Болалар жарроҳлигининг ривожланиш тарихи. Замонавий

Диагностикаси.
Бу 
касалликни 
ташхис 
қўйиш 
анамнез 
маълумотларига, анал соҳа кўриги ва бармоқ билан тўғри ичакни 

---

176 
текширишга асосланган. Шуни унутмаслик керакки, агар тўғри ичак шиллиқ 
пардаси ёриқлигига шуҳба бўлса, инструментал текшириш албатта яхши 
оғриқсизлантирилгандан кейин олиб борилади, холбуки бемор безовталаниб 
жарроҳни аниқ ташхис қўйишига ҳалақит беради. Кўрик орқа чиқарув 
тешиги ҳолатини кўришдан бошланади, бунинг учун думбалар қарама-
қарши томонларга силжитилади, ёриқ кўринмаса ректоскоп ёрдамида 
қаралади. 
Давоси.
Орқа чиқарув тешиги шиллиқ пардаси ёриғи консерватив йўл 
билан даволанади. Даволашни асосий йўналиши сфинктер спазмани ва 
оғриқни йўқотиш, кейинчалик ахлат қилишни нормаллаштиришга 
қаратилган. Ич қотишига мойил бўлган беморларда қотган ахлат дефекация 
пайти ёриқни тирнаб ўтади ва ярани битишини қийинлаштиради. Шунинг 
учун бундай ҳолларда бемор ичини бўшаштирадиган озиқ-овқатлар 
берилади. Беморлар 7-10 кун мобайнида илиқ сув билан тозаловчи ҳўқна 
қилиниб, калий перманганатли эритмада 3-4 маротоба таҳорат қилинади.
Агар белгиланган схема бўйича қилинган даво кўнгилдагидек фойда 
бермаса, ёриқ тагига спирт-новакаинли, гилрокортизон эритмасини новакаин 
билан бевосита инъекция қилишга ўтилади. (Аменов А.М. 1965). 
Техникаси: вақтли умумий оғриқсизлантириш остида сфинктер 
бармоқлар билан кенгайтирилади, кейин ёриқнинг ташқи қирраси ёнидан 1-3 
мл 0,25 % ли новакаин ингичка игна орқали юборилади. Бироз вақтдан кейин 
шу игна орқали ёриқ тубига 1-1,5 мл 70 % ли спирт сепилади. 3-4 кундан 
кейин муолажа қайтарилади. Бир босқич 2-3 муолажадан иборат. Худди 
шундай тарзда ёриқ ичига гидрокортизон 15-20 мг, 2,5-3 мл 0,25 % ли 
новакаин билан бирга юборилади. 
Максади. Оғриқни қолдириш химик-невротомия, реператив жараёнлар 
қон айланишни яхшилаш. 
Муолажалар билан бирга маҳаллий даволашлар ҳам олиб борилади. 
Эпитезацияни кучайтирувчи препарат облепиха ёғи суртма ҳолда 
қўлланилади.