenli manometming prinsipial chizmasi tasvirlangan.
Yuk kolonkasi 9 ning markazida silliqlangan silindrik kanal bo'lib, bu kanalning ichida yuk tarelka 8.1 Siljuvchi porshen 6 joylashgan, Kolonkaning kanali porshen 11 ga ega bo'lgan press bilan ulangan. Bundan tashqari u tekshirilayotgan manometr 10 bilan bog'lovchi shtutserlar 5 ga ulangan. Kolonka va shtutser kanallari ninasimon ventil 4 lar bilan ta'minlangan. Ventil 1 yordamida ishchi suyuqlik tukiladi. Aavval ventil 3 c Ishni boshlashdan avval 3 ochilib, sig'im 2 dan asbobning gidravlik tizimi ishchi suyuqlik bilan to'ldiriladi. Tizimni to'ldirish bilan bir vaqtda maxovik 12 ni soat strelkasining yo'nalishiga qarshi burab porshen 11 aylantiriladi. Porshen 11 oxirigacha aylantirilgan holda sig'im 2 da ishchi suyuqlik qisman qolishi kerak. Ishchi suyuqlik sifatida o'rtacha qovushqoqlikka ega bo'lgan mineral moy ishlatiladi. Asbob tulganidan sung ventil 3 biriktiriladi. Keyin maxovik 12 moy bosimi natijasida kutarilgan yuk tarelkasi ko'rsatkichi to'g'risiga kelguncha buraladi. Porshenli manometrning to'zilishiga ko'ra uning ishlash prinsipi gidravlik tizimdagi o'lchanayotgan bosimning yuklar kuchini muvozanatlashiga asoslangan.

XULOSA
Men Oziq-ovqat muhandisligi fanidan bosim o'lchash asboblari va turlari mavzusida mustaqil ish olgan edim. Bu mavzu bo'yicha darsliklarda berilgan ma'lumotlardan va internet vositalaridan ko'plab qiziqarli va mazmunli malumotlar topdim. Bosim o'lchash asboblari va turlari haqida ko'plab ma'lumotlarni bilib oldim va o'z bilimimni yanada mustahkamladim.
ADABIYOTLAR

1. Islom Karimov. Ozbekiston XXI asr bo'sag 'asida. Toshkent, O'zbekiston, 1997.
2. BE Muhamedov Metrologiya Texnologik ko'rsatdehlarini o'lchash usullarl va asboblari Toshkent, O'qituvchi, 1991.
3. Г.М.Иванов, Н.Д.Кузнецов, В.С. Чистяков Теплотехнические измерения и приборы. М: Энергоатомиздат, 1984.
4. В.С. Чистяков краткий справочник по теплотехническим измерениям.-М: Энергоатомиздат, 1990.
5. Н.Д.Кузнецов В.С.Чистяков. Сборник задач и вопросов по теплотехническим измерениям и прибором.-М: Энергоат 1986.
6. Гольцман В.А. Приборы контроля и средството и тепловых процессов.