Болалар жарроҳлигининг ривожланиш тарихи. Замонавий

 Чақалоқлар некротик флегмонаси. 
Чақалоқларда тери ости ёғ қатлами, 
тери ва улардан чуқурда жойлашган тўқималарнинг тарқалган ўткир 
йирингли-некротик 
яллиғланишига 
некротик 
флегмона 
дейилади. 
Касалликни асосан стафилококк, стафилококк ассоциациялари ҳамда баъзан 
стрептококк ва грамманфий микроблар чақиради. Чақалоқлар некротик 
флегмонаси касалликнинг ўткир бошланиши, оғир кечиши, маҳаллий 
жараённинг тез тарқалиши, некроз ҳосил бўлиш жараёнининг яллиғланиш 
жараёнидан устун туриши, яъни тери ости ёғ қатламида эрта некроз 
ривожланиши ва унинг қўшни қаватларга тезда тарқалиши билан 
характерланади 
Классификацияси.
Ф.И.Каипов (1971) ва Г.А.Баиров (1983, 1991) 
бўйича некротик флегмонанинг клиник кечишига қараб, 2 та шакли 
фарқланади: 
1) 
оддий;
2) 
токсико-септик.
С.Я.Долецкий, Ю.Ф.Исаков (1970) бўйича касалликнинг клиник ва 
маҳаллий жараён кечишига қараб, 4 та даври (босқичи) тафовут қилинади: 
1) 
маҳаллий жараён авж олишининг бошланғич даври; 
2) 
тери ости ёғ клетчаткасида некроз ва абсцесс ҳосил бўлиш даври; 
3) 
тери некрози ва жароҳат дефектлари ҳосил 
бўлиш даври; 

---

23 
4) 
репарация даври. 
Чақалоқлар некротик флегмонасининг клиник манзараси касалликнинг 
қайси шаклда кечишидан, бошланиш муддатидан ва маҳаллий жараённинг 
қайси соҳада жойлашишидан келиб чиққан ҳолда ҳар хил бўлади. 
Касалликнинг оддий шакли (Г.А.Баиров бўйича 38 % 
гача учрайди) маҳаллий симптомларнинг умумий 
клиник 
белгилардан 
устун 
туриши, 
маҳаллий 
жараённинг тез тарқалмаслиги ва ҳамма вақт ҳам 
тўқималарда 
некроз 
ҳосил 
бўлмаслиги 
билан 
характерланади 
Некротик флегмонанинг токсико-септик шакли (Г.А.Баиров бўйича 62 % 
гача учрайди) умумий клиник белгиларнинг маҳаллий симптомлардан устун 
туриши, касалликнинг оғир кечиши, маҳаллий жараённинг тез тарқалиши ва 
тўқималарда қисқа муддат ичида некроз ҳосил бўлиши билан 
характерланади.
Некротик флегмона диагнози қўйилиши билан беморлар шошилинч 
равишда чақалоқлар хирургияси бўлимига ётқизилади. Улар йирингли 
хирургиянинг энг оғир беморларидан бўлиб ҳисобланади. Некротик флег-
мона билан оғриган беморларни даволаш йирингли инфекцияни 
даволашнинг 3 та қоидаси асосида комплекс равишда олиб борилади: 
макроорганизмга таъсир қилиш; микроорганизмга таъсир қилиш ва 
маҳаллий ўчоқни даволаш.