Bodring, uni tarqalganligi va agrotexnikasi

SHu paytda oq tumshuq navi populyatsiyasi, Tashkentskiy – 86 (1952 y) navlari yaratilgan. Mahaliy navlar orasida tuzlashga yaroqli, tez­pishar va kasalliklarga chidamli navlari yo’q. SHuning uchun selektsiya ishlarida Yevropa navlaridan foydaldanish lozim bo’ldi. Ulardan cha­tishtirish usuli bilan Kuylukskiy 262, Pervenets O’zbekistana 262 (1965), Ranniy 646 (1964), Gulnoz (O’zbekskiy 740 x Parad) (1994 y), navlari yaratilgan.

• SHu paytda oq tumshuq navi populyatsiyasi, Tashkentskiy – 86 (1952 y) navlari yaratilgan. Mahaliy navlar orasida tuzlashga yaroqli, tez­pishar va kasalliklarga chidamli navlari yo’q. SHuning uchun selektsiya ishlarida Yevropa navlaridan foydaldanish lozim bo’ldi. Ulardan cha­tishtirish usuli bilan Kuylukskiy 262, Pervenets O’zbekistana 262 (1965), Ranniy 646 (1964), Gulnoz (O’zbekskiy 740 x Parad) (1994 y), navlari yaratilgan.
• O’zbekistonda un shudringga chidamli Parad va Konkurent uni­versal navlari ham rayonlashtirilgan.
• Bodring selektsiyaning asosiy yo’nalishlari quyidagilardir:
• Ochiq maydonlarda yetishtirish uchun salatbopp va koservalashga yaroqli nav va duragaylari yopiq maydonlarda – salatbop nav va dura­gaylar, qimmatli hisoblanadi.
• Har 2 maydonlarda ham yuqori hosildorlik, kassalik va zararku­nandalarga chidamli, xushxo’r, tovar sifati yaxshi meva beradigan, mahalliy sharoitga mos va transportda tashish uchun mos navlar yara­tish selektsiyaning asosiy vazifalaridan hisoblanadi.

• www.arxiv.uz

Bundan tashqari ochiq maydonlarda – g’alla, sabzavot ekinlaridan keyin pishib yetiladigan, takroriy ekin uchun mos, tezpishar, hosilni 1-2 terilgandan keyin yoppasiga yig’ishtirib olishga moslashgan na­v-lar yaratish maqsadga muvofiq.

• Bundan tashqari ochiq maydonlarda – g’alla, sabzavot ekinlaridan keyin pishib yetiladigan, takroriy ekin uchun mos, tezpishar, hosilni 1-2 terilgandan keyin yoppasiga yig’ishtirib olishga moslashgan na­v-lar yaratish maqsadga muvofiq.
• Yopiq grunt uchun – yilning turli fasllarida o’sa oladigan, har xil inshootlar uchun mos, tezpisharligi bo’yicha har xil, ko’proq urg’ochi gullar hosil qiladigan, sovuqqa va keskin harorat o’zgarishga chidamli navlar qimmatlidir.
• Bodring selektsiyasi usullari selektsiya ishining yo’nalishga qarab belgilanadi.
• Jaydari navlarni yaxshilashda – urug’larning yarmini ekish usu­lidagi oilaviy tanlash usullari, so’ngra yaxshilovchi ommaviy tanlash usuli ko’proq samara beradi. Dastlabki populyatsiyalar yaratishda – po­liplodiya, mutatsiya,to’qima ekini, gen injeneriyasi usullaridan keng foydalanilmoqda.

• www.arxiv.uz