Bolalar kasalliklari propedevtikasi

Vitamin  D  yetishmasligi.  Vitamin  D  yetishmasligi  ko‗proq  3  yoshgacha 
bo‗lgan bolalar ovqatida vitamin D kamligi yoki ultrabinafsha nurlar yetishmasligi 
tufayli  terida  xolesterindan  hosil  bo‗lishi  kamayishi,  iklim-geografik  muxit  va 
bolaning yashash sharoiti noqulayligi orqali tez rivojlanadi. 
Vitamin  D  yetishmasligi  eng  avvalo  bolalarni  aralash  va  asosan  sun‘iy 
ovqatlantirishni erta boshlanishi natijasida rivojlanadi. Bu shu bilan bog‗liqki, ona 
sutida  sigir  sutiga  nisbatan  vitamin  D  3-4  marta  ko‗p  bo‗lib,  Sa  va  R  miqdori 
muvozanatlashmagan bo‗ladi. 
Gipovitaminozning  turli  belgilari  nomaxsus  bo‗lib,  nerv  sistemasi 
tomonidan  ko‗proq  namoyon  bo‗ladi:  yuqori  qo‗zg‗aluvchanlik,  dimog‗dorlik, 
yomon  qo‗rqinchli  uyku,  ko‗p  terlash  shuning  natijasida  ensa  soxasida  soch 
to‗qilishi kuzatiladi. Bolada suyak to‗qimasi tomonidan katta liqildoq chetlari, ensa 
suyagi  choqlari  soxasi,  ko‗krak  soxasi  paypaslaganda  yumshoqligi  seziladi. 
Bularning  umumiy  ko‗rinishiga  nazar  solsak  bosh  suyaklari  yumshab,  shakli 
o‗zgaradi,  to‗shda,  kovurg‗alar,  tog‗aylar  bilan  birikkan  joylarda  qalinlashmalar 
paydo  bo‗ladi,  son  suyaklari  kiyshaygan,  tish  chiqish  sekinlashadi,  o‗sishdan 
orqada koladi. Mushaklar gipotoniyasi rivojlanishi bilan katta qorin hosil bo‗ladi. 
Bolalarning  xarakatlari  rivojlanishi  sekinlashadi,  o‗tirish,  turish  va  yurishi 
kechikadi.  Nerv  sistemasi,  suyaklar,  mushaklar  o‗zgarishi,  o‗pkalar  funksiyasi, 
yurak qon tomir sistemasi, jigar, oshqozon ichak yo‗li vazifalarining buzilishlariga 
olib keladi. Qonda kalsiy va fosfor miqdori kamayib, vitamin D miqdori, ishkoriy 
fosfatazaning faolligi ortadi. 
 

---

 
344