Боьланишлар аксиомалари

Umumiy ma’lumotlar

(Nazariy mexanika qismidan)
Kuchning o’qdagi proektsiyasi:

Kuchning o’qdagi proektsiyasi skalyar kattalik bo’lib, kuchning son qiymatini (modulini) kuch vektori bilan o’qning musbat yo’nalishi orasidagi burchak kosinusiga bo’lgan ko’paytmaga teng (1-shakl):

1 – shakl. Kuchning o’qqa proektsiyasi

Agar kuch vektori o’qqa perpendikulyar yoki parallel bo’lsa:

=0,
Kuchning nuqtaga nisbatan momenti:

Kuchning momenti skalyar kattalik bo’lib, mos ishora bilan olingan kuch miqdorini kuch yelkasiga ko’paytmasiga teng (2-shakl).

2 – shakl

Agar kuch jismni O markaz atrofida soat strelkasi aylanishi yo’nalishida aylantirishga ҳarakat qilsa, moment miqdori manfiy, teskarisiga aylantirishga ҳarakat qilsa, moment miqdori musbat olinadi.

Muvozanat tenglamasi:

Agar jism tekislikda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasi tahsirida muvozanatda bo’lsa, kuchlar sistemasining bosh vektori va bosh momenti M₀ nolga teng bo’lishi lozim (3-shakl):

3- shakl.

Bosh vektori va bosh momentlarning miqdorlari

va

Bo’lganligi uchun, shartlarni quyidagi analitik ifodalarga almashtirish mumkin:

Ushbu ifodalar muvozanat tenglamasi deb yuritiladi.

Masalalarni yechish tartibi:

• 
  Jismga qo`yilgan bog’lanishlarni olib tashlab, bog’lanish reaktsiya kuchlari bilan almashtiriladi;
  
• 
  Dekart koordinata o`qlari tanlanadi;
  
• 
  Muvozanat tenglamalari tuziladi;
  
• 
  Nomahlum reaktsiya kuchlari aniqlanadi;
  
• 
  Aniqlangan reaktsiya kuchlarining miqdori to`g`riligi tekshiriladi.