Book · April 021 citations reads 54 1

Volfram kislotasini cho‘ktirish. Bunda, asosan, xlorid kislotasi ishlatiladi, ya‘ni:
Na₂WO₄ + 2HCl - H₂WO₄ + 2NaCl

Cho‗kmaning hosil bo‗lishi boshlang‗ich eritmaning
konsentratsiyasiga, haroratiga hamda cho‗ktirish usuliga bog‗liq bo‗ladi. Agarda eritmalar oddiy sovuq holida bo‗lsa, oq rangli volfram kislotasining kolloid cho‗kmasi hosil bo‗ladi. Qaynatilgan xlorid kislotasiga natriy volframatni 80—90⁰C gacha isitilgan eritmasi qo‗shilsa, sariq rangli oson yuviladigan dag‗al volfram kislotasini olish mumkin. Katta zarrachali volfram kislotasi hosil bo‗lishi, eritmani xlorid kislotasiga quyish tezligiga bog‗liq bo‗ladi, chunki kristallarning (durlarni) o‗sishi cho‗kma zarrachasining kattaligini ifodalaydi.
Hosil bo‗lgan volfram kislotasi cho‗kmasi natriy xloriddan va erigan aralashmalardan yuvib tashlanadi. Bunda avval isitilgan distillangan suv bilan dekontaksiyalanadi, so‗ng 1% Ii HCl yoki NH₄Cl eritmasi bilan yuviladi, chunki bu holatda volfram kislotasi yaxshi cho‗kma hosil qiladi.


Kalsiy volframat holida cho‘ktirish. Bu usulda quyidagi reaksiya boradi:

Na₂WO₄ + CaCl₂ = CaWO₄ + 2NaCl

Kalsiy volframatni cho‗ktirish jarayoni va uni to‗liq cho‗ktirish
eritmadagi natriy volframatning konsentratsiyasiga hamda eritmaning
ishqoriy muhitda bo‗lishiga bog‗liq bo‗ladi. Natriy volframat eritmasi qizdirilib, zichligi .1,14—1,16 (ya‘ni, 120— 130g/l) gacha keltiriladi, ishqor miqdori 0,3—0,7% gacha borishi kerak.
Agarda ishqor miqdori 0,3% dan kam bo‗lsa, eritmadagi volfram to‗liq cho‗kmaydi, ishqor miqdori 0,7% dan ko‗p bo‗lsa, cho‗kish jarayoni sekinlashadi, hajmi kattalashadi va cho‗kmadagi chiqindilar miqdori normadan oshiq bo‗ladi. So‗ng xlorid kislotasi eritmasi bilan ishlov beriladi, unda quyidagi reaksiya hosil bo‗ladi:

CaWO₄ + 2HCl = H₂WO₄ + CaCl₂

5.