Боғланишлар* Муқаддима I боб. Бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақлар режасининг умумий тавсифи

Кечиктирилган харажатларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (3200) боғланиши

Кечиктирилган харажатларни ҳисобга олувчи счётлар вақтинчалик фарқлар бўйича кечиктирилган фойда солиғи ва кечиктирилган харажатларнинг жорий қисми бўйича ахборотларни умумлаштириш учун мўлжалланган. Улар қуйидаги счётлардан иборат:

3210 "Вақтинчалик фарқлар бўйича кечиктирилган фойда солиғи";
3220 "Дисконт (чегирма)лар бўйича кечиктирилган харажатлар";
3290 "Бошқа кечиктирилган харажатлар".
Кечиктирилган харажатларни ҳисобга олувчи счётларнинг дебетида қарзларни ҳисобга олувчи счётларнинг кредити билан боғланган ҳолда кечиктирилган харажатларнинг жорий қисми ҳисобга олинади. Ушбу харажатлар жорий харажатларга киритиладиган пайт келганда, улар кечиктирилган харажатларни ҳисобга олувчи счётларнинг кредитидан ушбу харажатларни ҳисобга олувчи тегишли счётларнинг дебетига ўтказилади.

Т/р	Хўжалик операциясининг мазмуни	Боғланувчи счётлар		Ёзувларни тасдиқловчи ҳужжатлар
		дебет	кредит
1	Вақтинчалик фарқларга тегишли бўлган харажатлар бўйича солиқларни ҳисоблаш акс эттирилган:			Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
	- узоқ муддатли қисми бўйича	0950	6410
	- жорий қисми бўйича	3210	6410
2	Вақтинчалик фарқлар бўйича кечиктирилган солиқни узоқ муддатли қисмидан жорий қисмига ўтказиш акс эттирилган	3210	0950	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
3	Ҳар ойда дебиторлик қарзининг жамғариш усулида қайта баҳоланиши бўйича манфий курс фарқи акс эттирилган	3290	4010, 4020, 4110, 4120, 4220, 4310, 4800	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
4	Ҳар ойда валюта счёти жамғариш усулида қайта баҳоланиши бўйича манфий курс фарқи акс эттирилган	3290	5210, 5220	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
5	Импорт қилинган консигнация товарлари бўйича божхона тўловлари, жумладан ҚҚС ҳисобланган	3290	6410	Шартнома, божхона юк декларацияси, бухгалтериянинг ҳисоб-китоб маълумотномаси
6	Сотилган консигнация товарларининг улушига тўғри келадиган импорт қилинган консигнация товарлари бўйича божхона тўловлари, жумладан ҚҚС бўйича харажатлар ушбу товарлар сотилган пайтда молиявий натижаларга ҳисобдан чиқарилган	9430	3290	Бухгалтериянинг ҳисоб-китоб маълумотномаси
7	Узоқ муддатли кечиктирилган харажатлар жорий қисмининг манфий курс фарқи бўйича ўтказилиши акс эттирилган	3290	0990	Бухгалтериянинг ҳисоб-китоб маълумотномаси
8	Жамланган манфий курс фарқлари молиявийхўжалик фаолият натижаларига ўтказилган	9620	3290	Бухгалтериянинг ҳисоб-китоб маълумотномаси
9	Ўтган ҳисобот даврида кечиктирилган тегишли солиқ суммасига жорий ҳисобот даврида бюджетга тўланадиган солиқлар камайтирилган	6410	3210	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
10	Бошқа кечиктирилган харажатлар жорий даврда акс эттирилган:		6010, 6110, 6510, 6520, 6710, 7010, 7110	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
	- узоқ муддатли қисми бўйича	0940
	- жорий қисми бўйича	3290
11	Бошқа кечиктирилган харажатларнинг узоқ муддатли қисмидан жорий қисмига ўтказилиши акс эттирилган	3290	0940	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
12	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми асосий ишлаб чиқариш харажатлари таркибига киритилган	2010	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
13	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми ёрдамчи ишлаб чиқариш харажатлари таркибига киритилган	2310	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
14	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми умумишлаб чиқариш харажатлари таркибига киритилган	2510	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
15	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми тайёр маҳсулотлар харажатлари таркибига киритилган	2810	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
16	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми сотиш бўйича харажатлар таркибига киритилган	9410	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
17	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми маъмурий харажатлар таркибига киритилган	9420	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
18	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми зарарлар таркибига киритилган	9430	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
19	Облигацияларнинг чегирма билан сотилиши акс эттирилган	3220	7830, 6830	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
20	Жорий облигация чегирмасининг ҳисобдан чиқарилиши акс эттирилган	9610	3220	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
21	Бошқа кечиктирилган харажатларнинг жорий қисми ўтказилиши акс эттирилган	3290	Мажбу- риятларни ҳисобга олувчи счётлар	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари
22	Кечиктирилган харажатлар тегишли қисми жорий харажатлар таркибига киритилган	Харажат- ларни ҳисобга олувчи счётлар	3290	Бухгалтерия ҳисоб-китоблари

IV БЎЛИМ. ОЛИНАДИГАН СЧЁТЛАР - ЖОРИЙ ҚИСМИ

Олинадиган счётларнинг (4000) боғланиши

Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик
жамиятларидан олинадиган счётларнинг (4100) боғланиши
Ходимларга берилган бўнакларни ҳисобга олувчи
счётларнинг (4200) боғланиши
Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга берилган
бўнакларни ҳисобга олувчи счётларнинг (4300) боғланиши
Бюджетга бўнак тўловларини ҳисобга
олувчи счётларнинг (4400) боғланиши
Мақсадли давлат жамғармаларига ва суғурталар бўйича бўнак
тўловларини ҳисобга олувчи счётларнинг (4500) боғланиши
Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзини
ҳисобга олувчи счётларнинг (4600) боғланиши
Ходимларнинг бошқа операциялар бўйича қарзини
ҳисобга олувчи счётларнинг (4700) боғланиши
Турли дебиторлар қарзларини ҳисобга
олувчи счётларнинг (4800) боғланиши
Даргумон қарзлар бўйича резервни ҳисобга
олувчи счётларнинг (4900) боғланиши

IV бўлимга тааллуқли счётлар қайтариш муддати 12 ойдан ошмаган дебиторлик қарзи тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Жорий дебиторлик қарзининг таркиби: харидорлар ва буюртмачиларнинг қарзлари; олинган векселлар бўйича қарз; ажратилган бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик жамиятларининг қарзлари; мол етказиб берувчиларнинг турли юридик ва жисмоний шахсларга берган бўнаклари бўйича қарзлари; бюджетнинг бўнак тўловлари бўйича қарзи; таъсисчиларнинг қарзлари; ходимларнинг берилган бўнаклар ва бошқа операциялар бўйича қарзлари, шунингдек турли дебиторларнинг қарзларидан иборат.