Book · November 019 citations reads 2,471 authors

O‘qituvchining  nutq  qobiliyati
  -  nutq  yordamida,  shuningdek  imo  - 
ishoralar  vositasida  o‘z  fikr  va  tuyg‘ularini  aniq  va  ravshan  ifodalash 
qobiliyatidir.  O‘qituvchi  nutqidagi  ravonlik,  o‘z  fikrini  aniq  ifoda  etish 
o‘qituvchilik  kasbi  uchun  juda  muhimdir.  Darsda  o‘qituvchi  nutqi    hamisha 
o‘quvchilarga qaratilgan bo‘ladi. 
Fikrlar  ifodasi  o‘quvchilar  uchun  aniq, 
sodda, ravon, tushunarli bo‘lishi shart. O‘qituvchining bayoni o‘quvchilar fikri va 
diqqatini maksimal darajada faollashtirishga qaratiladi. O‘qituvchi  o‘quvchilarni 
faollashtirish va diqqatini jamlash maqsadida muayyan so‘z va iboralar qo‘llaydi. 
O‘qituvchi  uzundan  uzoq  jumlalar,  murakkab  so‘z  birikmalari,  qiyin,  tumtoq 
iboralarni qo‘llashdan qochishi lozim. O‘rinli yumor, hazil-mutoyiba, yengilgina 
istehzo nutqni jonlantiradi, bu nutqni o‘quvchilar yaxshi qabul qiladilar. 
 
O‘qituvchining  nutqi  aniq,  jonli,  emotsional  -  obrazli,  talaffuzi  jihatidan 
erkin  ifodali,  his  -  hayajonli  bo‘lib,  unda  stilistik,  grammatik,  fonetik  nuqsonlar 
uchramasligi lozim. Bir maromdagi cho‘ziq, zeriktiradigan nutq o‘quvchilarni tez 
charchatadi,  ularni  lanj,  loqayd  qilib,  fanga  bo‘lgan  qiziqishi  so‘nadi.  O‘quvchi 
o‘zatilayotgan axborotni yaxshi qabul qilishi uchun o‘rtacha, jonli nutq samarali 

---

336 
 
natija  beradi.  Haddan  tashqari  keskin  va  baland  tovushdagi  nutq  o‘quvchilar 
asabiga tegadi, ularni toliqtiradi.  
   O‘qituvchi  yangi  mavzuni  tushuntirayotgan,  o‘quvchilar  javobini  tahlil 
qilayotgan,  ma'qullayotgan  yoki  qoralayotgan  paytda  ham  uning  nutqi  hamisha 
o‘zining  ichki  kuchi,  ishonchi,  o‘zi  gapirayotgan  narsaga  qiziqayotganligi  bilan 
ajralib turishi lozim.