Bog’ot tumanidagi 92-son afcho’ va chtcho’ imi fizika fani o’qituvchisi Sharipboyeva Ra’noning o’quvchilar savodxonligini oshirish bo’yicha fizika fanidan pisa topshiriqlari

1-savol

• Quyida keltirilgan grafiklarda turli xil to‘rtta hududda yil davomida shamolning o‘rtacha tezligi ifodalangan. Grafiklarning qaysi biri shamol hisobiga energiya ishlab chiqaradigan generatorlarni o‘rnatish uchun maqsadga eng muvofiq bo‘lgan hududga mos keladi?

2-savol

• Shamol qanchalik kuchli bo‘lsa, shamol tegirmonlarining parraklari ham shunchalik tez aylanadi, buning natijasida ko‘proq elektr energiyasi ishlab chiqariladi. Biroq amalda shamol tezligi va ishlab chiqarilgan elektr energiyasi orasida to‘g‘ridan to‘g‘ri bog‘liqlik yo‘q. Amalda shamol yordamida energiya olishning to‘rtta sharti quyida keltirilgan:
• - shamol tezligi υ1 ga teng bo‘lganda parraklar aylana boshlaydi;
• - shamol tezligi υ2 dan katta bo‘lganda xavfsizlik nuqtayi nazaridan parraklarning aylanish tezligi ortmaydi;
• - shamol tezligi υ2 ga teng bo‘lsa, elektr energiyasi maksimal darajada bo‘ladi;
• - shamolning tezligi υ3 ga teng bo‘lganda parraklar aylanishdan to‘xtaydi.
• Yuqorida keltirilgan shartlarga amal qilingan holda, grafiklarning qaysi birida shamol tezligi va ishlab chiqariladigan elektr energiyasi o‘rtasidagi bog‘liqlik ifodalangan?

3-savol

• Shamol tezligi bir xil bo‘lsa-da, ammo shamol tegirmonlari dengiz sathidan qanchalik balandlikda joylashsa, ularning parraklari shunchalik sekin aylanadi. Shamol tezligi bir xil bo‘lganda, dengiz sathidan ancha balandlikda joylashgan shamol tegirmonlarining parraklari sekin aylanayotganini tushuntirishda quyidagilarning qaysi biri eng yaxshi izohdir?
• A) Dengiz sathidan qancha balandlikka ko‘tarilganda, havoning zichligi shuncha kamayadi.
• B) Dengiz sathidan qancha balandlikka ko‘tarilganda, temperatura shuncha pasayadi.
• C) Dengiz sathidan qancha balandlikka ko‘tarilganda, tortish kuchi shuncha kam bo‘ladi.
• D) Dengiz sathidan qancha balandlikka ko‘tarilganda, shuncha tez-tez yomg‘ir yog‘adi.

4-savol

• Shamol hisobiga energiya ishlab chiqarishni neft va ko‘mir kabi yoqilg‘i qazilma boyliklaridan foydalanib elektr energiyasi ishlab chiqarish bilan taqqoslang hamda uning bittadan afzallik va kamchiligini yozing.
• Af za l ligi: ___________________________________________________
• ____________________________________________________________________
• Kamchiligi: _____________________________________________________
• _______________________________________________________