Bоshlang‘ich ta’lim mеtоdikasi kafеdrasi оna tili nazariyasi va amaliyoti

Namuna: eshik + i = eshigi
1. – Qanday ajoyib qishlog‘imiz bor! – dedi. (O.Yoqubov) 2. Mezbon chiqqach, Manzura yumshoqqina kursiga omonatgina o‘tirdi.(T.Malik)
3. Ekkan sabzi-piyozimizni necha bor shudgor qilib ketgan tumshug‘ing qurg‘urlar. (S.Anorboev) 4. Qani endi men ham o‘richchani sharillatib o‘qiydigan bo‘lsam. (S.Ahm.) 5. Qoravoyning o‘zi arava minmay, nega siz mindingiz?(S.Ahm.) 6. “Iloyo, umring go‘rda chirisin, yetimcha – yetti kulcha... Sen tambalga bergan tomog‘im harom bo‘lsin, darbadar!” (J.Abd.) 7....bultur beshta student kelgan edi, bittasi ham turolmadi....(Mirm.)
8. - Kim biladi, shu quruqligu issiqlik ham sabab bo‘ldimi, mollarga yomon bir kasal yuqyapti. (P.Q.)

7-mashq. Talaffuzdagina undosh tovushlar almashadigan so‘zlarni topib, izohlab yozing.

N a m u n a : kirib – kirip.
1. Qudrat minnatdorchilik bildirib uch-to‘rt qadam bosgandi hamki, orqadan haligi qizning ovozi eshitildi.(J.Abd.) 2. Rizqingni ollo taolo qaerga sochgan, biz bilamizmi?(O.) 3. Maqsadi – yoshlarni yo‘ldan urish bo‘lgan emish.(Sh.) 4. Tabib qanday harakat qilsa polvonga yoqmas edi.(A.Q.) 5. –U dutor, tanburni qanday chertardi!? – kaftlarini bir-biriga urib, shavqlanib o‘rtog‘ini maqtadi.(O.)

8-mashq. Quyidagi gaplarda undosh tovushlar tushgan va tushadigan so‘zlarni topib, izohlab yozing.

N a m u n a : Durust – durus(t).
1. Dashtning kindigi mana shu yer.(O.) 2. Qanday qilaylik, Ortiq aka, hamma yoq o‘rmon, pastu balandlik.(P.Q.) 3. Harchand ovoz chiqaraman deyman, qani ovoz chiqsa.(S.Ahm.) 4. Daraxtlarda to‘kilmay qolgan barglarni shirt-shirt yulib, har yoqqa uchiraverdi..(O.) 5.Ammo urush boshlanib, zabardast yigitlar frontga ketdi-yu, kimning qanaqaligi bilinib qoldi.(S.Ahm.) 6. –Nimasini aytasan, qizim, dunyoning bari tashvishi mening boshimda.(M.Ism.) 7. Kerak bo‘lsa, odam qo‘yib seni qo‘riqlaymiz.(T.Malik) 8. Xudo o‘zimga farzand bermadimi, shukur qilmay ilojim qancha... (S.Ahm.)

9-mashq. Quyidagi gaplarda tovush orttirilgan yoki orttirilishi mumkin bo‘lgan so‘zlarni topib, izohlang.