Book · June 020 citations reads 12,253 author: Some of the authors of this publication are also working on these related projects


Korxonani tashkil etish va ustama xarajatlar



Download 5,01 Kb.
Pdf ko'rish
bet49/181
Sana14.03.2023
Hajmi5,01 Kb.
#918920
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   181
Bog'liq
INVESTITSIYA LOYIHALARINI BOSHQARISH3

 
Korxonani tashkil etish va ustama xarajatlar.
Korxonaning tashkiliy tuzilishi va uni boshqarish. 
Tashkiliy loyihalashtirish.
Ustama xarajatlar. 
7.
 
Mehnat resurslari. 
Ijtimoiy-iqtisodiy muhit. 
Mehnat resurslariga talab (ularning bajaridigan ish funksiyalari va 
kategoriyalarini hisobga olgan holda). 
Ishchi va xodimlarni ishga olish tartibi. Ishchi-xodimlar shtat ro’yxati. 
Ishchi-xodimlarni o’qitish rejasi. 
Ishchi-xodimlarga haq to’lash bilan bog’liq bo’lgan xarajatlarni baholash. 
8.
 
Investitsiya loyihasini amalga oshirish jarayonini rejalashtirish. 
Loyihani amalga oshirish bosqichlari. 
Loyihani amalga oshirish grafigini tuzish. 
Loyihani amalga oshirish byudjetini ishlab chiqish. 
9.
 
Investitsiyani baholash va moliyaviy tahlil. 
Xarajatlarni baholash. 
Investitsiya loyihalarining iqtisodiy samaradorligini baholash usullari. 
Investitsiya loyihasini moliyalashtirish. 
 
Mustaqil o’zlashtirish va nazorat uchun savollar: 
1.
Biznes-rejalashtirishning mohiyati va vazifalarini aytib bering.
2.
Biznes-rejani funktsiyasi va tarkibiy tuzilishi nimalardan iborat?
3.
Biznes-rejaning umumiy ma’lumotlari va rezyumesiga izoh bering.
4.
Biznes-rejaning asosiy bo’limlarini tushuntirib bering.
5.
Investitsion loyihalashtirishda biznes-rejaning xususiyatlari niamlardan 
iborat? 
6.
Biznes-rejaning taqdimoti qanday amalga oshiriladi?


89 
5-BOB. INVESTITSIYA LOYIHALARI MARKETINGI 
5.1. Bozorni tadqiq qilishning zamonaviy konsepsiyasi mohiyati 
 
Marketing – insonning ayirboshlash vositasida talab va ehtiyojni qondirishga 
qaratilgan faoliyati. Marketing tarkibiga bozorni o’rganish. Iste’molchi buyurtmasiga 
ko’ra mahsulotlar assortimentini rejalashtirish, bozorni egallash, reklama, tovarlar va 
xizmatlarni ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga yetkazib berish bilan bog’liq 
tadbirkorlik faoliyati kiradi. Marketing konstruktor, muxandis, iqtisodchi va boshqa 
mutaxassislarga bozor ehtiyojlari bilan tanishish, iste’molchi ushbu mahsulotning 
qanday bo’lishini istashi, unga qancha xaq to’lashi, u kim uchun zarurligi xaqida 
muloxaza yuritish imkonini beradi. 
Bozor sharoitida korxonani boshqarish marketingni ishlab chiqarish siklining 
boshiga qo’yadi, chunki xo’jalik qarorlarini qabul qilish asosida ishlab chiqarish 
imkoniyatlari emas, balki bozor talablari, xaridor ehtiyojlari yotadi. Oxir natijada 
korxona ko’lami, korxonani boshqarish tashkiliy tarkibini, boshqaruv tamoyil va 
usullarini, xizmat ko’rsatish yo’nalishlarini bozor belgilaydi. 
Bozor munosabatlari sharoitida korxona bozor konyukturasi, bo’lajak sheriklar 
imkoniyatlari, narxlar o’zgarishi xaqida axborot olish asosida o’z ishlab chiqarishini 
moddiy-texnikaviy ta’minlash va kapital qurilishni tovarlar va xizmatlar bozoridan 
(bevosita ishlab chiqaruvchidan, ulgurji savdoda, shu jumladan, yarmarka, kimoshdi 
savdosi, hamda moddiy-ta’minot va boshqa vositachi tashkilotlardan) resurslar sotib 
olish yo’li bilan amalga oshiradi. Natijada korxonaning reja-iqtisod, texnika, 
texnologiya, ta’minot va sotuv bo’limlari vazifalari o’zgaradi. Chunki, korxona 
muxandis-texniklari resurslardan qay darajada foydalana olish imkoniyatiga ega 
ekanliklarini bilishlari, bozor ta’siridan erkin bo’lishlari uchun korxonada bozor 
iqtisodiyoti, korxona ishlab chiqarish va moliya siyosati masalalari bo’yicha axborot 
manbaasi, bo’lgan maxsus marketing xizmatini tashkil etish ehtiyoji vujudga keladi. 


90 
Marketing bo’limi bozorni, ijtimoiy talab holati va o’zgarishi, konyukturani 
o’rganish natijasida korxonada ishlab chiqariladigan mahsulot zarurligi, istiqboli 
masalasini hal etadi. 
Korxonani marketing vositasida boshqarish ancha mushkul bo’lib, katta 
xajmda reja-hisob kitoblarini, kadrlarni qayta tayyorlashni, boshqaruv vazifa va 
usullarini tubdan o’zgartirishni talab qiladi. Faqat korxona, butun iqtisodiyot xo’jalik 
mexanizmini tubdan qayta qurishi asosidagina marketing tendensiyasini qo’llash 
mumkin. Aks xolda korxona tez o’zgaruvchan talabga moslasha olmay raqobat 
kurashiga bardosh bera olmaydi. Bu korxona foyda ko’rmasligi va undan kelib 
chiquvchi boshqa oqibatlarga olib keladi. Chunki, faqat iste’molchilar ehtiyojini 
hisobga olib, fan-texnika taraqqiyoti yutuqlaridan foydalana olgan korxonagina o’z 
mahsulotini sotishdan foyda olishi mumkin. 
Bu ma’noda amerikalik avtomobil magnati G. Fordning fikrini ta’kidlab o’tish 
zarur. Undan qanday qilib millioner bo’lganligini so’raganlarida quyidagicha javob 
bergan: «Juda oson. Men o’z avtomobillarimni bozorda boshqalarga nisbatan 
arzonroq sotib, o’z ishchilarimga boshqalarga nisbatan ko’p xaq to’laganman». 
Bunday xolda u sinishi kerak edi, lekin, u raqobatchilarini bozordan siqib chiqarib 
bozorni egallagani uchun millioner bo’ldi. 
Tovar pul munosabatlari jamiyatni o’z-o’zini boshqarish mexanizmi bilan 
qurollantirgani uchun bebaho xususiyatga ega. Tartibga solinuvchi bozor xo’jalik 
faoliyatini iste’molchiga qaratish, tashkiliy tizimlar, boshqaruv tamoyili va usullarini 
qayta qurish, korxona maqsad va vazifalarini o’zgartirishni talab qiladi. 
Marketing talabni qondirishga qaratilgan faoliyat bo’libgina qolmay, balki 
talabga ta’sir ham qilishdir. Xo’sh, bu ta’sir qanday bo’lishi kerak, boshqa 
mahsulotlar ishlab chiqarishga o’tish va yangi talabni vujudga keltirish kerakmi? 
Marketing faoliyatining bu aniq maqsadlarini - bozorda mavjud bo’lgan vaziyatni 
hisobga olish bilan, xaridorlar qiziqish darajasi bilan, korxonaning o’z iqtisodiy va 
ijtimoiy vazifalari bilan, u yoki bu bozorga kirishi bilan aniqlanadi. Shunday qilib, 
talab marketing maqsadini, shu bilan birga kerakli marketing strategiyasini tanlashga 


91 
imkon beradi. Bir necha talab darajasini va unga mos keluvchi bir qancha 
strategiyasini aloxida ajratib ko’rsatish mumkin.
Amerikalik iqtisodchi Filipp Kotler o’zining mashxur «Marketing bo’yicha 
boshqaruv» qo’llanmasida marketing turlarining klassifikatsiyasini bergan. Quyidagi 
talab darajasi va unga mos keluchi marketing strategiyasini ko’rib chiqamiz. 
Marketing strategiyasi jamiyat va korxona jamoasining uzviy manfaatlari 
ishlab chiqarish samaradorligi masalalarini hal qilishga xizmat qilish kerak. 
Marketing strategiyasi bosqichlarini sxema tarzida ifodalash mumkin (5.1-
rasm). 

Download 5,01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   181




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish