Бошқа тармоқларда бухгалтерия ҳисобининг хусусиятлари

 
 
Текшириш учун саволлар: 
1. Сотишдан олинган даромадларнинг ҳисоби деганда нимани 
тушунасиз? 
2. 
Чакана савдо ва умумий овқатланиш корхоналарида сотиш 
таннархига киритилган харажатлар ёки сотилган товарларнинг таннархи 
қандай кетма-кетликда топилади? 
3. Давр харажатларининг ҳисоби таркибига нималар киради? 
4. Савдо корхоналарида якуний молиявий натижалар қандай 
аниқланади?
 
28-МАВЗУ: САВДО КОРХОНАЛАРИДА СОЛИҚ ТЎЛОВЛАРИ, 
МАЖБУРИЙ АЖРАТМАЛАР ВА УШЛАНМАЛАР ҲИСОБИНИНГ 
ХУСУСИЯТЛАРИ 
 
Режа: 
1. Савдо корхоналарида солиқ тўловларининг ҳисоби 
2. Савдо корхоналарида мажбурий ажратмалар ва ушланмаларнинг 
ҳисоби 

---

 
1. Савдо корхоналарида солиқ тўловларининг ҳисоби 
 
Савдо корхоналари давлатимизнинг солиқ қонунчилигига кўра мақоми ва 
юритаётган фаолият турлари бўйича ҳар хил солиқлар, мажбурий ажратмалар, 
тўловлар, ушланмалар ва йиғимларни тўлайдилар. Чунончи, чакана савдо, 
умумий овқатланиш
, 
улгуржи савдо корхоналари
 
(улгуржи савдо корхоналари 
уюшмаси тизимига кирувчи республика ихтисослаштирилган улгуржи база-
конторалари ва уларнинг ҳудудий базаларидан ташқари)
, 
жойлашган жойи ва 
аҳолисининг сонига қараб, белгиланган ставкаларда солиққа тортиладиган 
базадан ягона солиқ тўловини тўлайдилар. Улгуржи савдо корхоналари 
уюшмаси тизимига кирувчи республика ихтисослаштирилган улгуржи база-
конторалари ва уларнинг ҳудудий (вилоят, вилоятлараро ва туманлараро) 
базалари
 
белгиланган ставкаларда
 
ялпи даромад солиғини ва бюджетдан 
ташқари мақсадли фондларга ажратмаларни тўловчилари бўлиб ҳисобланади. 
Савдо корхоналари ҳисобланадиган автомобилларга ёқилғи қуюш шаҳобчалари 
(АЁҚШ) белгиланган ставкаларда ёғилғи истеъмоли солиғи ҳамда солиққа 
тортиладиган базадан ягона солиқ тўловини тўлайдилар. Комиссияга қабул 
қилинган товарлар ва консигнация товарлари бўйича воситачилик 
хизматларини кўрсатувчи савдо корхоналари воситачилик ҳақидан белгиланган 
ставкаларда ягона солиқ тўловини тўловчилари бўлиб ҳисобланадилар.