Боғланишлар* Муқаддима I боб. Бухгалтерия ҳисоби ҳисобварақлар режасининг умумий тавсифи

Ҳайвонларни қабул қилиштопшириш далолатномаси, юкхат, ҳисобварақ-фактура

	- ҳақиқий қийматига	9220	1110
	- бериш баҳосига	0610, 5810	1120
	- бериш баҳоси ҳақиқий қийматидан юқори бўлган бўлса	9220	9320
	- бериш баҳоси ҳақиқий қийматидан паст бўлган бўлса	9430	9220
29	Ҳайвонларни четга, жумладан, айирбошлаш ва ҳадя қилиш шартномаси бўйича сотиш акс эттирилган	9220	1110, 1120	Сотиш, айирбошлаш, текинга бериш шартномалари, ҳисобварақ-фактура, юкхат
30	Қишлоқ хўжалиги ёрдамчи хўжаликларида сўйилган ҳайвонлар ва унга тегишли харажатлар ҳисобдан чиқарилган	2810	1110, 1120	Ҳайвонларни сўйиш далолатномаси, юкхат
31	Бош корхонадан ўстириш ва бўрдоқига боқиш учун келиб тушган ҳайвонлар алоҳида балансга ажратиб чиқарилган бўлинма томонидан кирим қилинган	1120	6110	Ҳайвонларни қабул қилиштопшириш далолатномаси, юкхат, ҳисобварақ-фактура
32	Мақсадли молиялаштириш доирасида олинган ўстиришдаги ва боқувдаги ҳайвонлар кирим қилинган	1110, 1120	8810-8890	Мақсадли молиялаштириш шартномаси, юкхат
33	Йил охирида асосий ишлаб чиқаришнинг харажат моддалари бўйича ҳайвонлар кўпайишининг ҳақиқий таннархи ортган	1110	2010	Ҳайвонлар вазнини тортиш далолатномаси
34	Йил охирида асосий ишлаб чиқаришнинг харажат моддалари бўйича ҳайвонлар кўпайишининг ҳақиқий таннархи камайган	9430	1110	Ҳайвонлар вазнини тортиш далолатномаси
35	Харид қилиниши банкнинг кредит шартномаси ёки бошқа корхона билан қарз шартномасига мувофиқ тўланган ҳайвонлар ҳисобга олинган	1110, 1120	6810, 7810, 6820, 7820	Қарз шартномаси, юкхат
36	Мулк ҳуқуқи корхонага тегишли бўлмаган ҳайвонлар қайтарилган		006	Юкхат

Материалларни тайёрлаш ва харид қилишни
ҳисобга олувчи счётларнинг (1500) боғланиши


1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счёти айланма маблағларга тааллуқли товар-моддий қийматликларни тайёрлаш ва харид қилиш тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Шуни таъкидлаш жоизки, ушбу счётни қўллаш тавсия тусига эга бўлиб, товар-моддий қийматликларни харид қилиш бўйича транспорт-тайёрлов харажатлари уларнинг қийматида аҳамиятли даражада бўлган корхоналарда мақсадга мувофиқдир. Мазкур счётдан фойдаланадиган корхона ўзининг ҳисоб сиёсатида уни қўллаш мақсадга мувофиқ эканлигини таъкидлаши жоиз.
1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётининг дебетида моддий қийматликларнинг ҳисоб баҳоси акс эттирилади. Бунда у ёки бу қийматликлар қаердан келиб тушганлиги ҳамда корхонада материалларни тайёрлаш ва олиб келиш харажатларининг хусусиятига кўра 6010 "Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган счётлар" ва ҳоказо бошқа счётлар билан боғланган ҳолда ёзувлар амалга оширилади.
1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётининг кредитида харид қилинган қийматликларни харид қилиш (тайёрлаш)нинг ҳақиқий таннархи бўйича ҳисобланган қиймати, моддий қийматликларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда акс эттирилади.
Моддий қийматликларнинг ҳақиқий таннархи ва ҳисоб баҳоси бўйича қиймати орасидаги фарқ суммаси 1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётидан 1610 "Материаллар қийматидаги фарқлар" счётига ҳисобдан чиқарилади.
Ой охирида 1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётидаги қолдиқ тайёрланган ва харид қилинган, шунингдек йўлдаги ёки мол етказиб берувчиларнинг омборларидан (ушбу қийматликлар омборга кирим қилинмасидан) олиб келинмаган материалларнинг мавжудлигини кўрсатади.