Boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularni malakasini oshirish

Adreslarning uchta turi mavjud:
Unicast: Birlik interfeys identifikatori. unicast adresdan yuborilgan paket adresda 
ko‘rsatilgan interfeysga yetkaziladi. Anycast: turli tugunlarga tegishli bo‘lgan interfeyslar 
to‘plamini identifikatsiyalovchi. Anycast adresdan yuborilgan paket adresda ko‘rsatilgan 
interfeyslardan biriga yetkaziladi (marshrutlashtirish protokolida belgilanganlardan eng yaqini). 
Multicast: Turli tugunlarga tegishli bo‘lgan interfeyslar to‘plamini identifikatsiyalovchi. 
Multicast adres bo‘yicha yuborilgan paket ushbu adres tomonidan berilgan barcha interfeyslarga 
yetkaziladi. IPv6 da keng ravishda oldindan xabar beruvchi adreslar mavjud emas. Ularning 
funksiyalari multikast adreslarga o‘tkazilgan. 

---

51 
IPv6 adreslarini matn satrlari ko‘rinishida ifoda etishning uchta standart shakllari mavjud: 
1. Asosiy shakli x: x: x: x: x: x: x: x ko‘rinishiga ega. Bunda «x» — 16 bitlik — o‘n oltilik 
sonlar. Misollar: 
FEDC:BA98:7654:3210:FEDC:BA98:7654:3210 
1080:0:0:0:8:800:200С:417А
E’tibor qiling, har bir muayyan maydonlarda boshlang‘ich nollarni yozishga hojat yo‘q, biroq 
har bir maydonda hech bo‘lmaganda bitta raqam bo‘lishi lozim (2-bandda bayon etilgan holatdan 
tashqari). 
2. IPv6 adreslari ayrim turlarida ko‘pincha o‘zlarida nolli bitlarning uzun ketma-ketligini 
mujassamlashtiradi. Nol bitlik adreslar yozuvini qulayroq qilish uchun, ortiqcha nollarni olib 
tashlash uchun maxsus sintaksis nazarda tutilgan. « :: » yozuvidan foydalanish 16 ta nollik 
bitlardan iborat guruhlar borligiga ishora qiladi. « :: » kombinatsiyasi faqatgina adres yozilishida 
paydo bo‘lishi mumkin. « :: » ketma-ketligi, shuningdek, yozuvdan adresdagi boshlang‘ich va 
yakunlovchi nollarni olib tashlash uchun foydalanilishi mumkin. Masalan: 
1080:0:0:0:8:800:200С:417А unicast adres 
FF01:0:0:0:0:0:0:43 multicast adres 
0:0:0:0:0:0:0:1 teskari aloqa adresi
quyidagi ko‘rinishda ifoda etilishi mumkin: 
1080::8:800:200С:417А unicast adres 
FF01::43 multicast adres 
:: 1 teskari aloqa adresi
3. IPv4 va IPv6 larda ishlash uchun qulayroq bo‘lgan yozuvning muqobil shakli bo‘lib, 
x:x:x:x:x:x:d.d.d.d xizmat qiladi, bunda «x» — adresning o‘n oltinchilik 16 bitlik kodlari, «d» 
esa — adresning kichik qismini tashkil etuvchi o‘nlik 8 bitlik kodlari (standart IPv4 ifodasi), 
Misol uchun: 
0:0:0:0:0:0:13.1.68.3 (siqilgan ko‘rinishda ::13.1.68.3) 
0:0:0:0:0:FFFF:129.144.52.38 (siqilgan ko‘rinishda ::FFFF:129.144.52.38)
Umuman ta’kidlash mumkinki, yangi texnologiyalar yaratilayotgani, Internet 
foydalanuvchilarining tobora oshib borayotgani noyob IP adreslarga bo‘lgan talabni keskin 
oshirmoqda. Bo‘sh IPv4 adreslari qolmaganligi sababli hozirda IPv6 protokoliga o‘tish 
yuzasidan global darajada ish olib borilmoqda. Shuningdek, tobora soni ortib borayotgan Internet 
buyumlari ham yangi protokolga o‘tishni tezlashtirishni talab qilmoqda. IPv6 protokoliga 
o‘tishda o‘ta sinchkovlik bilan har bir jarayonni inobatga olish, vujudga keladigan muammolarni 
iloji boricha, samarali hal qilish kerak bo‘ladi. Buning uchun, tarmoq operatorlari ishchi 
personallarining va foydalanuvchilarning IPv6 protokoli bo‘yicha bilim va ko‘nikmalarini 

---

52 
rivojlantirish juda muhim hisoblanadi. Xulosa qilib aytganda, Internet tarmog‘ining yaqin 
kelajakdagi strukturasi IPv6 protokoliga asoslangan bo‘ladi va buning uchun tayyorgarlikni 
hoziroq boshlash maqsadga muvofiq. 

---

53