Book · November 019 citations reads 2,471 authors

metodika,  ya'ni  uslubiyat
),
 
fani  ham,  o‘z 
navbatida,  maktabgacha  ta'lim  uslubiyati  (metodikasi),  umumta'lim  uslubiyati, 
kasb-hunar  ta'limi  uslubiyati,  maxsus  ta'lim  uslubiyati,  oliy
 
ta'lim  uslubiyati, 
malaka  oshirish  uslubiyati  va  boshqa  fan  uslubiyati  tarmoqlaridan  iborat.    Bu 
tarmoq  fanlar  o‘zaro  uzviy  aloqadorlikda  bo‘lib,  bir-birini  to‘ldiradi  va 
pedagogika fanlari tizimida muhim ahamiyat kasb etadi. (  - rasm). 
Metodika 
(uslubiyat)-  muayyan  sohaga  oid  o‘qitish  va  o‘rganishning 
qonuniyatlarini tadqiq etadi. Metodika maxsus va uzluksiz ta'lim bosqichlaridagi 
pedagogikalar  kabi  ta'limning  o‘ziga xos  turi  va qonuniyatlaridan  kelib  chiqqan 
holda  didaktika  prinsiplari  va  umumiy  pedagogikadagi  qonun-qoidalarni  o‘z 
sohasiga  moslashtiradi  va  soha  uslubiyatini  yaratadi.  Pedagogika  fanlari 
tizimining  muhim  tarmog‘i  sifatida  aniq  fanlarni  o‘qitish  va  o‘rganishning 
qonuniyatlarini  o‘rganuvchi  uslubiyot  (metodika)  fanining  ham  xizmatlari 
beqiyos  kattadir.  Hozirgi  kunda  o‘quv  muassasalarida  Matematika  fanlarini 
o‘qitish  metodikasi,  Tarix  fanlarini  o‘qitish  metodikasi,    Adabiyot  o‘qitish 
metodikasi, Maxsus fanlarni o‘qitish va boshqa metodikalari mavjud. 
      Androgogika  -    (yunon  tilida:  »andros»-  katta  yoshli  odam»,    «agogeyn»- 
«etaklamoq»,  ya'ni  “katta  yoshli  odamni  yetaklamoq”)  –  ta'lim  nazariyasiga 
taalluqli  soha  bo‘lib,  katta  yoshli  sub'ektlarning  bilim,  ko‘nikma  egallashlari 
hamda 
pedagoglar 
tomonidan 
ushbu 
jarayonni 
boshqarish 
faoliyati 
qonuniyatlarining xususiyatlarini yoritib beradi.
9 
Valeologiya  –  insonning  butun  hayoti  mobaynida  jismoniy,  axloqiy, 
ma'naviy jihatdan shakllanishi, rivojlanishini o‘rganadi. XX asrning 80 yillaridan 
                                                           
9
 
www.google.ru
. 21.10.2015. 

---

23 
 
e'tiboran  G‘arbiy  yevropa  va  MDH  mamlakatlarida  sog‘lom  turmush  tarzini 
shakllantirishga  mo‘ljallangan  o‘quv  predmeti  sifatida  maktab  dasturlariga 
kiritilgan. O‘zbekistonda mustaqillikdan so‘ng ushbu o‘quv predmeti tanlov fani 
sifatida oliygohlarda o‘qitila boshlandi. 
10
  
Valeologiya  -  salomatlik  yoki  qanday  qilib  sog‘lom  bo‘lish  mumkinligi 
haqidagi  pedagogikadagi  tarmoq  fandir.  «
Valeologiya
»  lotincha  so‘z  bo‘lib, 
“aloe”-«salomatlik», «sog‘lom bo‘lish»
 ma'nosini anglatadi. Bu atamani birinchi 
bo‘lib 
K.I.Brexman 
1987 yilda fanga kiritdi. Valeologiya fan va o‘quv predmeti 
sifatida  keng  e'tibor  qozonmoqda.  Bugungi  kunda  valeologiya  darsliklari  chop 
etilmoqda.   
Darslik mualliflaridan biri 
V.N.Vayner
 (2001) ning fikricha «Valeologiya» 
oliy o‘quv yurtlarida asosiy o‘rinlardan birini egallaydi. 
Valeologiya  talabalarda  jismoniy  tarbiyaning  nazariy,  amaliy  va  mustaqil 
mashg‘ulotlariga  ongli  barqaror  va  pozitiv  munosabatlarini  shakllantirishga 
yo‘naltirilgan 
bo‘lib 
salomatlikni 
yaxshilaydi,  o‘quv 
jarayonlarining 
unumdorligini oshiradi, jismoniy madaniyat elementlarini shakllantiradi.