Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

8.1. Pulpitlarda rentgen tasvirining taxlili 
Surunkali kechadigan pulpa yallig`lanishida rentgen tasvirida periodont 
to`qimasida periodontit xastaligiga xos bo`lgan o`zgarishlarni ko`rish mumkin. 
Periodont to`qimasining notekisligi, bir muncha kengayganligi surunkali 
kechuvchi gipertrofik pulpit va surunkali granulyatsiyalanuvchi periodontit uchun 
xosdir. Biroq, ko`p ildizli tishlar (molyar) ildizlarining ajralish (bifurkatsiya) 
sohasidagi qattiq to`qima strukturasidagi buzilish (destruksiya), siyraklashish, 
yemirilish faqat granulyatsiyalanuvchi surunkali periodontitdan darak beradi. 
Yuqorida zikr etilganlardan (pulpitga davo) bizga ma’lumki, pulpa 
yallig`lanishida davo usullari sut tishlari ildizlarining so`rilish yoki shakllanish 
holatini hisobga olgan holda tanlanadi. Ildizlarning u yoki bu holatini esa faqat 
rentgen tasviriga qarab aniqlanadi. 
Tish pulpasida kechayotgan distrofik o`zgarishlar pulpa va ildiz bo`shlig`i 
devorlarida dentikllarning hosil bo`lishi bilan bog`liqdir. Rentgen tasvirida hosil 
bo`lgan dentikllar och rangli pulpa bo`shliqlarida qoramtir dumaloq donachalar 
shaklida aks etadi. (57- rasm). Ba’zan hosil bo`lgan qattiq strukturali dentikllar 
pulpa bo`shlig`ida joylashgan nerv tolalarini siqib, nevralgiyaga xos og`riqlarni 
paydo qiladi. Xastalikni to`g`ri aniqlashda bizga faqat rentgen tasvirigina yordam 
beradi. 
Kamdan - kam hollarda rentgen tasvirida, ba’zan dentin to`qimasining 
ideopatik (favqulodda kuchli) so`rilish hollari ham uchraydi.
Bu tariqa dentin qatlamining so`rilishi (rezorbsiya), tish kovagining ichki 
qismidan boshlanishi ajablanarlidir. Gistologik tadqiqotlar tish pulpasida bunday 
paytda qo`shuvchi to`qima elementlarining ko`payganligini, unda qon tomirlarga 
boy bo`lgan granulyatsiyalanuvchi to`qima hosil bo`lganligini va uning atrofini 
odontoblast hujayralari o`rab olganligini ko`rsatadi. So`rab - surishtirilganda ayrim 
hollarda xastalangan tish bir paytlar kuchli mexanik ta’sirot ostida bo`lganligini 
aniqlash mumkin.