Болалар жарроҳлигининг ривожланиш тарихи. Замонавий

Қовуқ ва сийдик чиқариш каналининг нуқсонли 
ривожланишлари 
Қовуқ аномалияларига унинг экстрофияси, эктопияси (ўз жойида 
жойлашмаганлиги), дивертикули ва иккиталиги киради. 
Булар ичида нисбатан кўп учрайдиган қовуқ экстрофияси. Бу туғма 
нуқсон, бола дунёга келиши биланоқ маълум бўлади. Бу аномалия ўғил 
болаларда қизларга нисбатан 6 марта кўпроқ учрайди. Экстрофияда 
қориннинг пастки қисмида қов бирикмаси соҳасида қорин деворининг ҳамма 
қатламлари йўқ бўлади ва шу ерга олдинги девори бўлмаган очиқ қовуқ 
бўртиб чиқиб туради. Эътибор билан қаралса, қовуқнинг орқа девори 
Льетодиев учбурчагининг шиллиқ пардаси ва шу ерга очиладиган сийдик 
найи устьялари кўриниб туради.
Қовуқ экстрофиясини даволаш учун 100 дан зиёдроқ операциялар 
таклиф этилган. Уларни 3 гуруҳга бўлиш мумкин: 
1 - Реконструктив-пластик операциялар- 
а) маҳаллий тўқимадан қовуқ ва уретра ясаш; (38 а,б,в,г,д-расм)
б) Сигмасимон ичак сегменти ва маҳаллий тўқимадан қовуқ ва уретра 

---

42 
ясаш. 
II - Сийдикни ичакга йўналтириш. 
III - Ичакдан алоҳида қовуқ ясаш. 
Инфравезикал обструкция
- сийдик оқимига тўсиқ 
бўлиб кечадиган бир неча касалликларни (уретра стенози, 
клапани, 
дивертикули, 
уруғ 
думборчасини 
гипертрофияси, қовуқ бўйинчасининг склерози) ўз ичига 
қамраб олган умумий тушунчадир. 
Бу касалликлар бир хил симптомлар билан намоён 
бўлиб, юқори сийдик йўлларини кенгайишини чақиради. 
Инфравезикал обструкция асоратлари: қовуқ атонияси, 
сохта 
дивертикуллари, 
ҚСН 
рефлюкслари, 
икки 
томонлама 
уретерогидронефроз, сурункали буйрак етишмовчилиги. 
Диагноз клиник манзараси ва қўшимча текширишлар: эхография, 
цистография 
ёрдамида 
қўйилади. 
Ультратовуш 
текшириш натижасида жом сийдик 
найлари 
ва 
қовуқ кенгайганлигини кўриш мумкин. 
Цистограммаларда қовуқ деформацияси 
ва 
катталашганлиги, сохта дивертикуллар, 
қовуқ 
буйинчасини 
торайиши 
(бўйинча 
склерозида) ва 
орқа уретрани кенгайганлиги (клапанда, 
стриктурада ва 
ҳ.к) кўринади. Кўпинча икки томонлама 
қовуқ-сийдик 
найи рефлюкси аниқланади.