Bo’ri totemi

Qadimgi turkiy xalqlar ona bo’riga ehtirom yuzasidan o’z yalovlarini oltin boshli bo’ri tasviri bilan bezaganlar. Bundan tashqari oltindan yasalgan bo’ri kallasi tamga’si ular bayrog’ida ham o’z aksini topgan. Bayroqdagi tasvir turkiylar o’zlarining ilk ajdodini o’zga olam – osmon bilan bog’laganliklari ramzidir.

• Qadimgi turkiy xalqlar ona bo’riga ehtirom yuzasidan o’z yalovlarini oltin boshli bo’ri tasviri bilan bezaganlar. Bundan tashqari oltindan yasalgan bo’ri kallasi tamga’si ular bayrog’ida ham o’z aksini topgan. Bayroqdagi tasvir turkiylar o’zlarining ilk ajdodini o’zga olam – osmon bilan bog’laganliklari ramzidir.
• Qolaversa o’zbek xalqi etnik komponentlaridan birini tashkil etuvchi qo’ng’irotlarda boybo’ri, qoraqalpoqlarda esa baybo’ra degan urug’lar bo’lib bu urug’lar nomlanishi ham bo’ri totemi bilan bog’liq.

O’zbek xalqida azaldan bo’rini o’ldirish aslo yahshilik keltirmaydi, degan yashab kelmoqda. Islom dini ta’sirida turkiy xalqlar ongida o’rnashib qolgan bir e’tiqodga ko’ra, “bo’ri Hazrati Alining itidir, uni o’ldirgan zarar ko’radi” – degan tasavvur ham mavjud. Qolaversa, o’zbeklar orasida ishi yurushgan odamga nisbatan “bo’ri ko’rgan” iborasi ishlatilatiladi.

• O’zbek xalqida azaldan bo’rini o’ldirish aslo yahshilik keltirmaydi, degan yashab kelmoqda. Islom dini ta’sirida turkiy xalqlar ongida o’rnashib qolgan bir e’tiqodga ko’ra, “bo’ri Hazrati Alining itidir, uni o’ldirgan zarar ko’radi” – degan tasavvur ham mavjud. Qolaversa, o’zbeklar orasida ishi yurushgan odamga nisbatan “bo’ri ko’rgan” iborasi ishlatilatiladi.

XI-XIII asrlarning noyob tarixiy manbasi “O’g’iznoma” da bo’riga sig’inish bilan bog’liq tasavvur va rivoyatlar bisyor. Undagi ma’lumotlarga binoan, afsonaviy O’g’uzxon kul rang bo’ridan tug’ilgan turkiylarning afsonaviy bobokaloni hisoblangani bois o’g’izlar kul rang erkak bo’riga topinishgan.

• XI-XIII asrlarning noyob tarixiy manbasi “O’g’iznoma” da bo’riga sig’inish bilan bog’liq tasavvur va rivoyatlar bisyor. Undagi ma’lumotlarga binoan, afsonaviy O’g’uzxon kul rang bo’ridan tug’ilgan turkiylarning afsonaviy bobokaloni hisoblangani bois o’g’izlar kul rang erkak bo’riga topinishgan.