Bolalar kasalliklari propedevtikasi



Download 5,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet149/343
Sana31.12.2021
Hajmi5,81 Mb.
#258509
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   343
Bog'liq
bolalar kasalliklari propedevtikasi 2

Tez-tez va qattiq yo‘tal zotiljamda, tranxeobronxitda va plevritda kuzatilish 
mumkin.  Qisqa  va  bo‘sh  yo‘tal  (tomoq  qirish)  bolalarning  umumiy  beholligida 
surunkali faringitda, o‗pka sili va emfezemasida uchraydi, quruq va iztirobli yo‗tal 
nafas  yo‗llariga  yot  jism  tushib  kolganida,  bronxial  astmada,  nafas  yo‗llarining 
kattalashgan limfa tugunlari o‗smalarida yoki aorta anevrizmi, plevritlarda hamda 
pnevmotoraksda  ro‗y  beradi.  Ozgina  balg‗am  ajralishi  bilan  kechadigan  quruq 
yo‗tal  laringitda,  bronxitda,  zotiljamda  va  ba‘zan  bronxial  astmada  kuzatiladi, 
balg‗am ajralish bilan kechadigan xo‗l yo‗tal allergik bronxitlarda, o‗pkadagi yoki 
bronxlardagi  surunkali  jarayonlar,  bronxial  astma,  o‗pka  absesslari  va  bronxlarda 
ekssudat  yig‗ilganda  boshqa  kasalliklarga  xosdir.  Bronxoektazlarda,  o‗pka 
absesslarida,  allergik  bronxitlarda,  o‗pka  silida  ertalabda  xuruj  qiladigan  va  ko‗p 
miqdorda  balg‗am  ajratish  bilan  yakunlanadigan  yo‗tal  uchraydi.  Traxeya  bilan 
qizilo‗ngachning  tutashgan  tug‗ma  nuqsoni  mavjud  bo‗lgan  bolani  dastlab 
emizgandayoq  kuzatiladigan  qattiq  yo‗tal  xuruji  harakterlidir.Balg‗am  shilliq 
yiringli, yiringli, qon aralash va zangsimon bo‗lishi mumkin, bir martada yoki bir 
sutka davomida ajralgan miqdoriga qarab, ajralishi vaqtiga (ertalab, tunda yoki kun 
bo‗yi),  oson  ajralishi  olib  keluvchi  holatlar(  tik  turganda,  o‗tirganda, 
chalqanchasiga  yonbosh  yotganda)  harakteriga  va  hidiga  qarab  e‘tibor  beriladi. 
Balg‗am  quyuq  yoki  suyuq,  yopishqoq,  yo‗tal  vaqtida  bronxlar  qolipida  tangacha 
shaklida  (mukovissedoz,  bronxlarning  surunkali  kasalliklarida)  ajralishiga  ham 
e‘tibor  qaratiladi.  Balg‗amning  rangi:  rangsiz  yoki  bo‗yalganligiga  ham  e‘tibor 
berish  lozim.  Yiring  aralashgan  balg‗am  sarg‗ish  rangga  ega  bo‗ladi, 
dimlangandagi  yirigli  balg‗am  yashil  rangli  bo‗lsa,  gemorragik  aralashganligida 
zang rangiga kiradi. Odatda balg‗amning hidi bo‗lmaydi.  
Bronxoektazlar, 
o‗pka absessi va gangrena kabi o‗pka kasalliklarida chirigan yoki qo‗lansa singari 
bad  bo‗y  isli  bo‗lib  qoladi.Qon  tuflash  -  balg‗amda  qon  paydo  bo‗lishi. 
Gemorragik  diatezlarda,  gripoz  yoki  krupoz  zotiljamda,  o‗pkaning  stafilakoqli 
destruksiyasida, kavernalarda hamda o‗pka o‗smalarida yoki infarkti kuzatilganda 
bo‗ladi. Shuningdek balg‗amda burundan, milklardan, og‗iz bo‗shlig‗i pardalaridan 
va  oshqozondan  qon  kelganda  kuzatilishi  mumkin.  Shuni  uno‗tmaslik  kerakki 
o‗pkadan  qon  ketganda  qon  och  qizil  tusda  bo‗lib  ko‗piklashib  turadi.  Bemorni 


 
154 
tekshirishda uning ovoziga ham e‘tibor berish kerak, chunki ovoz halkum va og‗iz 
paylari  shikastlanganda  o‗zgaradi.  Bolalarda  laringit  ko‗pincha  nafas  olishning 
qiyinlashuvi  krup  bilan  kechadi.  Krup  xaqiqiy  va  soxta  bo‗lishi  mumkin. 
Xaqiqiy krup difteriyada paydo bo‗lib, bunda ovoz paylarni krupoz yallig‗lanishi 
plenkaga  o‗ralishi  va  afoniya  kuzatiladi.  Soxta  krup  -  ko‗pincha  o‗tkir 
respirator virus infeksiyasida kuzatilib ovoz paylari ostida shish paydo bo‗ladi. 
Soxta  krup  odatda  to‗satdan,  xaqiqiy  krup  esa  asta  sekin  boshlanadi. 
Dimog‗ida  gapirish  surunkali  murtak  bezlarini  yallig‗lanishida,  burun 
bezlarini kattalashishi  - adenoidlarda, bo‗ri  tanglayda, halkum orasi yumshoq 
tanglay  paralichida  (difteriya  asoratida)  uchraydi.  Yo‗g‗on  past  ovoz  va  xirillab 
nafas  olish  miksedemada  uchraydi.Bemorni  tekshirishda  burun  kanotlarining 
kengayishi  nafas  olganda  yordamchi  muskullarning  ishtiroq  etishi  nafas 
qisilishining  mavjudligidan  dalolat  beradi.  Nafas  kisishi  gipoqsemiya, 
giperkapniya,  qonda,  miyada  chala  oqsidlangan  moddalar  yog‗ilishida,  atsidozda 
kuzatiladi. 
Bemorni  tekshirishda  upipg  og‗zi  xalqum  va  bodomcha  bezlar 
holatiga  ahamiyat  berish  kerak  (buni  bolaning  bezovta  qo‗ymaslik  maqsadida 
tekshirish  nihoyasida  o‗tkazgan  ma‘qul).  Odatda  maktabgacha  bo‗lgan 
bolalarda  limfatik  to‗qimalar,  bodomcha  bezlarni  giperplaziyasi  kuzatilib 
turadi.  Ko‗pincha  bolalarda  har  xil  turdagi  anginalar  uchraydi.  Kataral 

Download 5,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   145   146   147   148   149   150   151   152   ...   343




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish