Bog‘dorchilik o‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan kasb-hunar kollejlari o‘quvchilari uchun o‘quv qo‘llanma sifatida tavsiya etilgan «O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati»

Tok qalamchalarini qishda saqlash. Tayyorlangan qalam-chalar o‘tqazilguncha shamoldan to‘silgan, sizot suvlari ko‘pi bilan 1,5–2 m yuzada bo‘lgan va baladroq joylarda kovlan-gan maxsus transheya-chuqurlarda saqlanishi lozim. Transhe­ yalarning chuqurligi 65–70 sm, kengligi va uzunligi saqlana-digan qalamchalar soniga (1 m ² yuzaga 2,5 mingta qalamcha hisobida) bog‘liq bo‘ladi. Tok qalamchalarini saqlash uchun oldin chuqurlarga suv quyiladi. Suv shimilib ketgandan so‘ng qalamchalar bog‘-bog‘ qilib, naviga qarab, vertikal ravishda pastki qismini yuqoriga qaratib joylanadi. Bog‘lar va qalam-chalar orasidagi bo‘sh joylarga yumshoq tuproq sepiladi. Har bir nav tok qalamchalari uchun alohida transheyalar kovlash kerak yoki navlar bir-biridan keng yer – to‘siq bilan ajratiladi. Joylangan qalamchalar 40 sm gacha qalinlikda tuproq bilan berkitiladi. Chuqurga erigan muz va yomg‘ir suvlari kurmas-ligi uchun uning atrofida suv oqib ketadigan ariqlar kovla-nadi.

Chuqur berkitilgandan so‘ng navning nomi va qalamchalar soni yozilgan etiketkali qoziqlar qoqib qo‘yiladi. Qalamchalar chuqurda erta bahorgacha saqlanadi. Ularni joylash bilan bir vaqtda chuqurning yo‘nalishi, qalamcha bog‘larini naviga qa-rab joylash tartibi va qalamchalar soni daftarga yozib boriladi. Bahorda chuqurlar ochiladi va qalamchalar tekshirib chiqiladi. Yaxshi saqlangan qalamchalar ko‘chatzorga o‘tqazish uchun yu-boriladi.