Bo’ri totemi

Shu sababdan ko’k bo’ri O’g’uzxoning jangovar chaqirig’i – uroni sifatida qabul qilingan. Qolaversa, aynan X – XI asrlarda o’g’iz – qipchoqlarning asosiy totemi oq bo’ri edi.

• Shu sababdan ko’k bo’ri O’g’uzxoning jangovar chaqirig’i – uroni sifatida qabul qilingan. Qolaversa, aynan X – XI asrlarda o’g’iz – qipchoqlarning asosiy totemi oq bo’ri edi.

Alpomishning otasi Boybo’ri kabi Bo’ri nomini tashuvchi shaxslar qadimgi O’rxun yozuvlarida ham uchraydi. XI asr mashhur tilshunosi Mahmud Qoshg’ariy “boy” so’ziga “urug’”, “qabila”, “jamoa” deb izoh beradi. Demak biz bundan shuni ko’ramizki “Boybo’ri”- “Bo’ri qabilasi”, bo’riga topinuvchi urug’ degan ma’noni anglatadi.

• Alpomishning otasi Boybo’ri kabi Bo’ri nomini tashuvchi shaxslar qadimgi O’rxun yozuvlarida ham uchraydi. XI asr mashhur tilshunosi Mahmud Qoshg’ariy “boy” so’ziga “urug’”, “qabila”, “jamoa” deb izoh beradi. Demak biz bundan shuni ko’ramizki “Boybo’ri”- “Bo’ri qabilasi”, bo’riga topinuvchi urug’ degan ma’noni anglatadi.

Shu sababli Boybo’ri qadimgi turkiy urug’lardan birining nomi bo’lib, keyinchalik ismga, etnonimga aylangan. O’zbeklar orasida keng tarqalgan Boybo’ri, Bo’rivoy, Bo’ritosh, Bo’rigul singari ismlar ham asli bo’ri totemi bilan bog’liq.

• Shu sababli Boybo’ri qadimgi turkiy urug’lardan birining nomi bo’lib, keyinchalik ismga, etnonimga aylangan. O’zbeklar orasida keng tarqalgan Boybo’ri, Bo’rivoy, Bo’ritosh, Bo’rigul singari ismlar ham asli bo’ri totemi bilan bog’liq.

Bo’ri totemining oila va farzand tushunchalari bilan bog’liqligi Farg’ona vodiysida farzandsiz ayollarning bo’ri tishini taqib yurishida yaqqol namoyon bo’ladi. Surxondaryo viloyatida yashovchi qo’ng’irot o’zbeklarida bo’ri tishi, tirnog’i va etining parchasini bola boshiga himoya vositasi sifatida osib qo’yish odati bo’lgan. Andijonlik qipchoqlarda qo’rquv, ruhiy hayajon bo’ri oshig’i solingan suvni ichirish orqali bartaraf etilgan.

• Bo’ri totemining oila va farzand tushunchalari bilan bog’liqligi Farg’ona vodiysida farzandsiz ayollarning bo’ri tishini taqib yurishida yaqqol namoyon bo’ladi. Surxondaryo viloyatida yashovchi qo’ng’irot o’zbeklarida bo’ri tishi, tirnog’i va etining parchasini bola boshiga himoya vositasi sifatida osib qo’yish odati bo’lgan. Andijonlik qipchoqlarda qo’rquv, ruhiy hayajon bo’ri oshig’i solingan suvni ichirish orqali bartaraf etilgan.