Болалар жарроҳлигининг ривожланиш тарихи. Замонавий текшириш усуллари. Болалар жарроҳлигида деантология. Қорин бўшлиғида ўткир жараёнлар (аппендицит, перитонит, орттирилган ичак тутилишлари). Болаларда диафрагмал чурралар

Лаборатор текширишларда қон таҳлилида лейкоцитоз, лейко формула чапга силжиши билан, сийдик таҳлилида деярли ҳар доим микрогематурия ва оқсил излар кўринишда аниқланади. Биохимик текширишларда қонда ва сийдикда амилаза миқдорининг ошганлиги аниқланади, айрим ҳолларда амилаза шикстланишдан 24-72 соатдан кейин ошиши аниқланиши мумкин. Натжалар аниқ бўлиши учун амлизага таҳлил 4-6 соат интервал билан бир неча марта ўтказилади. Ультратовуш текшириш усулидан ҳам фойдаланилади.
Дифференциал ташхисоти ковак аъзолар, чап бўйрак, жигар ва талоқ шикастланиши билан ўтказилади.
«Шаряший катетер» усулидан фойдаланилади, бунга кўрсатмалар:

1. 
   кичик ёшли болаларда (3 ёшгача) шикастланишдан кейинги ноаниқ оғир ҳолат;
   
2. 
   боланинг ҳушсизлиги ва кўп сонли шикастланиш билан бирга келиши ҳамда инфузион терапияда адекват реакциянинг йўқлиги;
   
3. 
   қорин томонидан микросимптоматиканинг борлиги ва ўтказилган даво муолажаларга қарамасдан шокнинг умумий симптомларини ошиши (тери рангининг оқариши, пульс тезлашиши, лейкоцитоз, диурезнинг камайиши).
   

Агарда беморда меъда ости безининг шиастланишига шубҳа бўлса, қон ва сийдикда панкреатик ферментларнинг концентрацияни контрол қилиб бориш лозим. Қон ва сийдикда амилаза концентрациясининг турғун ошиб боришида хирург томонидан диагностик лапаротомия қилиниши лозим.
Ривожланиш босқтчларига қараб травматик шокнинг клиник характеристикаси

Шокнинг ривожланиш босқичлари	Характеристикаси
I қон айланишининг марказлашуви	Психомотор қўзғалиш ёки сўниши. систолик артериал қон босими ўзгаришсиз ёки +20%, пульс таранглашган, тахикардия 150% нормага нисбатан ошган,айрим ҳолларда брадикардия ҳам бўлиш мукин. Ҳансираш, тери қопламалари оқарган, совуқ, «мармар тусда». МВБ (марказий веноз босим) ўзгаришсиз ёки бироз ошган, АЮҚҲ (айланиб юрувчи қон ҳажми) 25% -гача тушган, нафас алкалози, метаболик ацидоз,олигоурия.