Босқичида инсон ҳуқуқларининг таъминланиши. Инсон ҳуқуқлари соҳасидаги халқаро ва миллий ташкилотларнинг ҳуқуқий мақоми

Конституция турлари
Конституциялар тараққиѐтнинг турли даврларида ва алоҳида
шароитларда вужудга келганлиги сабабли уларнинг турлари ҳам хилма-
хилдир.
Конституцияларнинг турланишига шакли, қабул қилиниш тартиби, амал қилиши ва бошқалар таъсир қилади.
Энг аввало Конституциялар ѐзилган ва ѐзилмаган Конституцияларга бўлинади. Аксарият мамлакатларнинг конституциялари алоҳида тартибда қабулқ илинган, ягона ҳужжат тартибида мавжуд бўлган Конституция бўлиб, улар ѐзилган конституция деб эътироф этилади.
Конституцияга ўзгартириш киритиш тартибига қараб юмшоқ ва қаттиқ
конституцияларга бўлинади. ―Юмшоқ‖ конституцияга ўзгартириш киритиш
тартиби оддий қонунга ўзгартириш кириш тартибига ўхшаган бўлади.
―Қаттиқ‖ Конституцияга ўзгартириш киритишда мураккаб тартиб
ўрнатилган.
АҚШ Конституциясини ҳақиқатдан қаттиқ Конституция деса бўлади.
Уни қабул қилинганлигига 225 йил ўтган бўлса унга бор йўғи 27 қўшимча
киритилган, уни ҳам 10 таси дастлабки икки йилда 1787-89 йилларда
киритилган.
Россия Конституцияси ҳам қаттиқ Конституция ҳисобланади.
Ўзбекистон Конституциясига ўзгартириш киритиш учун оддий қонунларга
нисбатан анча мураккаб тартиб ўрнатилган. Бундан ташқари Конституцияларни вақтинча ва доимий конституцияларга бўлиш мумкин.
Инсон ва фуқароларнинг асосий хуқуқлари, эркинликлари ва бурчларининг Конституцияда акс эттирилиши
Ҳуқуқ давлат томонидан таъминланадиган муносиб яшаш шароитига эга
бўлиш, зўрликлардан ҳимоя қилинишнинг табиий имкониятидир. Эркинлик
эса, бирор-бир нарсада (ҳулқ-атворда, фаолиятда) қонун билан
тақиқланмаган, бирор-бир чеклашни йуклигидир. Яъни ҳуқуқда асосий
масала имкониятга эга бўлиш, эркинликда эса чеклашни йуклигидир.
5-Мавзу. Ўзбекистон Республикасида давлат ҳокимиятининг ташкил этилиши. Ўзбекистонда сайлов жараѐнларининг конституцион
асослари. Ўзбекистон Республикаси Конституциясига ўзгартиришлар
киритиш тартиби
Амалда барча давлатлар ўзини демократик давлат деб ҳисоблайди ва
буни конститутцияларида мустаҳкам қўйишган. Ўзбекистон Республикаси
Конституциясининг 5-бўлими ―Давлат хокимиятининг ташкил этилиши― деб
номланган бўлиб, ушбу бўлим асосида давлат ҳокимиятининг ташкил
этилиши масалалари бўйича хуқуқий асос бўлиб хизмат қилади. Демократик
давлат ҳокимият халққа тегишлилигини билдиради. Бунда ҳокимият нафақат
халққа тегишли, ҳокимиятни ўзи халқдан вужудга келиши, уни ягона
манбаси халқ эканлиги билан характерланади. Давлат сиѐсий ҳокимиятини
амалга оширар экан, халқдан ваколат олади. Конституциянинг ―Халқ
ҳокимиятчилиги‖ бобида ―Халқ давлат ҳокимиятинининг бирдан-бир
манбаидир‖ деб белгиланган (7-модда).