Book · November 019 citations reads 2,471 authors

.  
 Mahorat
  –  bu  murakkab  ishni  tez,  aniq  bajarishning  yengilligi, 
mehnatning yuqori sifati va barqaror maromidir. 
Ta'lim jarayonida tahsil oluvchilar muayyan ma'lumotga ega bo‘ladilar. 
 
Ma'lumot
  -    ta'lim  -  tarbiya  natijasida  olingan  va  tizimlashtirilgan  bilim,  hosil 
qilingan  ko'n  ikma  va  malakalar  hamda  shakllangan  dunyoqarashlar  majmuidir. 
Insonning  shaxs  sifatida  shakllanishi,  tarbiyalanishi  va  ta'lim  olishi  pedagogik 
jarayonda sodir bo‘ladi.  

---

19 
 
       Pedagogik  jarayon  –  pedagogik  kategoriyalardan  biri  bo‘lib,  ma'lum  bir 
maqsadga  yo'naltirilgan  kattalarning  pedagogik  faoliyati  ta'sirida    tashkiliy 
shakllantirilgan va mazmunan boyitilgan hamda  “...tarbiyachining yo'naltiruvchi 
va  olib  boruvchi  rahbarlik  roli  natijasida  tarbiyalanuvchining  o'z-o'zini  taraqqiy 
ettirishidir”
7 
        Pedagogik  faoliyat-  estetik,  axloqiy,  siyosiy,  iqtisodiy  kabi  maqsadlarga 
muvofiq  ravishda  yosh  avlodni  hayotga  tayyorlashning  aqlan  o'ylab  ko'rilgan, 
katta yoshdagilarning ijtimoiy zarur bo'lgan mehnatining o'ziga xos turidir.  
O‘z-o‘zini  anglash  –  shaxsning  o‘ziga  va  o‘z  faoliyatiga  bir  jamoa  yoki  butun  
jamiyat nuqtai nazaridan baho bera olish. Taniqli rejisser K. Stanislavskiyning: “ 
Teatr  qaerdan  boshlanadi?  –Albatta,  –  kiyim  ilish  joylaridan  boshlanadi”,-degan 
iborasi  mashhur  bo‘lsa,  pedagogikada  -  “pedagogik  faoliyat  –  oiladan 
boshlanadi”, deyish mumkin. 
       Pedagogika  fani  uzoq  taraqqiyot  yo‘lini  bosib  o‘tib,  hozirgi  vaqtda  ilmiy 
bilimlarning yaxshi shakllangan, katta nazariy va amaliy materiallarni o‘z ichiga 
qamrab oldi va o‘zining ilmiy-nazariy, uslubiy, amaliy asoslarini yaratdi. 
O‘zbekiston  mustaqil  bo‘lgandan  so‘ng  mamlakatimizda  uzluksiz  ta'lim 
tizimida,  pedagogika  fanining  umumiy  va  metodologik  asoslari  va  mazmunida 
ta'lim-tarbiya 
nazariyasida, 
ta'limning 
tashkiliy 
shakllarida, 
shaxsning 
barakamollik darajasi hamda sifatlarini aniqlashda ijobiy o‘zgarishlar sodir bo‘ldi. 
Bu  o‘z  navbatida  innovatsion  va  axborot-kommunikatsion  texnologiyalarni 
ta'lim-tarbiya jarayoniga tatbiq etishga yo‘l ochdi. 
Bugun  mamlakatimizda  ko‘plab  o‘qituvchilarimiz  pedagogik  g‘oyalar 
targ‘ibotchisiga  aylanishdi,  tasdiqlangan    dastlabki    materiallar  bilangina  emas, 
balki  o‘zining    shaxsiy    ijodiy  rejasi  asosida    ish  yuritmoqdalar.  Yangilikka, 
erkinlikka,  mustaqilikka  intilish  hozirgi  zamon    o‘qituvchisining    shaxs  sifatlari 
tarkibiga  kirib ulgurdi, endi an'anaviy  o‘qitish tizimi o‘z o‘rnini milliy istiqlol 
                                                           
7
Tursunov I. I. , Nishonaliev U. N.  Pedagogikai. - Toshkent: "O'qituvchi",2007
.-
 17-bet.  
  

---

20 
 
g‘oyasi bilan sug‘orilgan va qat'iyan ilmiy  asosda  tashkil etilayotgan zamonaviy 
pedagogik  tizimga  asoslanmoqda.  Pedagogik  amaliyotning  turli  tomonlarini  
qamrab  olayotgan  kuchli  innovatsion  impuls  harakati    davom  etmoqda:  ta'lim 
sifatini  oshirish,  natijalarini  oldindan  belgilash,  innovatsion,  axborot  va 
kommunikatsion texnologiyalarni ta'lim jarayoniga tatbiq etish, interfaol o‘qitish, 
ta'lim  menejmentiga    qaratilgan  yondashuvlar  vujudga  keldi.          “Faqatgina 
zamonaviy 
asnoda 
ta'lim-tarbiya 
olgan, 
jahonning 
manaman 
degan 
mamlakatlaridagi  tengdoshlari  bilan  bellasha  oladigan,  jismoniy  va  ma'naviy 
jihatdan barkamol yoshlar biz boshlagan ishlarni munosib davom ettirish va yangi 
bosqichga  ko‘tarishga  qodir  bo‘ladi
8
”.  Darhaqiqat,  o‘zbek  xalqining  milliy 
ma'naviyatida  insonparvarlik,  bilimdonlik,  axloqiylik,  vatanparvarlik,  ilmga 
chanqoqlik,  bunyodkorlikka,  ijodkorlikka  intilish  fazilatlari  yetakchi  o‘rinda 
turadi.        Bugungi  kunda  respublikamiz  yoshlari  orasidan  jahon  olimpiada 
g‘oliblari,  “Nihol”  mukofoti  sovrindorlari,  sport  sohasidagi  g‘oliblar,  davlat  va 
nomdor  stipendiatlarining  yetishib  chiqishi  mamlakatimizda  ta'lim-tarbiyaga 
e'tibor  kuchli  ekanligidan  dalolat  beradi.  Yosh  avlodga  ta'lim  berayotgan 
o‘qituvchilar  bugungi  kunda  o‘zlari  zamonaviy  ta'lim-tarbiya  sirlaridan  voqif 
bo‘lishlari,  innovatsion  texnologiyalarni  egallagan,  axborot-kommunikatsiya 
vositalaridan oqilona foydalana olish ko‘nikmalariga ega bo‘lishlari talab etiladi. 
Shu  jihatdan  olganda,  pedagogika  aynan  shu  dolzarb  masalalarning  yechimini 
topishga yordam beradi.