Book · November 019 citations reads 2,947 authors

Tajriba-sinov metodi 
–
 
tajriba- («eksperiment» so'zi lotincha «sinab 
ko'rish», «tajriba quyish» ma'nosini anglatadi) tajriba ishlari, asosan 
ta'lim -tarbiya jarayoniga aloqador ilmiy faraz yoki amaliy ishlarning 
tadbiqiy jarayonlarini tekshirish, aniqlash maqsadida o'tkaziladi. Tajriba 
–sinov metodi sharoitga qarab 3 xilda o'tkaziladi: 1. Tabiiy tajriba, 2. 
Laboratoriyaviy tajriba, 3. Amaliy tajriba. 
Ilmiy-pedagogika 
tadkikotlarini 
tashkil 
qilish.
Ilmiy-pedagogika 
tadkikotlarining tarkibi, unga ilmiy izlanishlarning u yoki bu elementini kiritish
bilan bog‘lik ravishda har xil o‘zgarishlarni boshdan kechirdi. Ilmiy-pedagogik 
tadkikotlar tarkibini birmuncha umumlashgan ko‘rinishda tasvirlash mumkin. 
Ilmiy redagogika tadqiqotlarini tashkil qilishda ma'lumotlarni yig'ish, xulosalarni 
jamlash, tadqiqot do'yicha miqdoriy tahlil o'rtacha miqdoriy raqamlarni aniqlash,
ilmiy faraz, xulosalarning to'griligini ta'minlovchi ma'lumotlarni yig'ish: (buning 
uchun turli xil metodlar qo'llaniladi); ta'lim -tarbiya jarayoniga oid ishchi 
farazni ilgari surish, uni nazariy va amaliy jihatdan sinovdan 
o'tkazish 
maxsus metodikasini ishlab chiqarish va boshqalar muhim ahamiyat 
kasb etadi. 

---

94 
Tadqiqotchi o‘zi tadqiq etayotgan predmet yoki hodisalarni o‘rganishda 
ilmiy bilishning turli metodlaridan foydalanish asosida ma'lum yangi bilimlarni 
hosil qiladi. Bu yangi bilimlar o‘zlarining paydo bo‘lishidan, to insoniyatning 
nazariy bilimlari tizimlari – fanlarga kirib kelishgacha, har xil ko‘rinishlarda bir 
qancha taraqqiyot bosqichlarini bosib o‘tadi. Ilmiy tadqiqot asosida paydo 
bo‘lgan yangi bilimlarning rivojlanishidagi turli ko‘rinishdagi bu bosqichlar ilmiy 
bilishning shakllari deyiladi. Ilmiy bilish bunday shakllarining asosiylarini ilmiy 
g‘oya, muammo, faraz, nazariya va ilmiy oldindan ko‘rishlar tashkil qiladi
Zamonaviy pedagogikadaga ilmiy-tadqiqot metodlari pedagogik jarayon 
qatnashchilarini har tomonlama chuqur o‘rganishga, pedagogik muammolar 
yechimini topishga xizmat qiladi.