Bolalar psixologiyasi fanining metodlari

Psixik hodisalarni o`rganishda suhbat metodidan unumli foydalanish uchun tadqiqotchi quyidagi 

shartlarga amal qilingani lozim: 

 

 

6.  Suhbat jarayoniga puxta tayyorlanish; 

7.  Suhbatning mavzusi va mazmuni o`rganilayotgan ob’ektning, shaxsning yoshiga  va individual xususiyatlariga 

mos bo`lishi; 

8.  Suhbat jarayonida beriladigan savollarning mazmunli va puxta bo`lishi; 

9.  Tadqiqotchi tomonidan beriladigan savollarga o`rganiluvchining to`g`ri va to`liq javob qaytarishiga erishish; 

10.  Suhbat jarayonini aniq muddatga mo`ljallash, uni haddan tashqari cho`zib yubormaslik.  

 

---

 

 

 

Eksperiment  metodi.  Yangi  psixologik  faktlarga  ega  bo`lishning  ob’ektiv 

usullaridan  biri  -  eksperiment  metodidir.  U  murakkab  xarakterdagi  psixik 

xodisalarni  o`rganish  uchun  qo`llaniladi.  Bu  metodning  afzalligi  shundaki, 

tadqiqotchi bu metod yordamida o`rganayotgan psixik xodisani o`zi istagan vaqtda 

vujudga  keltiradi  va  uni  maxsus  asboblar  yordamida  alohida  xonada  o`rganadi. 

Kuzatishdan farqi, eksperiment o`tkazuvchi sinalayotgan faoliyatga faol aralashuvi, 

sun’iy  vaziyat  paydo  qilinishi  mumkin.  Bu  metod  inson  psixikasini  chuqur,  aniq 

tadqiq qilinganda eng  muhimi  hisoblanadi. Eksperiment metodi  yordamida sun’iy 

tushunchalarning  shakllanishi,  favqulodda  holatdan  chiqish,  muammoli  vaziyatni 

hal  qilingan  jarayonlari,  shaxsning  his-tuyg`ulari,  xarakteri  va  tipologik 

xususiyatlari  o`rganiladi.  Inson  psixikasining  nozik  ichki  bog`lanishlari, 

munosabatlari,  qonuniyatlari,  qonunlari,  xossalari,  murakkab  mexanizmlari 

tekshiriladi.  

Eksperiment  metodining  ikkita  asosiy  turi  farqlanadi:  tabiiy  eksperiment  va 

laboratoriya  eksperimenti.  Tabiiy  eksperiment  pedagogik-psixologik  masalalarni 

hal qilinganda qo`llaniladi. (Sinfda sun’iy, odatdagidan boshqacha vaziyat va muhit 

yaratib  kuzatish).  Bu  metodning  ilmiy  asoslarini  1910  yilda  Aleksey  Fedorovich 

Lazurskiy  (1874-1917)  ishlab  chiqqan.  Tabiiy  sharoitda  inson  psixikasini 

o`rganishda  sinaluvchilarning  o`zlari  bexabar  bo`lishi,  kundalik  mehnat  tarzi 

doirasida amalga oshirilishi, mumkin.