Boshlang`ich sinfda axborot texnologiyalari

Gopherning UNIX ga mos buyruqlari. Gopher - server bilan ishlaganda, turli xil buyruqlardan foydalanish mumkin:

1. 
   Buyruqlar bir qismi Gopher -makonning turli sohalarida harakat qilish uchun xizmat qiladi.
   
2. 
   Bundan tashqari,, belgi qo’yish imkoniyatini beruvchi qator buyruqlar mavjud.
   
3. 
   Ular Gopher makonida sayohat paytida kerakli menyu yoki oraliq punktlarni yana qidirib topish mumkin bo’lishligi uchun qo’llaniladi.
   

1. Harakat buyruqlari

<  > Bir qator yuqoriga siljitadi.
<  > Bir qator pastga siljitadi.
Joriy qatorni tanlaydi.
 Menyuning joriy punktiga axborotni aks ettiradi.
D Joriy faylni siljitadi.
P Joriy faylni chop qiladi.
G Dastlabki so’rovsiz Gopherdan chiqaradi.
q Dastlabki tasdiqlashdan so’ng.
U Oldingi betga o’tadi.

2. Belgilar

A Joriy menyuni belgilar ro’yxatiga qo’shib qo’yadi
a Menyuning joriy punktini belgilar ro’yxatiga qo’shib qo’yadi.
d Joriy belgini olib tashlaydi.
V Belgilarning joriy ro’yxatini ko’rsatadi.
Agar menyuning kerakli joyini qidirish maqsadida siz Internetning qiziqarli burchagida bo’lib qolib, unga boshqa vaqt kirmoqchi bo’lsangiz, u yerda o’z belgingizni qo’yishingiz mumkin.
Gopher -mijoz uni saqlab qo’yadi va istalgan paytda uni topib beradi.

Ushbu bobda shuni ta’kidlaymizki, Internet xizmatlari – bu tarmoqga kiruvchi serverlar tomonidan ko’rsatiladigan xizmat turlari tushuniladi. Ulardan keng qo’llanilganlariga quyidagilarni kiritish mumkin: Telnet – uzoqlashgan Kompyuterga kirish servisi, FTP – fayllar uzatish servisi, E-mail – xabar uzatish servisi, Usenet – e’lonlar elektron taxtasi tuzilishi, Gopher – matnli hujjatlarni qidirish va ko’rib chiqish servisi, WWW – grafika, tovush va vidlarni o’z ichiga olgan gipermatnli hujjatlarni qidirish va ko’rib chiqish servisi.

Internet – mijoz-server dasturini bajaradi.
E-mail bahs yoki telekonferentsiyalarni o’tkazish imkoniyatiga ega. Buning uchun ayrim bog’lovchi ishchi mashinalarga mail reflector lar o’rnatiladi. Elektron pochtasini manzilgohlash usullarini o’rganishda tashqi kommunikatsiya vositalari: aniq manzilgohlash va qo’shimcha manzilgohlash ishlatiladi.
Tarmoqga kirish bilan bog’liq xizmatlar servis markazlari yoki servis provayderlari deb ataladigan tashkilotlar tomonidan taqdim etiladi. Hozirgi vaqtda Internetga ulanishning eng ko’p tarqalgan doimiy va kompozitsion yo’llar bo’yicha seansli ulanishlar ishlatiladi.