Book · June 020 citations reads 3,563 author: Some of the authors of this publication are also working on these related projects

Valyuta konvertatsiyasi
(lot. conversio – almashtirish) – valyuta almashinuvi 
– mamlakat milliy valyutasining xorijiy valyutalarga yoki xalqaro to’lov vositasi 
sifatida amal qiluvchi valyutaga erkin almashtirilishi. 
Valyuta kursi
– bir mamlakat pul birligining boshqa mamlakat pul birligida 
ifodalangan narxi.
Valyuta siyosati
– 1) davlatning mamlakat ichida va undan tashqarida valyutaga, 
valyuta kursiga, valyuta operatsiyalariga ta’sir ko’rsatish chora-tadbirlari; davlat iqtisodiy 
siyosatining va tashqi iqtisodiy faoliyatining tarkibiy qismi; 2) mamlakatning joriy strategik 
maqsadlarga muvofiq halqaro valyuta va boshqa iqtisodiy munosabatlar sohasida amalga 

---

262 
oshiriladigan chora-tadbirlari majmuasidir. U iqtisodiy siyosatning asosiy maqsadlariga 
erishishga qaratilgan. 
Valyuta riski
– bir valyutaning boshqasiga nisbati bo’yicha kursning 
o’zgarishi bilan bog’liq valyuta yo’qotilishi xavfi sifatida namoyon bo’ladi.
Veksel
– (nem. wechsel – ayirboshlash) – ko’rsatilgan muddatda muayyan 
miqdordagi pulni to’lash majburiyati qayd etilgan qarzdorlik haqidagi rasmiy hujjat; 
qimmatli qog’oz. U universal to’lov, kredit va hisob vositasi bo’lib, xalqaro savdoda 
to’lov majburiyati; qisqa muddatli tijorat-kredit vositasi; banklararo uzoq muddatli 
munosabatlarni shakllantiruvchi vosita; banklardan ssuda olish uchun garov tarzida 
keng qo’llaniladi. 
Garov huquqi
(fuqarolik huquqida) – bir shaxsning majburiyatlarni ta’minlash 
uchun boshqa shaxsga mol-mulkka oid huquqni berishi (garov)ni tartibga soluvchi va 
mustahkamlovchi huquqiy me’yorlar majmui. 
Global moliyaviy-iqtisodiy inqiroz
– jahonning deyarli barcha mamlakatlarida 
moliyaviy, ijtimoiy va iqtisodiy sohalardagi mutanosiblik va nisbatlarning keskin izdan 
chiqishi natijasidagi beqarorlik va chuqur tanglik holatlarining vujudga kelishi. 
Davlat byudjeti
– davlatning muayyan vaqt (odatda, bir yil) uchun 
mo’ljallangan pul daromadlari va xarajatlari majmui. Davlat byudjeti davlat 
ixtiyoridagi pul fondlarining taqsimlanishini bildirib, u davlat moliyasining bosh 
bo’g’ini hisoblanadi. Davlat byudjeti tarkiban umumdavlat byudjeti va mahalliy 
byudjetga bo’linadi.