Bobur n o m id a g ia n d ijo n davlat universiteti ru stam bek shamsutdinov, shodi k a rim o V

Dalvarzin. Qurilishda ishlatilgan 

va  kuyib ketgan  guvalalar 

(mil. a w , X I-X  asrlar).

---

I bob.  0 ‘rta Osiyo ibtidoiy tarixining davri va bosqichlari.

Ibtidoiy tarixni davrlashtirish

27

So‘nggi  bronza  davri  yodgorliklari  Farg‘ona  va  Surxon- 

daryo  viloyatlari  hududida  devorlar  bilan  o ‘ralgan  qishloqlar 

paydo  boiganligiga  guvohlik  beradi.  Bu  0 ‘rta  Osiyoda  qadimgi 

shaharlaming  vujudga  kela  boshlash  jarayoni  edi.  Bu  qadimgi 

xo‘jaliklaming 

taraqqiy 

etganligi, 

ko‘p 

oilali 

jamoalarning 

boyliklari  oshib  borganligi,  jamiyatda  sinfiy  tabaqalanish  jarayoni 

boshlanganligini ko‘rsatadi.

Rivojlanib  borayotgan  dehqonchilik  va  chorvachilik  madaniyati 

va  iqtisodi  zaminida  katta  oilali  jamoalarda  erkaklaming  mavqeyi 

osha borgan va matriarxat yemirilib,  ota  huquqi —  patriarxat qaror 

topgan.  Endi  qarindoshchilik  otaga  qarab  olib  boriladigan  bo‘lgan. 

Bolalar  ham  ota  mulki  hisoblanib,  merosni  otadan  ola  boshlagan. 

Jamoalarning  mol-mulklarini  qo‘riqlash  ehtiyoji  harbiy  qabila 

ittifoqlarini vujudga keltirgan.